25 października

Prawo i Sprawiedliwość wygrywa wybory do Sejmu otrzymując 37 proc. głosów.

listopad – grudzień

Pierwsza próba przejęcia Trybunału Konstytucyjnego przez Zjednoczoną Prawicę. Władza chce wygasić kadencję urzędującego prezesa, wprowadzić odpowiedzialność dyscyplinarną sędziów na wniosek ministra sprawiedliwości lub prezydenta oraz unieważnia wybór nowych sędziów TK.

30 grudnia

Rząd przejmuje kontrolę nad władzami mediów publicznych.

Budżet mediów publicznych: 0,78 mld zł

8 stycznia

Minister skarbu Dawid Jackiewicz powołuje byłego posła PiS Jacka Kurskiego na funkcję prezesa Telewizji Polskiej.

​​28 stycznia

Podporządkowanie prokuratury władzy politycznej – minister sprawiedliwości zostaje Prokuratorem Generalnym.

22 czerwca

Powstaje Rada Mediów Narodowych, pozakonstytucyjne ciało kontroli mediów.

21 grudnia

Prezesem Trybunału Konstytucyjnego zostaje zależna od PiS, oceniana negatywnie przez sędziów Julia Przyłębska.

Budżet mediów publicznych: 1 mld zł

23 marca

Minister Sprawiedliwości przejmuje kontrolę nad organizacją pracy sądów. 

20 lipca

Próba wygaszenia kadencji Sądu Najwyższego. SN stwierdza ważność wyborów w Polsce.

Budżet mediów publicznych: 1,41 mld zł

11 stycznia

Centralizacja organizacji wyborów i degradacja instytucji.

Kandydaci do Państwowej Komisji Wyborczej odpowiadającej za przeprowadzenie wyborów w Polsce nie muszą już być sędziami. 

Państwowa Komisja Wyborcza traci część kompetencji: szefa Krajowego Biura Wyborczego oraz komisarzy wyborczych wybiera teraz spośród kandydatów przedstawionych przez władzę wykonawczą – ministra spraw wewnętrznych.

Nowe prawo wygasza kadencje dotychczasowych komisarzy wyborczych – sędziów odpowiadających za przeprowadzanie wyborów w okręgach. Korpus komisarzy liczy teraz nie 40, a 100 osób, obniża się ich ranga – aby zostać komisarzem, nie trzeba być już sędzią. 

Wyborów w terenie nie organizują już władze samorządowe. Urzędnik wyborczy jest teraz powoływany przez Krajowe Biuro Wyborcze.

Likwidacja możliwości głosowania korespondencyjnego dla wyborców głosujących za granicą.

styczeń-kwiecień

Nowelizacja ustaw o Krajowej Radzie Sądownictwa (organ odpowiadający za awanse sędziów) i Sądzie Najwyższym. 

KRS traci niezależność od władzy politycznej. Członkowie KRS (sędziowie) wybierani są teraz przez Sejm, a nie przez zgromadzenia sędziów. 

By skrócić kadencję I prezes Sądu Najwyższego obniża się wiek przechodzenia sędziów w stan spoczynku.

Sąd Najwyższy ma nową Izbę – Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych. Izba Kontroli decyduje od teraz o ważności wyborów.

15 czerwca

Nowelizacja Kodeksu wyborczego 

Z obawy przed brakiem kandydatów na urzędników wyborczych władza zmniejsza wymagania konieczne dla pełnienia tej funkcji.

20 lipca

Próba zmiany ordynacji do Parlamentu Europejskiego. Zjednoczona Prawica chce podniesienia efektywnego progu wyborczego, by uniemożliwić wybór europosłów z list małych komitetów. Ustawę zawetował prezydent.

21 października 2018, wybory do samorządu.

Podczas kampanii politycy Prawa i Sprawiedliwość sugerują uzależnienie przekazywania środków do regionów od wybranych w nich władz samorządowych.

Budżet mediów publicznych: 1 mld zł

31 stycznia

Uzgodnienie przepisów Kodeksu wyborczego z nowelizacją ustawy o Sądzie Najwyższym. 

13 października 2019

Prawo i Sprawiedliwość wygrywa wybory do Sejmu otrzymując 43 proc. głosów.

20 grudnia 

Za kwestionowanie zmian wprowadzanych przez Zjednoczoną Prawicę w wymiarze sprawiedliwości sędziom Sądu Najwyższego grozi odpowiedzialność dyscyplinarna.

Budżet mediów publicznych: 2,6 mld zł

31 marca

Nowelizacja Kodeksu wyborczego związana z pandemią wprowadza głosowanie korespondencyjne dla osób 60+ i osób w izolacji.

17 kwietnia

Ograniczenie kompetencji Państwowej Komisji Wyborczej w wyborach prezydenckich w 2020 r. PKW nie odpowiada już za:

– publikację obwieszczeń wyborczych;

– wydawanie zaświadczeń o prawie do głosowania;

– organizowanie głosowania korespondencyjnego i przez pełnomocnika;

– ustalania wzoru karty do głosowania i nie zarządza druku tych kart.

9 maja

Wchodzi w życie ustawa epizodyczna mająca pierwszeństwo stosowania przed Kodeksem wyborczym. Wprowadza powszechne głosowanie korespondencyjne w wyborach prezydenckich 10 maja 2020 r. 

Ustawę uchylono 2 czerwca 2020 r.

10 maja 2020 

Pierwszy termin wyborów prezydenckich.

Pomimo wprowadzenia przepisów pandemicznych wybory, tzw. kopertowe (korespondencyjne) się nie odbyły.  

2 czerwca

Wchodzi w życie ustawa epizodyczna mająca pierwszeństwo stosowania przed Kodeksem wyborczym. Wprowadza głosowanie korespondencyjne dla części wyborców w wyborach prezydenckich. 

12 lipca

Andrzej Duda, kandydat Prawa i Sprawiedliwości i dotychczasowy prezydent, wygrywa wybory prezydenckie, otrzymując w II turze 51 proc. głosów.

23 września

Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (OBWE) krytykuje działania mediów publicznych, oceniając, że Telewizja Polska „nie spełniła swojego regulowanego prawem obowiązku informowania w sposób obiektywny i bezstronny w czasie kampanii”. 

7 grudnia 

Państwowy koncern PKN Orlen przejmuje media regionalne – 20 dzienników regionalnych, prawie 120 tygodników lokalnych oraz serwisy internetowe.

Budżet mediów publicznych: 2,6 mld zł

11 sierpnia 

Próba ograniczenia działalności prywatnej telewizji TVN.

14 października

Państwowa Komisja Wyborcza ma prawo sprawdzać, czy partie polityczne prowadzą i rejestrują wpłaty i rejestry umów. PKW może nakładać kary pieniężne. 

W praktyce PKW nie ma jednak możliwości egzekwowania, czy partie polityczne prowadzą rejestry – posłowie nie przewidzieli przepisów wykonawczych.

17 grudnia

LexTVN, ustawa ograniczająca działanie prywatnej telewizji TVN przechodzi w Sejmie głosami Zjednoczonej Prawicy.

27 grudnia

Prezydent Andrzej Duda wetuje LexTVN.

Budżet mediów publicznych: 2 mld zł

26 maja 

Likwidacja Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego. W jej miejsce Zjednoczona Prawica wprowadza Izbę Odpowiedzialności Zawodowej.

październik

Przewodniczący Państwowej Komisji Wyborczej Sylwester Marciniak kieruje do marszałek Sejmu Elżbiety Witek (Prawo i Sprawiedliwość) pismo w sprawie konieczności zmiany granic okręgów wyborczych i liczby wybieranych w nich posłów. 

PKW jest zobowiązana do przeprowadzenia analizy liczby mandatów na podstawie przepisów Kodeksu wyborczego. Ewentualne przesunięcia w liczbie mandatów w okręgach wyborczych służą realizacji konstytucyjnej zasady równości wyborów. Zmiany demograficzne, w tym także zmiany w terytorialnym rozkładzie ludności, powinny znaleźć odzwierciedlenie w rozdziale mandatów na poszczególne okręgi.

Sejm nie podejmuje wniosku PKW (PKW apelowała do Sejmu w tej sprawie również w 2014 r. i w 2018 r., również nieskutecznie). Tymczasem, gdyby Sejm je rozpatrzył – mieszkańcy jedenastu okręgów wybraliby o jednego posła mniej, dziesięciu – wybraliby o jednego posła więcej, a w jednym okręgu aż o dwóch posłów więcej. W pozostałych okręgach nic by się nie zmieniło.

23 grudnia 

Na stronach Sejmu pojawia się kolejna nowelizacja Kodeksu wyborczego

Zjednoczona Prawica organizuje system finansowania promocji posłów i członków rządu przy wykorzystaniu publicznych funduszy, w tym:

– konkursy dla Kół Gospodyń Wiejskich finansowane przez Spółki Skarbu Państwa;

– zakup sprzętu dla Ochotniczych Straży Pożarnych komunikowany jako zasługa posłów (zakupy finansowany jest z budżetu centralnego i budżetów samorządów, ale wręczenie następuje bez udziału opozycji);

– przeznaczanie, w drodze tzw. konkursu, do kilku milionów złotych na zakup nieruchomości przez organizacje powiązane z politykami Zjednoczonej Prawicy;

– wśród organizacji wygrywających granty z Narodowego Instytutu Wolności znajdują się organizacje prowadzone przez asystentów posłów, przy czym działalność tych organizacji jest ograniczona.

Budżet mediów publicznych: 2,7 mld zł

styczeń-marzec

nowelizacja Kodeksu wyborczego wprowadza:

– komisje wyborcze w miejscowościach do 200 mieszkańców, szacuje się, że w całym kraju zorganizowanych ma być 6 tys. nowych lokali wyborczych;

– Centralny Rejestr Wyborców. Rejestr będzie prowadziło ministerstwo cyfryzacji;

– gwarancję transportu do lokalu wyborczego osób z niepełnosprawnościami i 60+ jeżeli zgłoszą odpowiedni wniosek;

– przebieg całego głosowania będą mogli nagrywać mężowie zaufania, którzy za swoją pracę otrzymają ustawowo ustalane wynagrodzenie.

Kompetencje PKW w zakresie przyjmowania skarg w sprawach okręgów wyborczych przejmuje sąd administracyjny bez możliwości zgłoszenia odwołania od jego decyzji.

kwiecień-maj

Zjednoczona Prawica przegłosowała ustawę o „Państwowej Komisji ds. badania wpływów rosyjskich na bezpieczeństwo wewnętrzne RP w latach 2007-2022”. Komisja w ramach ostatecznej decyzji administracyjnej może wydać „zakaz pełnienia funkcji związanych z dysponowaniem środkami publicznymi na okres do 10 lat”. W praktyce – PiS zyskało pozasądowy sposób eliminacji przeciwników politycznych.

kwiecień-maj

Komisje wyborcze w zagranicznych obwodach głosowania mają 24 godziny od zakończenia głosowania na policzenie głosów. Jeśli w tym czasie nie przekażą wyników głosowania do komisji okręgowych, to głosowanie w tych obwodach uważa się za niebyłe. 

W 2020 r. w drugiej turze wyborów prezydenckich za granicą zagłosowało ponad 418 tys. obywateli, a 75 proc. tych głosów otrzymał kandydat Koalicji Obywatelskiej, Rafał Trzaskowski.

Rzecznik Praw Obywatelskich Marcin Wiącek zwraca się z apelem do parlamentu o nowelizację przepisów i argumentuje: narusza to istotę prawa wyborczego oraz uzależnia ważność i skuteczność głosu od okoliczności, które są niezależne od obywatela i wynikają z problemów ze sprawnością działania administracji wyborczej. Konstytucja nie różnicuje prawa do udziału w wyborach w zależności od miejsca zamieszkania.

Sejm nie godzi się zniesienie limitu godzin na policzenie głosów za granicą. Polonia organizuje się w celu organizacji dodatkowych komisji wyborczych, zwłaszcza w Wielkiej Brytanii – Manchesterze i Londynie.

czerwiec

Prezes PiS Jarosław Kaczyński proponuje przeprowadzenie referendum w trakcie wyborów parlamentarnych. Referendum ma dotyczyć polityki migracyjnej i azylowej UE.

maj-sierpień

Rząd, korzystając z budżetu centralnego, organizuje „Pikniki 800+” – wydarzenia, które w teorii mają opowiadać o rządowym programie 800+ (waloryzacji programu wsparcia dla rodzin z 500 zł do 800 zł, która ma nastąpić w styczniu 2024 r.), ale łudząco przypominają inne „Pikniki rodzinne” znane z kampanii wyborczych PiS. Dzieje się to w trakcie prekampanii wyborczej, czyli przed oficjalnym zarządzeniem wyborów. 

W trakcie oficjalnej kampanii wyborczej środki, które mogą na nią przeznaczyć poszczególne partie, są limitowane i podlegają kontroli Państwowej Komisji Wyborczej. 

7 lipca 

Nowelizacja ustawy o referendum ogólnokrajowym, która ujednoliciła przepisy dotyczące organizacji wyborów i referendum, tak aby referendum mogło zostać przeprowadzone w dniu wyborów. Jest to kolejna zmiana prawa wyborczego, która ma miejsce w roku wyborczym.

Do wiadomości publicznej nadal nie zostały podane informacje o pytaniach, które będą zadane podczas referendum.

11 lipca

Parlament Europejski przyjmuje rezolucję, która uznaje, że zmiany w prawie wyborczym wprowadzone przez rząd Zjednoczonej Prawicy mogą zagrażać wolności i uczciwości najbliższych wyborów parlamentarnych w Polsce.

31 lipca

Prezydent Andrzej Duda podpisuje znowelizowaną ustawę o Państwowej Komisji ds. badania wpływów rosyjskich na bezpieczeństwo wewnętrzne RP w latach 2007-2022. Od tej pory Komisja nie może wydać zakazu „pełnienia funkcji związanych z dysponowaniem środkami publicznymi na okres do 10 lat”, ale nadal może przesłuchiwać kandydatów w wyborach 2023 r., potencjalnie przeciwników politycznych partii rządzącej.

4 sierpnia

Powstaje Centralny Rejestr Wyborców – system zbierający i porządkujący dane o wyborcach. Instytucją odpowiedzialną za CRW jest Ministerstwo Cyfryzacji, na którego czele stoi polityk – Janusz Cieszyński, kandydat Prawa i Sprawiedliwości do Sejmu. Cieszyński otrzymuje pierwsze miejsce na liście wyborczej w okręgu nr 35 (Olsztyn).

16 sierpnia 

Sejm odrzuca weto Senatu do ustawy o referendum ogólnokrajowym.

Prezydent Andrzej Duda ustawę podpisuje i wchodzi ona w życie.

17 sierpnia 

Sejm, przy sprzeciwie wszystkich partii opozycyjnych, przyjmuje „Uchwałę o zarządzeniu referendum ogólnokrajowego w sprawach o szczególnym znaczeniu dla państwa".

Przyjęcie uchwały zostaje poprzedzone przedstawieniem pytań referendalnych poprzez serię nagrań na mediach społecznościowych Prawa i Sprawiedliwości. W nagraniach występują kluczowi politycy partii rządzącej (prezes PiS, premier, była premier oraz minister obrony narodowej), którzy jednocześnie tłumaczą, jak należy zagłosować w referendum. W każdym pytaniu pojawia się nazwisko Donalda Tuska – byłego premiera i lidera największej partii opozycyjnej, który jest przedstawiony jako przeciwnik rozwiązań wynikających z pytań referendalnych rekomendowanych przez rząd.

Formuła pytań ma charakter sugerujący. 

– Czy popierasz wyprzedaż majątku państwowego podmiotom zagranicznym, prowadzącą do utraty kontroli Polek i Polaków nad strategicznymi sektorami gospodarki?

– Czy popierasz podniesienie wieku emerytalnego, w tym przywrócenie podwyższonego do 67 lat wieku emerytalnego dla kobiet i mężczyzn?

– Czy popierasz likwidację bariery na granicy Rzeczypospolitej Polskiej z Republiką Białorusi?

– Czy popierasz przyjęcie tysięcy nielegalnych imigrantów z Bliskiego Wschodu i Afryki, zgodnie z przymusowym mechanizmem relokacji narzucanym przez biurokrację europejską?

28 sierpnia

Państwowa Komisja Wyborcza wydaje wytyczne w sprawie równoległego prowadzenia kampanii wyborczej i referendalnej. Wytyczne nie realizują postulatów partii opozycyjnych, aby kandydaci w wyborach nie mogli prowadzić równolegle kampanii referendalnej. 

Rozgraniczenie kampanii wyborczej i referendalnej należy uznać za daleko niewystarczające.

30 sierpnia

Sejm wybiera dziewięcioosobowy skład Państwowej Komisji ds. badania wpływów rosyjskich na bezpieczeństwo wewnętrzne RP w latach 2007-2022. Opozycja w ramach protestu nie zgłasza swoich kandydatów. Wszyscy członkowie komisji pochodzą z nominacji Zjednoczonej Prawicy.

sierpień–październik

32 mln zł na wybory do Sejmu i prawie 7 mln na wybory do Senatu – tyle maksymalnie może wydać każdy komitet wyborczy na kampanię parlamentarną w tegorocznych wyborach. W przypadku kampanii referendalnej żaden limit nie obowiązuje.

W efekcie połączenia kampanii referendalnej i wyborczej PiS – kontrolujące budżety ministerstw i zależnych spółek Skarbu Państwa zyskało znaczące dodatkowe środki na prowadzenie kampanii wyborczej. 

Po pierwsze, w związku z prowadzeniem kampanii wyborczej i referendalnej w jednym roku, podniesieniu uległ limit wpłat, które na rzecz każdej partii politycznej może dokonać każdy obywatel. 

Po drugie, choć organizacja referendum równolegle z wyborami nie zwiększa limitu finansowego, który każda partia może wydać na kampanię wyborczą, to kampanię referendalną (bez limitów finansowych) mogą prowadzić zarówno partie polityczne, jak i inne podmioty zależne od władzy (np. fundacje spółek Skarbu Państwa).

sierpień-październik 

Kandydaci PiS odmawiają udziału w debatach organizowanych przez niezależne media.