4 czerwca 2016 r. w Ljubljajnie – w ramach konferencji Challenges for Political Leaders in Central And Eastern Europe – odbył się panel Lobbying political leaders: qui bono?, w trakcie którego dyskutowano nad kształtem regulacji lobbingowej w Europie, ze szczególnym uwzględnieniem kontekstu polskiego, czeskiego oraz litewskiego.
Regulacja lobbingu to ważny temat nie tylko dla organizacji międzynarodowych takich jak Unia Europejska czy Rada Europy, ale także przedstawicieli nauki, którzy na co dzień zajmują się politologią i naukami prawnymi. W trakcie zorganizowanej przez Central European Political Science Association konferencji, poświęconej wyzwaniom dla przywódców politycznych w Europie Środkowej i Wschodniej, spotkali się przedstawiciele uczelni i organizacji pozarządowych z Polski, Czech i Litwy, żeby dyskutować o modelach regulacji lobbingowej, ich obecnym kształcie i możliwych kierunkach reform.
Panel moderował przedstawiciel Uniwersystetu z Hradec Kralove, Vit Simral, który przedstawił jednocześnie zróżnicowanie w podejściu do regulacji lobbingu w poszczególnych krajach Europy (Regulating Lobbying in Europe: No Model Fits All).
Braki w regulacji wpływu grup interesów na politykę (również na szczeblu lokalnym) na Litwie, zaprezentowały w swoich wystąpieniach przedstawicielki Uniwersytetu Technologiczneog w Kaunas – Vaida Jankauskaite (The Interest Group Universe in Lithuania: Putting the Jigsaw Together) oraz Vitalija Simonaityte (Show Me Your Friends and I’ll Tell You Who You Are: An Analysis of Lithuanian SDP-Interest Groups Relationship at a Local Level).
Sarka Laboutkova, Uniwersytet Techniczny w Libercu, opisała elementy przejrzystej działalności lobbingowej na przykładzie sytuacji w Republice Czeskiej (The Elements of Transparent Lobbying (Case of the Czech Republic).
Przedstawiciel Fundacji Frank Bold, Bartosz Kwiatkowski, prezentując polską regulację działalności lobbingu podkreślił, że w obecnym kształcie – mimo istnienia obligatoryjnego rejestru lobbystów – regulacja ta pozostaje całkowicie nieefektywna, a rzeczywisty obraz i skala lobbingu nieznany (Is effective control over lobbyists and lobbying activities possible?).
Wnioski
Wszyscy uczestnicy panelu zgodzili się, że obecnie próżno w Europie szukać efektywnej regulacji działalności lobbingowej, która gwarantowałaby wystarczającą przejrzystość w kontaktach między przedstawicielami władzy i lobbystami. Jednocześnie nic jednak – poza brakiem woli politycznej – nie stoi na przeszkodzie by taką regulację wprowadzić. Czy wolę taką znajdą w sobie polscy parlamentarzyści i rząd?