Data i miejsce urodzenia:1952-07-25, Ząbkowice Śląskie
Zawód:pracownik samorządowy
Wykształcenie:wyższe
Prawnik, absolwent Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Wrocławskiego. W latach 70. i 80. prowadził własne gospodarstwo rolne. Był kierownikiem szpitala w Lądku Zdroju (1981-1983) oraz dyrektorem w spółce „Centrum” we Wrocławiu (1998-2001). Pracował jako urzędnik: kierownik rejonu obsługi... mieszkańców Wrocław-Stare Miasto (1984-1998), kierownik działu w urzędzie miasta Wrocław (2003-2005 i 2006-2007). Radny Wrocławia (1998-2002), członek zarządu miasta (2001-2002). Jest członkiem NSZZ „Solidarność”. Był związany z AWS, do października 2010 r. w PiS, przez krótki czas był członkiem klubu parlamentarnego Polska Jest Najważniejsza, po czym przystąpił do klubu Platforma Obywatelska. Członek partii Platforma Obywatelska. Poseł w latach 2005-2007 oraz 2010-2011 (V i VI kadencja, zajął miejsce Aleksandry Natalii-Świat). Bez sukcesu ubiegał się o mandat posła do Parlamentu Europejskiego w 2009 r. Senator od 2011 r. (VIII-IX kadencja). W Sejmie pracował w komisjach: administracji i spraw wewnętrznych (dwukrotnie); odpowiedzialności konstytucyjnej; obrony narodowej; ochrony środowiska, zasobów naturalnych i leśnictwa; rolnictwa i rozwoju wsi. W Senacie był członkiem komisji: obrony narodowej; rolnictwa i rozwoju wsi; spraw emigracji i łączności z Polakami za granicą. Obecnie kontynuuje pracę w komisji obrony narodowej oraz rolnictwa i rozwoju wsi (jako wiceprzewodniczący).
Jakie są według Pani/ Pana największe dokonania Parlamentu poprzedniej kadencji?
Obniżenie poziomu finansowania partii politycznych.
Jakie są według Pani/ Pana największe niepowodzenia Parlamentu poprzedniej kadencji?
Nieprzeprowadzenie reformy finansów publicznych oraz nierozwiązanie problemów służby zdrowia – obie kwestie wymagają działań już od wielu lat.
Która z ustaw uchwalonych przez Parlament poprzedniej kadencji była Pani/ Pana zdaniem najważniejsza?
Trudne pytanie z uwagi na fakt, że wiele ustaw uchwalonych przez Parlament było ważnych – trudno jest je stopniować pod względem ważności.
Czy Pani/ Pana zdaniem Parlament powinien wprowadzić zmiany w obowiązującej Konstytucji?
Tak
Nie
Nie mam zdecydowanej opinii w tej sprawie.
Które zapisy w Konstytucji RP powinny zostać Pani/ Pana zdaniem zmienione?
Zapisy dotyczące inicjatywy ustawodawczej. Uważam, że inicjatywę taką powinny posiadać samorządy wojewódzkie. W tej chwili biorę udział w pracach nad wprowadzeniem takiej zmiany.
Który z wymienionych poglądów jest najbliższy Pani/ Pana opinii?
Powinno się dążyć do zwiększenia roli regionów w państwie, poprzez rozszerzenie kompetencji województw.
Powinno się dążyć do centralizacji władzy w Państwie, poprzez ograniczanie kompetencji województw na rzecz administracji centralnej.
Obecny podział kompetencji pomiędzy województwa a administrację centralną jest odpowiedni i nie powinien być zmieniany.
Nie mam zdecydowanej opinii w tej sprawie.
Jakie Pani/ Pana zdaniem nowe kompetencje powinny być przyznane województwom?
Inicjatywa ustawodawcza.
Które z poniższych metod ograniczania korupcji zamierza Pani/ Pan wspierać?
Zwiększenie nakładów finansowych dla służb podejmujących walkę z korupcją.
Prowadzenie programów edukacyjnych.
Zapewnienie lepszej ochrony prawnej osobom zgłaszającym przypadki korupcji, np. w miejscu pracy.
Zaostrzenie kar dla osób przyjmujących korzyść majątkową.
Wprowadzenie pełnej jawności na każdym etapie przetargu publicznego.
Nie mam zdecydowanej opinii w tej sprawie.
Nie ma potrzeby podejmowania działań w walce z korupcją.
Czy zgadza się Pani/ Pan z wymienionymi stwierdzeniami?
Tak
Nie
Nie ma zdecydowanej opinii w tej sprawie
Można odstąpić od zasady finansowania partii politycznych z budżetu państwa na rzecz finansowania partii przez obywateli poprzez dobrowolne wpłaty celowe.
Partie polityczne powinny mieć zaplecze merytoryczne w postaci fundacji politycznych finansowanych na zasadach organizacji pozarządowych.
Należy obniżyć próg głosów otrzymywanych w wyborach parlamentarnych uprawniający partię do otrzymania subwencji na swoją działalność poniżej obecnie obowiązujących 3%.
Miejsce na ewentualne rozszerzenie, uzasadnienie lub skomentowanie odpowiedzi na powyższe pytanie.
Uważam, że ograniczenie finansowania partii politycznych na obecnym poziomie (50%) jest słuszne.
Czy popiera Pani/ Pan wprowadzenie następujących zmian w systemie wyborczym?
Tak
Nie
Nie mam zdecydowanej opinii w tej sprawie.
Zniesienie ciszy wyborczej.
Wprowadzenie głosowania przez internet.
Podniesienie wysokości parytetów (obecnie, aby zarejestrować listę kandydatów, musi się na niej znajdować co najmniej 35% kobiet i 35% mężczyzn).
Zniesienie kwot na listach wyborczych (parytetów płci).
Wprowadzenie tzw. systemu suwakowego (obowiązek umieszczania na liście wyborczej na przemian kobiet i mężczyzn).
Wprowadzenie obowiązku przeprowadzania prawyborów przez partie polityczne finansowane z budżetu państwa przed ogłoszeniem list kandydatów w wyborach powszechnych.
Obniżenie progu wyborczego (obecnie wynosi on 5%).
Podniesienie progu wyborczego (obecnie wynosi on 5%).
Wprowadzenie jednomandatowych okręgów wyborczych w wyborach do Sejmu.
Miejsce na ewentualne rozszerzenie, uzasadnienie lub skomentowanie odpowiedzi na powyższe pytanie.
Uważam, że obowiązek zachowania ciszy wyborczej nie ma znaczenia. Opowiadam się za wprowadzeniem głosowania przez Internet, ale pod warunkiem, że będzie ono odpowiednio zabezpieczone, tak jak ma to miejsce w innych państwach. Uważam, że na wprowadzenie jednomandatowych okręgów wyborczych w wyborach do Sejmu jest jeszcze zbyt wcześnie, brak nam doświadczeń i dojrzałości. Istnieje konieczność przyjrzenia się temu sposobowi wyboru do Senatu.
Poniżej wymieniliśmy wybrane obszary polityk publicznych. Które z nich uczyni Pani/ Pan głównym przedmiotem swojego działania w Parlamencie? W dalszej części kwestionariusza pojawią się krótkie bloki pytań związane jedynie z zaznaczonymi przez Panią/ Pana obszarami.
Uczestnictwo obywateli w sprawowaniu władzy (5 pytań)
Sprawy europejskie (5 pytań)
Polityka zagraniczna (6 pytań)
Polityka gospodarcza (6 pytań)
Budżet państwa i podatki (4 pytania)
Polityka społeczna i rynek pracy (10 pytań)
Edukacja (6 pytań)
Szkolnictwo wyższe (6 pytań)
Kultura (8 pytań)
Ochrona zdrowia (8 pytań)
Rolnictwo (5 pytań)
Współpraca rozwojowa (6 pytań)
Polityka migracyjna (5 pytań)
Energetyka (4 pytania)
Infrastruktura (9 pytań)
Ochrona środowiska (8 pytań)
Czy zgadza się Pani/ Pan z poglądem, że władze powinny zabiegać o uczestnictwo obywateli w podejmowaniu decyzji?
Tak
Nie
Nie mam zdecydowanej opinii w tej sprawie.
Art. 4. Konstytucji RP głosi, że władza w Rzeczypospolitej Polskiej należy do Narodu. Jakie Pani/ Pana zdaniem systemowe i ważne dla obywateli problemy powinny stać się przedmiotem publicznej debaty włączającej w jak najszerszym stopniu samych obywateli (nie tylko ekspertów i działaczy politycznych)?
I.
Taką sprawą jest zmiana Konstytucji RP.
W jaki sposób zaangażowałaby Pani/ zaangażowałby Pan obywateli w podejmowanie decyzji w wymienionej kwestii?
Istnieje konieczność pobudzenia aktywności obywatelskiej mieszkańców, zwłaszcza młodzieży. Uważam, że należy zintensyfikować wysiłki w tym zakresie, ponieważ stosunkowo niewielka liczba osób angażuje się w publiczne działania.
II.
W jaki sposób zaangażowałaby Pani/ zaangażowałby Pan obywateli w podejmowanie decyzji w wymienionej kwestii?
III.
W jaki sposób zaangażowałaby Pani/ zaangażowałby Pan obywateli w podejmowanie decyzji w wymienionej kwestii?
Istnieje wiele mechanizmów i zasad, które pozwalają na zwiększenie udziału obywateli w procesie stanowienie prawa. Które z wymienionych mechanizmów zamierza Pani/ Pan wspierać i stosować?
Tak
Nie
Nie mam zdecydowanej opinii w tej sprawie.
Zasada transparentności – możliwość wglądu każdego zainteresowanego obywatela w kolejne etapy stanowienia praw
Zasada partycypacji – stworzenie prawnych gwarancji procesu konsultacji społecznych, rozumianych jako możliwość formułowania opinii przez wszystkie zainteresowane strony (w tym indywidualnych obywateli) i szerokie korzystanie z nich w procesie stanowienia prawa
Szersze niż dotychczas stosowanie praktyki wysłuchania publicznego
Ułatwienie zainteresowanym osobom uczestnictwa w posiedzeniach komisji sejmowych
Zmniejszenie obowiązującego obecnie progu liczby podpisów (100 tys.) niezbędnych do wniesienia obywatelskiej inicjatywy ustawodawczej
Częstsze niż dotychczas ustalanie opinii obywateli w referendach powszechnych
Miejsce na ewentualne rozszerzenie, uzasadnienie lub skomentowanie odpowiedzi na powyższe pytanie.
Zasada transparentności znajduje już potwierdzenie w procesie stanowienia prawa. Nie ma ograniczeń co do praktyki wysłuchania publicznego oraz udziału zainteresowanych osób w posiedzeniach komisji sejmowych.
Które z poniżej wymienionych funkcji pełnionych przez organizacje pozarządowe powinny być Pani/ Pana zdaniem wspierane przez państwo?
Tak
Nie
Nie mam zdecydowanej opinii w tej sprawie.
Tworzenie przestrzeni dla wyrażania wspólnych zainteresowań i pasji obywateli
Dostarczanie usług publicznych/ tworzenie dóbr publicznych
Tzw. działalność strażnicza, „patrzenie władzy na ręce”
Działania rzecznicze (wyrażanie interesów obywateli zrzeszonych w organizacjach pozarządowych i tych, na rzecz których działają)
Tworzenie niezależnych ekspertyz i opinii
Na kształtowanie polityk publicznych państwa mają wpływ różne środowiska, między innymi wymienione poniżej. Jaka Pani/ Pana zdaniem powinna być ich rola w tym procesie (w porównaniu do tej, którą obecnie odgrywają)?
Większa niż obecnie
Taka sama jak obecnie
Mniejsza niż obecnie
Nie mam zdecydowanej opinii w tej sprawie.
Związki zawodowe
Organizacje pracodawców
Organizacje konsumenckie
Organizacje pozarządowe działające w różnych obszarach tematycznych
W 2013 roku skończy się działanie Programu Operacyjnego Fundusz Inicjatyw Obywatelskich (FIO). Jest to program finansowany z krajowych środków publicznych. W ramach programu FIO w konkursach rozdzielanych jest rocznie ok. 60 mln zł, z których wspieranych jest rocznie ponad 1000 inicjatyw organizacji pozarządowych. Czy Pani/ Pana zdaniem działalność FIO lub analogicznego instrumentu po 2013 roku powinna być:
Zakończona
Podtrzymana, ale istotnie ograniczona finansowo
Podtrzymana na mniej więcej podobnym poziomie
Podtrzymana i w miarę możliwości budżetowych istotnie wzmocniona (np. zgodnie z zasadą, że wielkość FIO to równowartość środków przekazanych przez obywateli w mechanizmie tzw. 1%)
Program powinien być kontynuowany w latach 2014–2020, należy podnieść jego budżet do minimum 400 mln zł
Nie mam zdecydowanej opinii w tej sprawie.
Które z poniższych stwierdzeń jest bliższe Pani/ Pana poglądom?
A. Z przestępczością należy walczyć „twardo”, nawet jeśli miałoby to ograniczać prawa i swobody zwykłych obywateli.
B. Z przestępczością należy walczyć, ale tak, by nie ograniczać praw i swobód zwykłych obywateli.
Prosimy wybrać jedną odpowiedź
Zdecydowanie A
Raczej A
Raczej B
Zdecydowanie B
Nie mam zdecydowanej opinii w tej sprawie.
Które z poniższych stwierdzeń jest bliższe Pani/ Pana poglądom?
A. Kościół powinien być od państwa całkowicie oddzielony i nie powinien zajmować się polityką.
B. Kościół powinien mieć znaczny wpływ na sprawy państwa i jego politykę.
Zdecydowanie A
Raczej A
Raczej B
Zdecydowanie B
Nie mam zdecydowanej opinii w tej sprawie.
Miejsce na ewentualne rozszerzenie, uzasadnienie lub skomentowanie odpowiedzi na powyższe pytanie.
Kościół jest oddzielony od państwa, ale należy pamiętać o tym, że w funkcjonowanie Kościoła jest nijako wpisane działanie polityczne, np. w zakresie ochrony praw i swobód obywatelskich.
Które z poniższych stwierdzeń jest bliższe Pani/ Pana poglądom?
A. Osobom zajmującym wysokie stanowiska w aparacie władzy PRL, a także agentom SB powinno się obecnie zabronić zajmowania wysokich stanowisk publicznych.
B. Nie warto dziś interesować się PRL-owską przeszłością osób zajmujących obecnie stanowiska publiczne – ważne jest to, co osoby te robią teraz.
Zdecydowanie A
Raczej A
Raczej B
Zdecydowanie B
Nie mam zdecydowanej opinii w tej sprawie.
Miejsce na ewentualne rozszerzenie, uzasadnienie lub skomentowanie odpowiedzi na powyższe pytanie.
Oczywiście wyjątek stanowią sytuacje, w których mówimy o przestępstwach i przestępcach.
Które z poniższych stwierdzeń jest najbliższe Pani/ Pana poglądom?
W moim przekonaniu co do zasady decyzja o dokonaniu aborcji powinna zależeć wyłącznie od woli kobiety.
W moim przekonaniu przerywanie ciąży powinno być dopuszczalne pod określonymi warunkami.
W moim przekonaniu przerywanie ciąży powinno być bezwzględnie zakazane.
Nie mam zdecydowanej opinii w tej sprawie.
Czy zgadza się Pani/ Pan z poniższymi stwierdzeniami?
Tak
Nie
Nie mam zdecydowanej opinii w tej sprawie.
Należy dążyć do przywrócenia w polskim prawodawstwie kary śmierci w przypadku morderstwa.
Należy znieść obowiązek oddawania strzału ostrzegawczego.
Należy wprowadzić możliwość rejestracji związków partnerskich.
Czy Pani/ Pana zdaniem w Polsce jakieś mniejszości lub grupy społeczne są dyskryminowane?
Tak
Nie
Nie mam zdecydowanej opinii w tej sprawie.
Czy Pani/ Pana zdaniem należy znieść przepis art. 212 Kodeksu Karnego przewidujący odpowiedzialność karną za zniesławienie?
Tak
Nie
Nie mam zdecydowanej opinii w tej sprawie.
Miejsce na ewentualne rozszerzenie, uzasadnienie lub skomentowanie odpowiedzi na powyższe pytanie.
W przypadku najcięższych przestępstw należałoby się zastanowić nad dopuszczeniem kary śmierci.
Czy Pani/ Pana zdaniem uprawnienia służb specjalnych:
Powinny zostać rozszerzone
Powinny pozostać takie jak obecnie
Powinny zostać ograniczone
Nie mam zdecydowanej opinii w tej sprawie.
Czy uważa Pani/ Pan, że istnieją okoliczności (np. ważny interes publiczny, walka z terroryzmem, ochrona życia obywateli, walka ze zorganizowaną przestępczością), w których wymienione poniżej prawa i wolności obywatelskie mogłyby być zawieszone?
Tak
Nie
Nie mam zdecydowanej opinii w tej sprawie.
Prawo do prywatności
Prawo do wolności od tortur
Prawo do wolności osobistej
Prawo do wolności stowarzyszania się i wolności pokojowych demonstracji
Prawo do rzetelnego procesu sądowego
Prawo do swobody praktyk religijnych
Miejsce na ewentualne rozszerzenie, uzasadnienie lub skomentowanie odpowiedzi na powyższe pytanie.
Okolicznością, która uzasadnia ograniczenie wolności jest sytuacja, w której działania jednej osoby ograniczają wolność osoby drugiej.
Które z poniższych stwierdzeń jest bliższe Pani/ Pana poglądom?
A. W moim przekonaniu miękkie narkotyki powinny być zalegalizowane.
B. W moim przekonaniu posiadanie i handel wszelkimi narkotykami powinny być całkowicie zakazane.
Prosimy wybrać jedną odpowiedź
Zdecydowanie A
Raczej A
Raczej B
Zdecydowanie B
Nie mam zdecydowanej opinii w tej sprawie.
Które z poniższych stwierdzeń jest bliższe Pani/ Pana poglądom?
A. W moim przekonaniu co do zasady decyzja o przeprowadzeniu eutanazji powinna należeć do chorego.
B. W moim przekonaniu pod żadnymi warunkami nie jest dopuszczalne przeprowadzanie eutanazji.
Zdecydowanie A
Raczej A
Raczej B
Zdecydowanie B
Nie mam zdecydowanej opinii w tej sprawie.
Które z poniższych stwierdzeń jest bliższe Pani/ Pana poglądom?
A. W moim przekonaniu adopcja dzieci przez pary homoseksualne powinna być dopuszczalna.
B. W moim przekonaniu adopcja dzieci przez pary homoseksualne w żadnych okolicznościach nie jest dopuszczalna.
Zdecydowanie A
Raczej A
Raczej B
Zdecydowanie B
Nie mam zdecydowanej opinii w tej sprawie.
Czy zgadza się Pani/ Pan z poniższymi stwierdzeniami?
Tak
Nie
Nie mam zdecydowanej opinii w tej sprawie.
Nauczanie religii powinno być obecne w szkołach.
Duchowni powinni brać udział w uroczystościach państwowych.
Uroczystości państwowe powinny mieć wymiar religijny.
Powinien obowiązywać zakaz wieszania symboli religijnych w urzędach państwowych i budynkach użyteczności publicznej.
Miejsce na ewentualne rozszerzenie, uzasadnienie lub skomentowanie odpowiedzi na powyższe pytanie.
Uroczystości państwowe powinny mieć wymiar religijny w tym sensie, że powinni brać w nich udział duchowni.
Prosimy o wymienienie trzech najważniejszych Pani/ Pana zdaniem celów strategicznych dla Polski w obszarze praw i wolności obywatelskich, koniecznych do zrealizowania w obecnej kadencji Parlamentu.
Nie ma potrzeby definiowania celów strategicznych, ponieważ obywatele Polski korzystają z pełni praw i wolności obywatelskich. Uważam, ze nie trzeba rozszerzać ich katalogu, ponieważ nikt w Polsce nie jest prześladowany. Przeciwnie, możemy mówić o tolerancji.