Prawnik, ukończył studia na Wydziale Prawa na UW oraz aplikację adwokacką. Od lat 70. grał epizodyczne role w produkcjach filmowych m.in. „Nie ma mocnych”, „Ogniem i Mieczem” i „Bitwa Warszawska 1920”. W latach 1995–1996 doradca prezesa Polskiej Agencji Informacji i Inwestycji Zagranicznych. W... latach 1996-2011 wspólnik warszawskiej kancelarii „Pociej, Dubois i Wspólnicy. Kancelaria Adwokacka’’, pracował również w kancelariach adwokackich w Nowym Jorku („Stroock&Stroock&Lavan”) i Paryżu („Gide Loyrette Nouel”). Od 2001 r. współwłaściciel, członek rad nadzorczych i likwidator przedsiębiorstw. W 2005 r. szef kampanii kandydata na prezydenta – prof. Zbigniewa Religi. Nie należy do partii politycznej. Senator od 2011 r. (VIII-IX kadencja), zasiadał w komisjach: gospodarki narodowej (wiceprzewodniczący); praw człowieka, praworządności i petycji. Obecnie ponownie jest członkiem komisji praw człowieka, praworządności i petycji oraz jest wiceprzewodniczącym komisji ustawodawczej.
Jakie Pani/Pana zdaniem cele powinna zrealizować Polska w perspektywie 30 lat? Prosimy o opisanie Pani/ Pana propozycji w maksymalnie 900 znakach.
Dla naszych dzieci i dla młodych ludzi największe zagrożenie to zmiany klimatyczne. Trzeba jak najszybciej działać celem eliminacji węgla i przejścia na odnawialne źródła energii.
Natychmiastowe dofinansowanie służby zdrowia i zatrzymanie lekarzy oraz pielęgniarek przed emigracją zarobkową.
Walka z inflacją, która pożera nasze pensje.
Jakich Pani/Pana zdaniem reform potrzebuje Polska w nadchodzącej kadencji Sejmu? Prosimy wskazać trzy najważniejsze.
1
Ulgi dla odnawialnych źródeł energii. Ustawy promujące produkcję energii w systemie prosumenckim.
2
Przywrócenie trójpodziału władzy; uwolnienie sądów od politycznej zależności. prawdziwa reforma sądownictwa i przespieszenie procedur.
3
Jakie główne cele zamierza Pani/Pan osiągnąć jako posłanka/poseł lub jako senator? Prosimy wskazać trzy najważniejsze.
1
Odbudowa i umocnienie roli Polski w Unii Europejskiej oraz szerzej odbudowa wizerunku Polski w ramach demokratycznej rodziny krajów europejskich zrzeszonych w Radzie Europy.
2
Przywrócenie decydującej roli Sejmu i Senatu w zakresie stanowienia prawa.
3
Odwrócenie wszystkich patologicznych zmian w zakresie wymiaru sprawiedliwości. Przywrócenie trójpodziału władz. Ochrona Sądu Najwyższego i przywrócenie niezależności Trybunału Konstytucyjnego.
Które z poniższych stwierdzeń jest bliższe Pani/Pana poglądom?
A. Lepiej wykształcone społeczeństwo to gwarancja rozwoju państwa – należy dążyć do tego, by jak najwięcej osób uzyskiwało wykształcenie wyższe.
B. Powszechność wyższego wykształcenia obniża jego jakość – należy rozwijać ofertę kształcenia zawodowego, a wykształcenie akademickie zapewniać wyłącznie uczniom o najlepszych predyspozycjach.
Miejsce na ewentualne skomentowanie lub uzasadnienie odpowiedzi na pytanie.
Stoję na stanowisku w zakresie przerywania ciąży utrzymania kompromisu zawartego przed laty i uważam próby naruszenia go z każdej strony za wywoływanie kolejnej wojny polsko-polskiej. Kobieta powinna mieć prawo do podejmowania decyzji, bezwzględnie wtedy kiedy ciąża jest wynikiem przestępsta lub zagraża jej życiu, jak również w uzasadnionych przypadkach społecznych.
Miejsce na ewentualne skomentowanie lub uzasadnienie odpowiedzi na pytanie.
Nie mam żadnych wątpliwości, że energetyka oparta na odnawialnych źródłach to konieczność i przyszłość, a ewentualny wzrost cen będzie chwilowy i przejściowy. Już dzisiaj widać, że pozostawanie przy energii węglowej powoduje dramatyczny wzrost cen prądu przy jednoczesnym zatruwaniu środowiska. Trzymając się węgla przegrywamy i zdrowotnie, i ekonomicznie.
Miejsce na ewentualne skomentowanie lub uzasadnienie odpowiedzi na pytanie.
Jednocześnie trzeba budować olbrzymią ilość zbiorników retencyjnych ponieważ Polska zaczyna mieć koszmarne problemy z wodą, a wykorzystujemy zaledwie 5% deszczówki, podczas gdy w niektórych krajach udaje się zatrzymać i wykorzystać prawie 90%. Jest to olbrzymie zaniedbanie wszystkich dotychczasowych rządów. Można w ten sposób zapobiegać i powodziom, i brakowi wody.
By zaspokajać potrzeby obywateli państwo realizuje szereg zadań. Ograniczony budżet powoduje, że konieczny jest wybór priorytetów. Rozwój których wymienionych usług publicznych powinien być Pani/Pana zdaniem priorytetem w najbliższych czterech latach?
Prosimy wybrać maksymalnie trzy najpilniejsze zadania
budowa żłobków w najmniejszych gminach
dostęp do specjalistycznych szpitali
przychodnie z podstawową opieką lekarską
transport publiczny między miejscowościami powiatowymi
Czy zgadza się Pani/Pan z poniższym stwierdzeniem?
Prosimy wybrać jedną odpowiedź
Tak
Nie
Nie mam zdecydowanej opinii w tej sprawie.
Aby zwiększyć budżet państwa i lepiej realizować poszczególne polityki (m.in. zdrowotną, społeczną, rozwoju) należy podnieść lub wprowadzić nowe podatki.
Coraz większą część społeczeństwa będą stanowić osoby starsze, które już nie pracują. Jaką politykę Pani/ Pana zdaniem powinno prowadzić państwo, aby utrzymać stabilny rozwój kraju i jednocześnie płacić emerytury?
Prosimy wybrać wszystkie odpowiedzi, które pasują
Należy zachęcać obywateli do posiadania większej liczby dzieci.
Polityka prorodzinna nie rozwiąże problemu zbyt małej liczby pracowników. Potrzebujemy pracowników z zagranicy.
Polacy za wcześnie przechodzą na emeryturę. Należy podnieść wiek emerytalny.
Nie mam zdecydowanej opinii w tej sprawie.
Inne (jakie?): polityka zachęcająca osoby mogące już przejść na emeryturę do dalszej aktywności zawodowej
Konstytucja RP gwarantuje szereg praw i wolności. Niektóre z nich wymieniliśmy poniżej. Z których wymienionych praw i wolności nie można obecnie Pani/Pana zdaniem w pełni korzystać w Polsce?
Prosimy wybrać wszystkie odpowiedzi, które pasują
godność osobista
równość obywateli
ochrona życia
nietykalność i wolność osobista
prawo do sprawiedliwego sądu
ochrona prywatności
prawo do wychowania dzieci zgodnie z własnymi przekonaniami
wolność sumienia i religii
wolność słowa
ochrona zdrowia
bezpieczeństwo ekologiczne
wolna działalność gospodarcza
prawo do edukacji
Państwo zapewnia realizację wszystkich praw wymienionych w Konstytucji.
Nie mam zdecydowanej opinii w tej sprawie.
Inne (jakie?): gwarancja pozostania Polski w Unii Europejskiej
Jakie rozwiązania należy wprowadzić, aby zapewnić realizację wskazanych przez Panią/Pana praw i wolności?
Należy skasować wszystkie ustawy PiS z ostatnich czterech lat dotyczące wymiaru sprawidliwości; przede wszystkim wyznaczenie bezprawne trzech sędziów Trybunału Konstytucyjnego oraz wyznaczenie pani Przyłębskiej na Prezes Trybunału Konstytucyjnego, zmiany w Sądzie Najwyższym wyznaczające osoby zamieszane w afery Piebiaka na sędziów SN w Izbie Dyscyplinarnej, usunięcie politycznych nominantów PiSu na prezesów Sądów Powszechnych, usunięcie Zbigniewa Ziobry z funcji Prokuratora Generalnego i Ministra Sprawiedliwości, a następnie rozdzielenie tych dwóch funkcji.
Rozwój komunikacji w internecie pociąga za sobą wyzwania dotyczące m.in. mowy nienawiści czy innych form agresji stosowanych przez użytkowników. Czy zgadza się Pani/Pan z poniższymi stwierdzeniami na temat regulacji dotyczących korzystania z przestrzeni internetu?
Prosimy wybrać wszystkie odpowiedzi, które pasują
Tak
Nie
Nie mam zdecydowanej opinii w tej sprawie.
Internet powinien być wolny od kontroli wypowiedzi. Internet daje możliwość dojścia do głosu grupom i obywatelom, którzy w tradycyjnej debacie publicznej nie mają możliwości wyrażania swoich poglądów.
Strony i portale internetowe powinny być objęte obowiązkiem zwalczania dezinformacji i mowy nienawiści na swoich platformach.
Miejsce na ewentualne skomentowanie lub uzasadnienie odpowiedzi na pytanie.
Uważam absolutnie, że należy wzmocnić ochronę prawną osób i instytucji przed mową nienawiści w Internecie. Internet nie może pozostawać anonimowy biorąc pod uwagę zagrożenie trollingiem. W Radzie Europy promowane jest obecnie hasło "No Hate Speech Movement" i chciałbym by przejęło się ono także u nas. Czym innym jest wolmość krytyki i wypowiedzi, która nie powinna mieć ograniczeń, a czym innym kłamstwo i nienawiść. Taka pseudo wolność wypowiedzi zabija prawdziwą demokrację.
Polskie drogi są jednymi z najbardziej niebezpiecznych w Europie – co roku prawie 3 tys. osób ginie w wypadkach. Które z poniższych rozwiązań najskuteczniej ograniczy Pani/Pana zdaniem liczbę wypadków?
Miejsce na ewentualne skomentowanie lub uzasadnienie odpowiedzi na pytanie.
Uważam, że potrzebne jest przeprowadzenie kampanii społecznych zwiększających świadomość użytkowników ruchu drogowego oraz lepsze szkolenie przyszłych kierowców.
W ostatnich miesiącach doszło do zaostrzenia sporów handlowych między najważniejszymi globalnymi potęgami, w tym przede wszystkim USA, UE i Chinami. Ma to wpływ na polską gospodarkę, szczególnie pozycję firm-eksporterów. Jakie stanowisko powinien zajmować w tych sporach polski rząd?
Prosimy wybrać jedną odpowiedź
Powinniśmy przede wszystkim wspierać pozycję Unii Europejskiej, bo Polska jest jej częścią i nasza gospodarka zależy najbardziej od UE.
Powinniśmy stanąć po stronie USA, bo to nasz najważniejszy partner w dziedzinie bezpieczeństwa i sojusz z Waszyngtonem ma dla Polski znaczenie pierwszoplanowe
Polska powinna dążyć do prowadzenia samodzielnej polityki handlowej, niezależnie od USA czy UE i postawić na dwustronne negocjacje z Chinami
Prosimy o wskazanie kiedy i w jakich okolicznościach przedstawiciele władz publicznych łamali Konstytucję RP. Czy Pani/Pana zdaniem te osoby powinny zostać pociągnięte do odpowiedzialności? Jeśli tak, prosimy o wskazanie w jakiej formie.
Tak. Zarówno w zakresie artykułu 231 kodeksu karnego, jak odpowiedzialności przed Trybunałem Konstytucyjnym. Ludzie, którzy zniszczyli wymiar sprawiedliwości i uzależnili go od politycznych gierek i ustawek muszą ponieść konsekwencje. Niszczenie demokracji i państwa prawa jest większym przestępstwem niż przestępstwa pospolite bo dotyka funkcjonowania państwa i narodu. Nie ma większych przestępstw w kodeksie karnym.
Czy Pani/Pana zdaniem w nadchodzącej kadencji parlamentu należy wprowadzić zmiany w Konstytucji RP?
Jakie zmiany Pani/Pana zdaniem należy wprowadzić w Konstytucji w nadchodzącej kadencji parlamentu?
Odzielenie kadencji Sejmu i Senatu, przeniesienie uprawnień Komisji Nadzyczajnej z Sejmu do Senatu, podniesienie liczby głosów w Sejmie potrzebnych do odrzucenia poprawek Senatu, przeniesienie uprawnień dotyczących nominowania sędziów z urzędu prezydenta na Senat.
Czy istnieją Pani/Pana zdaniem okoliczności, w których władza ustawodawcza (Sejm i Senat) i/lub wykonawcza (rząd i prezydent) mają prawo nie zrealizować wyroków władzy sądowniczej?
Miejsce na ewentualne skomentowanie lub uzasadnienie odpowiedzi na pytanie.
Tak jak sądy muszą stosować prawo - ustawy tworzone przez Sejm i Senat, tak rząd oraz Parlament mają obowiązek szanować interpretacje przepisów zawartą w wyrokach sądu najwyższego i sądów administarcyjnych. To jest abecadło praworządności.
Kto Pani/Pana zdaniem powinien wybierać piętnastu członków Krajowej Rady Sądownictwa, której zadaniem jest m.in. ocena i wskazanie prezydentowi kandydatów na sędziów oraz uchwalanie zasad etyki zawodowej sędziów?
Prosimy wybrać jedną odpowiedź
Sejm
Zgromadzenia sędziów
Komisja konkursowa, uwzględniająca udział środowisk eksperckich i organizacji społecznych
Miejsce na ewentualne skomentowanie lub uzasadnienie odpowiedzi na pytanie.
Sędziowie najlepiej wiedzą, kto wśród nich jest godny zasiadać w KRS, natomiast Senat nie mający wpływu na wybór rządu, zwłaszcza przy oddzieleniu kadencji Sejmu i Senatu byłby idealnym ciałem dla decyzji dotczących sędziów i wymiaru sprawiedliwości. Wcześniej uważałem, że zwiększone kompetencje powinien mieć Prezydent RP, ale po doświadczeniach z Prezydentem Dudą obawiam się, że to niebezpieczne rozwiązanie.
Czy zgadza się Pani/Pan z poniższymi stwierdzeniami?
Prosimy wybrać wszystkie odpowiedzi, które pasują
Tak
Nie
Nie mam zdecydowanej opinii w tej sprawie.
Możliwość działalności na polskim rynku zagranicznych wydawców mediów informacyjnych np. Axel Springer (wydawca Onet.pl, „Newsweeka", „Faktu" ) czy Discovery Channel (wydawca TVN24) powinna być ograniczona.
Należy wprowadzić większą kontrolę finansowania organizacji pozarządowych przez podmioty z zagranicy.
Kalendarze spotkań ministrów powinny być publicznie dostępne.
Kodeks karny chroni przed znieważeniem oraz naruszeniem nietykalności cielesnej ze względu na przynależność narodową, etniczną, rasową, wyznanie albo bezwyznaniowość. Czy Pani Pana zdaniem należy rozszerzyć grupę osób podlegających ochronie ze względu na jakieś cechy?
Istnieje wiele mechanizmów i zasad, które pozwalają na zwiększenie udziału obywateli w procesie stanowienia prawa. Które z wymienionych mechanizmów należy Pani/ Pana zdaniem wprowadzić?
Prosimy wybrać wszystkie odpowiedzi, które pasują
Wprowadzenie obowiązku niezwłocznego (w ciągu najdalej 3 miesięcy) przeprowadzania referendum na wniosek co najmniej 500 tys. obywateli.
Częstsze stosowanie wysłuchania publicznego dla projektów ustaw.
Ułatwienie zainteresowanym osobom uczestnictwa w posiedzeniach komisji sejmowych (obecnie w posiedzeniu komisji obywatel może brać udział na zaproszenie przewodniczącego).
Ustalenie czasu, w jakim Sejm musi rozpatrzyć projekt obywatelski, by uniemożliwić kierowanie takich projektów do tzw. „zamrażarki”.
Projekty ustaw, zgłaszane przez posłów, powinny podlegać obowiązkowym konsultacjom publicznym (obecnie ten obowiązek dotyczy tylko projektów rządowych).
Obowiązkowym elementem procesu wyłaniania nowych sędziów Trybunału Konstytucyjnego powinno być wysłuchanie publiczne.
Polska, wspólnie z innymi krajami Unii Europejskiej, ustaliła, że będzie dążyła do prowadzenia gospodarki neutralnej emisyjnie. Oznacza to konieczność zmiany sposobu pozyskiwania energii. Jakie powinny być Pani/Pana zdaniem główne źródła energii elektrycznej w Polsce w 2050 r.?
Prosimy wybrać maksymalnie dwa najważniejsze
Energetyka gazowa
Energetyka jądrowa
Energetyka węglowa
Odnawialne źródła energii – przede wszystkim wiatr i słońce
Niezależnie czy Polska zainwestuje w transformację energetyczną, czy będzie ponosić coraz większe opłaty za emisję CO2, koszt produkcji energii w najbliższych latach wzrośnie. Na jakie działania należy Pani/Pana zdaniem w pierwszej kolejności przeznaczyć środki z budżetu państwa, by ograniczyć wpływ wyższych cen energii na życie obywateli i rozwój gospodarki? Prosimy wybrać dwa priorytetowe.
dopłacanie do rachunków gospodarstw domowych
dopłacanie do rachunków osób najuboższych
zamrożenie cen energii dla przedsiębiorstw
inwestycje w termomodernizację budynków
inwestycje w instalację odnawialnych źródeł energii w budynkach
W jaki sposób dofinansowywać indywidualne inwestycje w termomodernizację i/lub dodatkowe źródła energii?
Prosimy wybrać jedną odpowiedź
Inwestycje obywateli powinny być finansowane z góry (trafiając do beneficjentów bezpośrednio lub pośrednio), tak by ze wsparcia mogły skorzystać również osoby o niskich dochodach, których nie stać na sfinansowanie inwestycji z własnych środków.
Należy zwracać obywatelom koszty już poniesionych wydatków, by uniknąć nadużyć finansowych.
Nie mam zdecydowanej opinii w tej sprawie.
Za część emisji CO2 do atmosfery odpowiadają konsumenci. Wprowadzenie których z poniższych rozwiązań w celu ograniczenia indywidualnego śladu węglowego poparłaby Pani/poparłby Pan w parlamencie?
Prosimy wybrać wszystkie odpowiedzi, które pasują
wprowadzenie podatku węglowego od towarów, których produkcja wiąże się z wysoką emisją CO2
dodatkowa opłata powyżej określonej liczby lotów samolotem w ciągu roku
zwiększenie opłat za odbiór odpadów niesegregowanych oraz uszczelnienie systemu, tak by śmieci nie trafiały do lasu
obarczenie branży mięsnej kosztami środowiskowymi, co przyczyni się do wzrostu cen i ograniczy spożycie mięsa
dodatkowa opłata od emisji CO2 dla posiadaczy samochodów
Konsumenci odpowiadają za niewielki procent emisji CO2 i nie powinni ponosić kosztów walki z ociepleniem klimatu.
W czerwcu 2019 r. Skierniewice nie miały dostępu do bieżącej wody, a straty w rolnictwie wynikające z suszy w 2018 r. wyniosły 3,6 mld zł. Jakie działania należy Pani/Pana zdaniem podjąć w najbliższych czterech latach, by zapobiec kryzysowi wody w Polsce?
Prosimy wybrać trzy najważniejsze odpowiedzi
Przywracać naturalne obszary zalewowe rzek.
Zwiększać obszary i wiek lasów.
Budować tamy i sztuczne zbiorniki retencyjne.
Zwiększać wykorzystanie deszczówki m.in. poprzez budowanie zbiorników na terenie gospodarstw rolnych i w miastach.
Zwiększać tereny zielone w miastach.
Wprowadzać normy ograniczające zużycie wody w przemyśle i energetyce.
Podnieść opłaty za korzystanie z wody w gospodarstwach domowych.
Miejsce na ewentualne skomentowanie lub uzasadnienie odpowiedzi na pytanie.
Wybrałbym także: zwiększenie terenów zielonych w miastach, wprowadzenie norm ograniczających zużycie wody w przemyśle i energetyce, podniesienie opłat za korzystanie z wody w gospodarstwach domowych, prowadzenie edukacji i promocji oszczędzania wody.
Czy zgadza się Pani/Pan z poniższymi stwierdzeniami?
Prosimy wybrać wszystkie odpowiedzi, które pasują
Należy nałożyć na deweloperów i samorządy obowiązek zapewnienia dostępu do podstawowych usług publicznych (transportu, przedszkoli, szkół, placówek zdrowotnych) dla osiedli tworzonych na nowych obszarach.
Państwo powinno remontować i przeznaczać na cele mieszkaniowe pustostany należące do Skarbu Państwa, spółek Skarbu Państwa i samorządów.
Możliwość umieszczania reklamy zewnętrznej na prywatnych posesjach powinna być ściśle uregulowana przepisami.
Umieszczanie w przestrzeni publicznej drastycznych lub gorszących zdjęć i obrazów powinno być zabronione.
Zgodnie z ustawą o świadczeniach opieki zdrowotnej do 2025 r. wydatki na ochronę zdrowia muszą wzrosnąć do 6 proc. PKB. Na jakie cele w ochronie zdrowia należy najpilniej zwiększyć nakłady?
Prosimy wybrać jedną odpowiedź
Rozwój sieci gabinetów lekarzy rodzinnych (POZ)
Rozwój sieci przychodni ze specjalistyczną opieką zdrowotną
Rozwój szpitali ze specjalistyczną opieką zdrowotną
Polacy mają utrudniony dostęp do specjalistów i specjalistycznych świadczeń zdrowotnych. Które z następujących rozwiązań należy Pani/Pana zdaniem wprowadzić, żeby zmniejszyć czas oczekiwania na wizytę?
Prosimy wybrać wszystkie odpowiedzi, które pasują
To, ile szpital lub przychodnia mogą wykonać badań lub zabiegów, powinno zależeć wyłącznie od możliwości placówki – liczby zatrudnionych lekarzy i dostępności sprzętu – a nie od kontraktu przyznanego przez NFZ.
Każdy pacjent powinien opłacać niewielką część kosztu wizyty u specjalisty (np. 20 zł).
Pacjenci powinni sami opłacać leczenie na zasadzie opłaty za usługę.
Pacjent powinien mieć możliwość dopłacenia do wyższego standardu świadczeń medycznych – np. protezy z lepszego materiału lub operacji w nowocześniejszej technologii.
Samorządy powinny przejąć część środków NFZ i same zarządzać organizacją opieki zdrowotnej na swoim terenie.
Całość świadczeń powinna być finansowana z prywatnych ubezpieczeń zdrowotnych.
Należy ograniczyć liczbę medycznych świadczeń gwarantowanych.
Jedną z przyczyn kolejek do specjalistów w publicznych zakładach zdrowia jest zbyt mała liczba lekarzy. Jak Pani/Pana zdaniem można zwiększyć liczbę lekarzy specjalistów w Polsce w perspektywie kolejnych 15 lat?
Prosimy wybrać dwie odpowiedzi, które najbardziej pasują
Należy zwiększyć środki w budżecie państwa przeznaczone na ochronę zdrowia
Należy zwiększyć liczbę studentów i co roku wykształcać większą liczbę lekarzy
Należy poprawić warunki pracy w szpitalach i przychodniach
Należy stworzyć zachęty dla lekarzy, którzy po studiach wyjechali do pracy w Unii Europejskiej, do tego, by wracali do kraju
Należy zatrudnić lekarzy z zagranicy (np. obywateli Białorusi, Rosji, Ukrainy)
Należy zwiększyć personel administracyjny, żeby odciążyć personel medyczny