Kim z zawodu są kandydaci i kandydatki do Sejmu?

Na listach wyborczych, które opublikowała Państwowa Komisja Wyborcza, znajdziemy podstawowe dane na temat kandydatów i kandydatek w zbliżających się wyborach parlamentarnych. Oprócz przynależności do partii politycznej, miejsca zamieszkania czy numeru na liście i okręgu, możemy dowiedzieć się również, jaki zawód deklarują kandydaci i kandydatki. Nie istnieje zamknięta lista zawodów, więc osoby ubiegające się o mandat poselski wedle uznania wpisują w tej rubryce jeden z wykonywanych bądź wyuczonych zawodów. W sumie kandydaci wskazywali więc na 1327 różnych zawodów. Jakie grupy zawodowe są najliczniej reprezentowane wśród potencjalnych posłów i posłanek?

Prezentowane tutaj liczby odnoszą się do wszystkich kandydatów (6663 osób) oraz do poszczególnych ogólnopolskich komitetów wyborczych. Do tych ostatnich zaliczamy również komitet Polska Jest Jedna (PJJ), który zarejestrował kandydatów w 39 spośród 41 okręgów.  

Najliczniejszą grupą zawodową wśród wszystkich kandydatów są pracownicy edukacji. Co dziesiąty kandydat jest nauczycielką (720 osób), w tym 135 z nich – wykładowcą lub nauczycielem akademickim. Oprócz tego do Sejmu kandyduje również 87 pedagogów. W sumie pracownice edukacji stanowią więc ponad 12 proc. potencjalnych posłanek i posłów. To w pewnym stopniu zastanawiające, jeśli odniesiemy tę liczbę do obecnych płac nauczycielskich, których wysokość zależy przecież od decyzji sejmowej większości. 

Pracownicy edukacji są najliczniej reprezentowaną grupą zawodową we wszystkich komitetach ogólnopolskich oprócz Konfederacji (7 proc.) i komitetu Polska jest jedna (11,5 proc.); niższą reprezentację nauczycieli widać także wśród Bezpartyjnych Samorządowców (9 proc.). Natomiast najwięcej nauczycielek znajdziemy na listach KO i PiS –  blisko 15 proc. 

Wśród wszystkich kandydatów drugą najliczniejszą grupą zawodową są ujęci zbiorczo przedstawiciele kadry zarządzającej różnego szczebla. Stanowią oni 10,5 proc. wszystkich kandydatów. Co ciekawe, blisko połowa z nich (301 spośród 702 osób) określiła swój zawód jako zarządzający przedsiębiorstwem, a aż 97 proc. z nich (zarządzających przedsiębiorstwem) startuje z list komitetu Polska Liberalna Strajk Przedsiębiorców (startuje w 17 okręgach). W innych komitetach kadra zarządzająca zajmuje od około 4 proc. miejsc (PJJ i Lewica) do 9 proc. w KO i wśród Bezpartyjnych Samorządowców. Na listach wyborczych wśród przedstawicieli kadry zarządzającej znalazło się także: 

• 128 kierowników – m.in. kierownik budowy, muzeum, placówki bankowej, domu pomocy społecznej i przedszkola;
• 107 dyrektorów – m.in. dyrektor szkoły, biura poselskiego, spółki, dyrektor ds. cyberbezpieczeństwa;
• 105 managerów – m.in. menedżer ochrony zdrowia, hotelarstwa, sportu, manager gastronomii czy menadżerka kultury (zachowano pisownię oryginalną);
• 39 prezesów;
• oraz 22 zarządców nieruchomości.

W nadchodzących wyborach kandyduje również liczna grupa przedsiębiorców – stanowią ponad 7,5 proc. wszystkich kandydatów/tek. Przedsiębiorcy najliczniej reprezentowani są na listach Konfederacji (16 proc. kandydatów tego komitetu zadeklarowało ten zawód) oraz komitetu PJJ (12 proc.). Najmniej znajdziemy ich natomiast wśród osób kandydujących z ramienia PiS (niespełna 2 proc.) oraz Lewicy (niespełna 3 proc.). KO, Trzecia Droga i Bezpartyjni mają na swoich listach około 7 proc. przedsiębiorców. 

Czwartą najliczniejszą grupą zawodową wśród kandydatów do Sejmu są ekonomiści. Na listach wyborczych znajduje się ponad czterystu ekonomistów i ekonomistek (w tym 33 techników– ekonomistów). Na listach PiS oraz Bezpartyjnych Samorządowców stanowią oni ponad 8 proc. kandydatów. KO i TD na swoich listach mają około 7 proc. ekonomistów, Lewica i PJJ 6 proc., a Konfederacja niecałe 4 proc. Wśród kandydatów znajduje się również 142 politologów i politolożek oraz 53 socjologów i socjolożek. 

Wśród kandydatów do Sejmu znajdziemy też trzystu samorządowców. 1/3 z nich to pracownicy i urzędnicy samorządowi, a pozostałe 2/3 to przedstawiciele władz samorządowych na różnych szczeblach, wśród nich są m.in. radne, starości, burmistrztrzynie, wójtowie oraz marszałkowie, a także liczna grupa osób, które określiły swój zawód jako „samorządowiec”, „przedstawiciel władzy samorządowej” lub „wyższy urzędnik samorządowy”. Samorządowcy najliczniej reprezentowani są na listach KO i Trzeciej Drogi (ponad 8 proc. kandydatów tych komitetów), a najmniej znajdziemy ich wśród osób kandydujących z ramienia PJJ i Konfederacji (w obu przypadkach mniej niż 1 proc.).

Również blisko trzystu kandydatów zadeklarowało zawód prawnika/czki (ok. 4,5 proc. wszystkich kandydatów/tek). Wśród nich znajduje się 57 radców prawnych i 52 adwokatek. Najwięcej prawników znajdziemy na listach PiS – w sumie 82 osoby (9 proc.), a najmniej w komitetach PJJ (9 osób – 1,5 proc.) oraz Bezpartyjnych Samorządowców (22 osoby – 2,5 proc.).  

Na listach wyborczych znajdziemy też wielu techników i inżynierów z różnych dziedzin i specjalizacji – łącznie stanowią oni blisko 9 proc. wszystkich kandydatów. Wśród 287 techników poza wspomnianymi już ekonomistami znajdziemy m.in. 24 mechaników, 21 techników budownictwa, 16 zootechników, 16 informatyków, 13 techników żywienia, a poza tym techników elektryków, ogrodników, a nawet technika cukiernictwa lub hodowcę koni. Do Sejmu kandyduje także 301 inżynierów (i magistrów inżynierów). Najwięcej jest wśród nich budowniczych, mechaników, elektryków i rolników. Ale na listach znajdziemy także specjalistów z dziedzin takich jak: inżynieria i ochrona środowiska, leśnictwo, architektura, a także inżynierów górnictwa i hutnictwa. Z mniej popularnych specjalizacji w tej kategorii możemy wyróżnić m.in. inżyniera zielarstwa, inżyniera automatyki i robotyki czy inżyniera inżynierii kosmicznej i satelitarnej. 

Jedną z ostatnich najliczniej reprezentowanych grup zawodowych są pracownicy zawodów medycznych. Do Sejmu kandyduje ponad dwieście osób wykonujących zawody medyczne, a wśród nich 124 lekarzy (w tym 16 lekarzy weterynarii), 62 pielęgniarki, 25 fizjoterapeutów i 6 ratowniczek medycznych. Najwięcej medyczek znajdziemy na listach KO (prawie 5 proc. kandydatów startujących z tego komitetu). Wykonawcy zawodów medycznych stanowią w sumie ponad 3 proc. wszystkich potencjalnych posłanek i posłów. 

Również 3 proc. kandydatów stanowią rolnicy. Najwięcej (6,5 proc.) startuje ich z koalicyjnego komitetu Trzecia Droga, w którego skład wchodzi PSL. Ponad 4 proc. rolników znajdziemy również wśród kandydatów ubiegających się o mandat posła z list PiS oraz niecałe 4 proc. wśród kandydatów PJJ. W pozostałych komitetach rolnicy są mniej licznie reprezentowani i stanowią około 2– 3 proc. kandydatów. 

W nadchodzących wyborach do Sejmu kandydują również osoby ubiegające się o reelekcję. Blisko 2 proc. kandydatów określiło swój zawód jako parlamentarzysta (94 osoby), poseł lub posłanka (32 osoby) oraz senator (1 osoba). 62 proc. spośród wszystkich deklarujących zawód parlamentarzysty startuje z list wyborczych komitetu Prawa i Sprawiedliwości. 

Do Sejmu kandyduje 129 emerytów i emerytek. Najliczniej reprezentowani są wśród kandydatów Lewicy (30 osób). Również z tego komitetu startuje najwięcej studentów – taki zawód podało 28 kandydatów Lewicy, a wśród ogółu potencjalnych posłanek i posłów znajdziemy ich 76, co stanowi nieco ponad 1 proc. wszystkich kandydujących. Najmniej studentów startuje z ramienia komitetu PiS (1 osoba) oraz PJJ (2 osoby). 

Wśród kandydatów znalazło się także 54 dziennikarzy, z czego 17 startuje z list Lewicy, a 12 z komitetu KO. Na listach znalazło się także kilku redaktorów i publicystów. Poza tym do Sejmu kandyduje także ponad 80 osób wykonujących zawody artystyczne: najwięcej jest wśród nich grafików, w tym grafików komputerowych (łącznie 24 osoby). Na listach wyborczych znajduje się także 11 muzyków (w tym 1 piosenkarka), 10 animatorów kultury, 9 fotografów, 5 aktorów, a także kilku malarzy, pisarzy, reżyserów oraz rzeźbiarz i rysownik satyryczny. W sumie artystki i artyści stanowią ponad 1 proc. wszystkich osób kandydujących. 

Do Sejmu kandydują również obecni i emerytowani przedstawiciele służb mundurowych. Wśród nich znajduje się 9 policjantów, 5 strażaków, 4 żołnierzy oraz 1 funkcjonariusz straży granicznej. Większość z nich kandyduje z list TD i Konfederacji – po 6 osób z obu tych komitetów. 

Wśród osób kandydujących do Sejmu znajdziemy również m.in. hodowcę bydła i hodowcę zwierząt egzotycznych, przewodników turystycznych i górskich, barbera, groomera, arborystę, paleontologa i archeologa, modelkę, stewardessę, kierowcę autobusu, kapitana żeglugi śródlądowej, rzeźnika, masarza i piekarza, kilkunastu kucharzy oraz kilku kelnerów, a także dwóch mikrobiologów i naturopatę. 

Dane na dzień 21 września 2023 r.