Wszyscy radni w jednym miejscu, przystępnie opisane prace rad, głosowania, oświadczenia majątkowe – to wszystko można znaleźć w gminnych serwisach MamPrawoWiedziec.pl.
O pracach parlamentarzystów wiemy już całkiem sporo. Posiedzenia Sejmu są szeroko komentowane w prasie, a biogramy, poglądy i głosowania polityków możemy znaleźć w serwisie MamPrawoWiedziec.pl. Mniej monitorowany jest samorząd, który przecież powinien być bliższy obywatelom niż władze centralne.
Tymczasem, nawet jeśli mieszkańcy samorządu znają swoich radnych, strony Biuletynu Informacji Publicznej nie zawsze podają wyniki głosowań i trudno znaleźć na nich potrzebne informacje. W rezultacie obywatele nie mogą poznać działalności władz miasta, a przed wyborami nie są w stanie zweryfikować decyzji radnych ostatniej kadencji, np. porównać z obietnicami z kampanii.
– W czasie kampanii wyborczej do samorządu w 2010 r. usłyszeliśmy na spotkaniu kandydatów na radnych słowa: „Obiecujcie wszystko, ludzie i tak nie pamiętają” – mówi Waldemar Duczmal z Akcji Konin. – Zaczęliśmy wtedy zbierać ulotki wyborcze kandydatów, które postanowiliśmy powiązać kilka miesięcy potem z efektami prac rady miasta i pokazać, czy radni spełniają obietnice wyborcze. Dodatkowo chcieliśmy wymusić zmiany w konińskim BIP-ie, co się akurat udało i teraz umieszczanych jest w nim więcej dokumentów o pracach rady – dodaje Duczmal.
Właśnie w 2010 r. Stowarzyszenie 61 i Akcja Konin stworzyły pierwszy lokalny serwis MamPrawoWiedziec.pl – Konin.MamPrawoWiedziec.pl. Niedługo potem powstał podobny serwis w Kutnie. Dzięki grantowi z programu Obywatele dla Demokracji finansowanego z Funduszy EOG otwierane są kolejne lokalne serwisy dla Ełku, Kalisza, Lubartowa, Lublina, Słupska i Złotoryi. Najnowsze w Suwałkach i Grodzisku. Powstają następne.
– Największą trudnością jest nieufność radnych, którzy w większości uważają chyba inicjatywę za naszą kampanię wyborczą, mimo zapewnień, że nie startujemy w wyborach. Od samego początku chcieliśmy, żeby podobne serwisy funkcjonowały w różnych miastach. Teraz nasze marzenia sie spełniają – cieszy się Duczmal.
Podobnie jak serwis ogólnopolski lokalne MamPrawoWiedziec.pl zawierają informacje biograficzne o radnych, ich oświadczenia majątkowe i wyniki głosowań. Opierają się na dokumentach wypracowanych przez rady miast (także tych, których nie umieszczono w BIP-ie) oraz informacjach uzyskanych od radnych. W serwisach możemy się dowiedzieć, kim są radni, zobaczyć ich zdjęcia, przeczytać ich oświadczenie majątkowe, sprawdzić, w jakim okręgu startowali i ile uzyskali głosów, w jakich komisjach zasiadają i jak głosowali nad interesującą nas uchwałą. Wszystko na jednej, przejrzystej stronie.
Podstawową zasadą przyświecającą Stowarzyszeniu 61 i Akcji Konin jest lokalność. Lokalne MamPrawoWiedziec.pl nie są stronami zakładanymi „z Warszawy” – zawsze powstają z inicjatywy regionalnych działaczy i są przez nich prowadzone, angażują się np. działacze ze stowarzyszeń jak Kaliska Inicjatywa Miejska, ełckie Adelfi czy Stowarzyszenie Edukacja Przyszłości ze Złotoryi albo grupy nieformalne jak Idealna Września. Skupiają lokalnych aktywistów i, co charakterystyczne dla organizacji lokalnych, ich działalność nie ogranicza się jedynie do monitoringu samorządu. Działają na różnych polach od wspierania lokalnej przedsiębiorczości (Adelfi) przez projekty artystyczne (Idealna Września) czy rewitalizacyjne (Akcja Konin).
Część tych grup sprawdziła się w boju w trakcie ostatnich wyborów samorządowych. Ich członkowie przepytywali kandydatów do rad i zbierali ich pomysły na rozwiązanie lokalnych problemów na potrzeby akcji Masz Głos Masz Wybór realizowanej przez Stowarzyszenie 61.
Zasadą działania aktywistów jest apolityczność. Przed budową lokalnego MamPrawoWiedziec.pl jego twórcy podpisują porozumienie, w którym zobowiązują się do niekandydowania na funkcje publiczne i niewspierania lub potępiania żadnego z komitetów wyborczych.
Akcja Konin i Stowarzyszenie 61 zachęcają do współpracy lokalne organizacje i grupy nieformalne z całej Polski do tworzenia kolejnych serwisów.