Jak zostać prezydentem?

Możesz kandydować na prezydenta, jeśli:

• masz polskie obywatelstwo,
• w dniu wyborów masz skończone 35 lat,
• korzystasz z pełni praw wyborczych do Sejmu,
• nie byłeś jeszcze prezydentem (lub byłeś tylko jedną kadencję!).

Prezydent Rzeczypospolitej wybierany jest na pięcioletnią kadencję i ponownie może zostać wybrany tylko raz. Andrzej Duda był prezydentem już dwie kadencje. Nie może kolejny raz ubiegać się o prezydenturę.

Nie możesz kandydować na prezydenta, jeśli

• zostałeś skazany prawomocnym wyrokiem na karę pozbawienia wolności za umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego lub umyślne przestępstwo skarbowe,
• jesteś pozbawiony praw publicznych prawomocnym orzeczeniem sądu,
• jesteś pozbawiony praw wyborczych prawomocnym orzeczeniem Trybunału Stanu,
• jesteś ubezwłasnowolniona prawomocnym orzeczeniem sądu,
• utraciłeś prawo wybieralności w wyniku orzeczenia sądu o niezgodności z prawdą twojego oświadczenia lustracyjnego.

Co dalej?

W każdych wyborach prawo zgłaszania kandydatów mają komitety wyborcze. W wyborach prezydenckich prawo do utworzenia komitetu przysługuje wyłącznie wyborcom. Musi więc zawiązać się komitet, który zgłosi cię jako kandydata.  Do utworzenia komitetu wyborczego wyborców potrzeba co najmniej 15 obywateli posiadających czynne prawo wyborcze (prawo wybierania). Teraz komitet musi zebrać 1000 podpisów, aby zgłosić twoją kandydaturę. Po zebraniu 1000 podpisów pełnomocnik komitetu zawiadamia o utworzeniu komitetu Państwową Komisję Wyborczą. Można to zrobić najpóźniej w 55 dniu przed wyborami, czyli do 24 marca.

I co, to już? Mogę kandydować? Po zgłoszeniu komitetu możesz rozpocząć kampanię wyborczą, pamiętaj jednak, że wszystkie wydatki związane z kampanią musi ponosić komitet. To jednak nie wystarczy, żeby znaleźć się na karcie wyborczej. 1000 podpisów to dopiero rozgrzewka. Żeby zgłosić kandydata w wyborach prezydenckich konieczne jest zdobycie 100 000 podpisów obywateli (mających prawo wybierania do Sejmu). Należy to zrobić najpóźniej w 44 dniu przed dniem wyborów, czyli 4 kwietnia. Do tej puli wlicza się zebrane wcześniej 1000 podpisów.

100 000 podpisów zebrane? Super! Jesteś kandydatem! Pozostało tylko wygrać wybory.

Prezydentem zostanie osoba, która wygra pierwszą turę wyborów większością bezwzględną – czyli zdobędzie ponad połowę wszystkich ważnych głosów. W 2000 r. Aleksander Kwaśniewski wygrał wybory w pierwszej turze, zdobywając 53,9% głosów.

Jeśli żaden kandydat nie zdobędzie takiej większości głosów, odbywa się druga tura, do której przechodzi dwóch kandydatów z największym poparciem. Drugie głosowanie odbywa się dwa tygodnie później, a więc 1 czerwca. Wygrywa ten, kto otrzyma więcej głosów.