Zgodnie z Konstytucją ważność wyboru prezydenta RP stwierdza Sąd Najwyższy.
Kodeks wyborczy precyzuje, że rozstrzygnięcie Sądu Najwyższego zapada w składzie całej właściwej izby na podstawie sprawozdania Państwowej Komisji Wyborczej oraz po rozpoznaniu protestów wyborczych.
Zgodnie z art. 26 § 1 pkt 2 Ustawy o Sądzie Najwyższym sprawy te (rozpatrywanie protestów i stwierdzanie ważności wyborów) należą do właściwości Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych.
Uchwałę w sprawie ważności wyborów Sąd Najwyższy – w składzie całej Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych – podejmuje w ciągu 30 dni od dnia podania wyników wyborów do publicznej wiadomości przez Państwową Komisję Wyborczą, na posiedzeniu z udziałem Prokuratora Generalnego i przewodniczącego Państwowej Komisji Wyborczej. Uchwała jest przekazywany Marszałkowi Sejmu, Państwowej Komisji Wyborczej i ogłaszana w Dzienniku Ustaw.
Status Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych, która orzeknie o ważności wyborów prezydenckich, budzi liczne kontrowersje. Jest on kwestionowany przez uchwałę trzech połączonych izb Sądu Najwyższego i wyroki sądów europejskich. Izba została utworzona w trakcie rządów Prawa i Sprawiedliwości, zaś orzekający w niej sędziowie nominowani przez Krajową Radę Sądownictwa powołaną według nowych zasad i po przerwaniu konstytucyjnej kadencji poprzedniej Rady w trakcie rządów PiS. Podstawowy zarzut wobec Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych jest taki, że nie jest ona sądem spełniającym wymogi wymienione w art. 45 Konstytucji.
Każdy ma prawo do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki przez właściwy, niezależny, bezstronny i niezawisły sąd.
Podjęte przez posłów próby zmiany obowiązującego stanu prawnego nie powiodły się.
Przegłosowana przez Sejm w styczniu 2025 r. tzw. ustawa incydentalna, zgodnie z którą o ważności wyborów prezydenckich zdecydować miało 15 sędziów Sądu Najwyższego z najdłuższym stażem, a protesty wyborcze – rozpatrywać trójka sędziów losowo wybrana z tego grona, została w marcu b.r. zawetowana przez prezydenta Andrzeja Dudę.
Skutkiem stwierdzenia nieważności wyboru prezydenta byłaby konieczność przeprowadzenia nowych wyborów na zasadach i w trybie przewidzianym w Kodeksie wyborczym.
Postanowienie marszałka Sejmu o nowych wyborach musi być podane do publicznej wiadomości i ogłoszone w Dzienniku Ustaw najpóźniej w 5. dniu od dnia ogłoszenia stosownej uchwały Sądu Najwyższego.