Nowe prawa: kolejne przepisy z tarcz antykryzysowych (cz.1)

#częściowo w środę, 1 lipca 

Tarcza 4.0

Najważniejsze rozwiązania dla pracowników i pracodawców z tarczy 4.0:

• w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii pracodawca może wysłać pracownika, w terminie przez siebie wskazanym i bez jego zgody, na niewykorzystany urlop wypoczynkowy do 30 dni;
• w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii w przypadku spadku obrotów lub wzrostu obciążenia funduszu wynagrodzeń, zmniejsza się wysokość odpraw i odszkodowań dla zwolnionych pracowników (max. 26 tys. zł, zamiast ok. 39 tys.);
• w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii pracodawca może wypowiedzieć umowę o zakazie konkurencji (zakaz pracy dla konkurencji obowiązujący po ustaniu np. stosunku pracy czy umowy agencyjnej) z zachowaniem terminu 7 dni. Dzięki temu pracodawca mający problemy finansowe rezygnowałby także z płacenia odszkodowania dla pracownika, który powstrzymuje się od podjęcia pracy;
• pracodawca może nakazać pracownikowi pracę zdalną;
• w czasie stanu zagrożenia epidemicznego lub epidemii w przypadku spadku obrotu lub wzrostu obciążenia funduszu wynagrodzeń, pracodawca może nie stosować niektórych postanowień układów zbiorowych, regulaminów wynagradzania, obowiązku tworzenia lub funkcjonowania zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, dokonywania odpisu podstawowego oraz wypłaty świadczeń urlopowych;
• od 24 lipca pracownik na umowie cywilnoprawnej będzie mógł samodzielnie złożyć wniosek o świadczenie postojowe, jeśli zleceniodawca lub zamawiający dzieło odmówi złożenia takiego wniosku w jego imieniu;
• kredytobiorca może ubiegać się o trzymiesięczne “wakacje kredytowe”. Dotyczy to kredytów hipotecznych, konsumenckich i walutowych;
• wnioski o świadczenie postojowe można składać tylko drogą elektroniczną przez PUE ZUS;

Dodatkowe zmiany (np. w kodeksach) wprowadzone tarczą:

• według ekspertów (ministerstwo podaje inne informacje) po zmianie przepisów za nielegalne przerwanie ciąży (kara dla lekarza oraz dla osoby, która pomaga lub nakłania), znieważanie prezydenta oraz błąd medyczny skutkujący śmiercią pacjenta – czyli grupy przestępstw do 8 lat więzienia – sąd ma orzekać priorytetowo karę więzienia, a dopiero po spełnieniu określonych przesłanek może tę karę zamienić na grzywnę lub ograniczenie więzienia (np. prace społeczne). Jeśli sąd najpierw zdecyduje o nałożeniu kary więzienia poniżej roku, dopiero później może zadecydować o złagodzeniu tej kary do min. 1 tys. złotych grzywny lub 3 miesięcy ograniczenia wolności (wcześniej było to 100 zł grzywny i 1 miesiąc ograniczenia wolności);
• nowy typ czynu zabronionego – kradzież szczególnie zuchwała (do 8 lat więzienia);
• posiedzenia aresztowe online z możliwością ograniczenia kontaktu z obrońcą;
• kary grzywny za przerywanie wideokonferencji i lekcji online przez osoby nieuprawnione.

Ścieżka prac nad projektem ustawy o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych na zapewnienie płynności finansowej przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o zmianie niektórych innych ustaw

Tarcza 3.0:

• Platformy audiowizualne (VOD – wideo na żądanie), takie jak Netflix czy HBO Go, będą płacić 1,5 proc. podatku od wpływów z opłat użytkowników lub z reklam (w zależności od tego, z którego źródła w danym okresie rozliczeniowym był wyższy przychód). Podatek zasili Państwowy Instytut Sztuki Filmowej (PISF). W uzasadnieniu do projektu ustawy oszacowano (według danych z KRRiT oraz Europejskiego Obserwatorium Audiowizualnego), że takich podmiotów jest ok. 150. Przychód dla PISF ma wynieść ok. 15 mln zł do końca bieżącego roku oraz min. 20 mln zł rocznie w kolejnych latach. Największym podatnikiem będzie Netflix – zapłaci ok. 6,5 mln zł.
• Można składać elektroniczne wnioski o świadczenia z funduszu alimentacyjnego na nowy okres świadczeniowy 2020/2021. Od 1 sierpnia będzie to można zrobić także w formie papierowej. Jest to świadczenie skierowane do osób, które powinny otrzymywać alimenty, ale drugi rodzic ich nie płaci (bezskuteczna egzekucja). O świadczenie za okres 2020/2021 (wypłacane od 1 października) można ubiegać się, jeżeli dochód rodziny w przeliczeniu na osobę nie przekracza kwoty 900 zł (w okresie 2019/2020 obowiązującym do 30 września limit wynosi 800 zł). Dla osób, które przekroczą limit, ma obowiązywać zasada „złotówka za złotówkę”.. Świadczenie wynosi tyle, co zasądzone alimenty, ale nie więcej niż 500 zł. Jest wypłacane co miesiąc. 
• Pracodawca może czasowo obniżyć wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych z 25 proc. na 18 proc. Dzięki temu pracodawca może zachować w miejscu pracy fundusz rehabilitacji i niewykorzystane środki z tego funduszu, nawet jeśli nie spełnia czasowo kryteriów.

Ścieżka prac nad projektem ustawy o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2

Tarcza 2.0:

Sprzedaż i zamiana kryptowalut zostały zwolnione z obowiązku płacenia podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC). Wcześniej pobieranie tego podatku było zawieszone rozporządzeniem Ministra Finansów, które skończyło obowiązywać 30 czerwca. Ministerstwo Finansów uznało, że pobór podatku powinien być zawieszony nie tylko ze względu na łagodzenie skutków ekonomicznych koronawirusa, ale także specyfikę obrotu kryptowalutami, gdzie trudno ustalić status podatkowy zbywcy (strony są anonimowe) oraz miejsce wykonywania transakcji (z punktu widzenia prawa powinno być to prawo majątkowe wykonywane na terenie Polski).

Ścieżka prac nad projektem ustawy ustawy o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2