Kim byli ministrowie edukacji po ‘89 r.?

W ciągu trzech dekad ministerstwo nosiło trzy nazwy:

• Ministerstwo Edukacji Narodowej
• Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu
• Ministerstwo Edukacji i Nauki

Pięć razy na czele ministerstwa stanęła kobieta. Były to:

• Krystyna Łybacka (SLD, w rządzie Leszka Millera)
• Katarzyna Hall (bezpartyjna, w rządzie Donalda Tuska)
• Krystyna Szumilas (PO, w drugim rządzie Donalda Tuska)
• Joanna Kluzik-Rostkowska (PO, w drugim rządzie Donalda Tuska)
• Anna Zalewska (PiS, w rządzie Beaty Szydło i Mateusza Morawieckiego)

13 na 20 ministrów posiadało stopień naukowy doktora lub wyższy. Pięć razy ministrem edukacji był prawnik:

• Andrzej Stelmachowski (rząd Jana Olszewskiego)*
• Ryszard Czarny (rząd Józefa Oleksego)
• Michał Seweryński (rząd Kazimierza Marcinkiewicza)
• Roman Giertych (rządy Kazimierza Marcinkiewicza i Jarosława Kaczyńskiego)
• Przemysław Czarnek (rząd Mateusza Morawieckiego)

Najkrócej u sterów był Ryszard Legutko. 13 sierpnia 2007 r. zastąpił ministra Romana Giertycha i zajmował stanowisko przez około trzy miesiące, do listopada. Na jesieni 2007 r. Jarosław Kaczyński podał rząd do dymisji, a po dwóch latach V kadencji Sejmu rozpisano wybory parlamentarne, w których większość uzyskała PO.

Henryk Samsonowicz, pierwszy minister edukacji w Polsce po transformacji ustrojowej, minister w rządzie Tadeusza Mazowieckiego, wprowadził religię do szkół. Wybraliśmy to wydarzenie, ponieważ przez następne dekady kwestia nauczania religii w szkołach – od świeckości placówek publicznych, przez dostępność wyboru lekcji etyki, po wliczanie oceny z tego przedmiotu do średniej – często będzie punktem spornym. Henryk Samsonowicz, profesor historii, urodził się 23.01.1930 r. zmarł 28.05.2021 r.

Mirosław Handke był ministrem edukacji w latach 1997-2000 w rządzie Jerzego Buzka. To on przeprowadził reformę struktury szkolnictwa (z dwustopniowej na trzystopniową) i wprowadził w Polsce gimnazja. Pracował też nad nowym typem egzaminu maturalnego, który zastąpił starą maturę. Mirosław Handke, profesor nauk chemicznych, urodził się 19.03.1946 r., zmarł 22.04.2021 r..

Roman Giertych, minister edukacji w rządach Kazimierza Marcinkiewicza i Jarosława Kaczyńskiego, wprowadził obowiązkową matematykę na maturze. Chciał mundurków w szkole – nowelizacja ustawy oświatowej mówiła, że mundurki obowiązują w szkołach podstawowych i gimnazjach, a w szkołach ponadgimnazjalnych decyduje o tym dyrektor. Giertych usunął z kanonu lektur szkolnych książki Witolda Gombrowicza.

Anna Zalewska pełniła funkcję ministra edukacji prawie cztery lata, najpierw w rządzie Beaty Szydło, a następnie w rządzie Mateusza Morawieckiego. Zalewska zlikwidowała gimnazja i przywróciła ośmioklasową szkołę podstawową. W kwietniu 2019 r. doszło do ogólnopolskiego strajku nauczycieli. Nauczyciele strajkowali w sprawie podwyżek oraz przeciw reformie edukacji.

*Nauczyciele masowo zastrajkowali również w latach 1992 i 1993, a protesty objęły czasy, kiedy ministerstwu przewodził wymieniony już wcześniej minister Andrzej Stelmachowski.

Z protestami zmagali się też inni ministrowie, w tym np. Roman Giertych czy Joanna Kluzik-Rostkowska.

Dariusz Piontkowski, minister edukacji w rządzie Mateusza Morawieckiego, musiał przeprowadzić polskie szkoły przed epidemię koronawirusa. Wprowadził tymczasowe nauczanie zdalne w trakcie lockdownu. Piontkowski pełni obecnie funkcję wiceministra edukacji.

Projekt realizowany z dotacji programu Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy finansowanego z Funduszy EOG