W demokratycznym państwie każda instytucja publiczna powinna prowadzić wykaz spotkań, nie tylko dla wygody zarządzania przestrzenią budynku, ale dla transparentności działań. Ze zdziwieniem odkryliśmy, że dla Kancelarii Sejmu takie założenie nie jest oczywiste.
Po przeanalizowaniu zawartości zakładki “Dla mediów”, opatrzonej także szyldem “Wydarzenia” trudno nie oprzeć się wrażeniu, że służy ona bardziej PR-owi Sejmu, czy raczej partii rządzącej, niż dostarczaniu obywatelom informacji o tym, co dzieje się na terenie izby. Zawiera ona wprawdzie informacje o pracach posłów, ale podawane w sposób niekonsekwentny i wybiórczy. Brakuje w niej natomiast tego, co obywatel mógłby chcieć tam znaleźć – rzetelnie i dokładnie przygotowanych informacji z kalendarza wydarzeń w parlamencie.
W gąszczu informacji opublikowanych pod szyldem „wydarzeń” ciężko doszukać się wpisów o konferencjach, seminariach czy wystawach, współorganizowanych przez różne grupy interesu. 80 proc. wpisów to informacje związane z pracami Sejmu oraz wyjazdami i spotkaniami marszałków. Co więcej, wiemy, że 134 konferencje i spotkania, które udało nam się odsiać, to tylko część spotkań o charakterze lobbingowym, jakie odbywają się na terenie Sejmu.
Kancelaria nie prowadzi rejestru wydarzeń na terenie Sejmu?
W maju br. w jednej z sal na terenie Sejmu odbyło się seminarium Phillipa Morrisa współorganizowane przez wicemarszałka Ryszarda Terleckiego. Jako, że o spotkaniu posłów z wielkim producentem wyrobów tytoniowych nie można się było dowiedzieć ze strony Sejmu, postanowiliśmy zapytać Kancelarię o wykaz wszystkich wydarzeń, poza posiedzeniami plenarnymi oraz komisji, które odbyły się w Sejmie w ostatnim roku. Niestety, Kancelaria nie uznała, że nasz wniosek jest zasadny i postanowiła nie udzielać na niego rzeczowej odpowiedzi. Zamiast tego poinformowała nas, że “wniosek jest zbyt ogólny.
Na podstawie podanych przez Panią informacji nie jesteśmy w stanie udzielić merytorycznej odpowiedzi na wniosek. Bez doprecyzowania, jakie konkretnie wydarzenia (poza posiedzeniami Sejmu oraz posiedzeniami komisji sejmowych), są przedmiotem Pani zainteresowania, nie będzie możliwe ustosunkowanie się do wniosku.”
Wydawać by się mogło, że każda instytucja, dysponująca budynkiem i pomieszczeniami na spotkania, a w szczególności jeśli jest to instytucja publiczna, powinna prowadzić wykaz spotkań, choćby po to, aby móc zarządzać przestrzenią tego budynku. Jak wynika z odpowiedzi na nasze pismo, dla Kancelarii Sejmu to założenie nie jest prawdziwe, a jedynymi pytaniami, na jakie mogłaby odpowiedzieć, są te o szczególne wydarzenia, bo wniosek o sam wykaz spotkań nie jest dla Kancelarii dostatecznie precyzyjnym.
Skoro Biuro Komunikacji Sejmu postanowiło nam utrudniać dostęp do informacji o tym, co się dzieje na terenie parlamentu, przeanalizowaliśmy podstronę, na której pracownicy Kancelarii zamieszczają wiadomości, dotyczące bieżących wydarzeń z życia tej instytucji. Choć seminarium posła Terleckiego i przedstawicieli Phillipa Morrisa pokazało nam już, jak wybiórczo Kancelaria informuje o tych wydarzeniach, postanowiliśmy i tak sprawdzić, czego możemy się o nich dowiedzieć.
Czego udało nam się dowiedzieć?
Przeanalizowaliśmy 9845 wpisów, pochodzących z dwóch ostatnich kadencji Sejmu. Na tej podstawie dotarliśmy do 134 konkretnych wydarzeń, których uczestnikami były różne podmioty z zewnątrz. Ich celem mógł być lobbing, zarówno “twardy”, nastawiony na zmiany w konkretnych przepisach, jak i “miękki”, zwracający uwagę na jakiś problem społeczny czy też szczególną grupę obywateli i ich potrzeby.
W 7. kadencji na stronie Sejmu opublikowano j dwa razy więcej informacji niż w 8. (6549 do 3296). W przypadku 7. kadencji aż 83 proc. wpisów dotyczy prac poselskich i ustawodawstwa, w 8. stanowią one już tylko połowę wszystkich postów (53 proc.).
Oprócz informacji o pracach Sejmu czy komunikatów Centrum Informacji Sejmu (CIS) znajdujemy informacje o podróżach marszałków. Tych procentowo więcej jest w kadencji 8. – 13 proc. w porównaniu z 4 proc. w siódmej.
W 8. kadencji mamy zdecydowanie więcej niż w siódmej oficjalnych komunikatów Biura Prasowego i CIS (naliczyliśmy 33 w 7. i 236 w 8., to prawie osiem razy więcej). Zdecydowana większość tych wpisów – bo aż 93 – to sprostowania doniesień i artykułów medialnych na temat marszałka, podróży poselskich czy przestrzegania regulaminu izby. Wśród najczęściej wymienianych tytułów pojawiały się “Super Express”, “Rzeczpospolita”, “Fakt” i “Gazeta Wyborcza”.
W obecnej kadencji Kancelaria dużo częściej zamieszczała informacje dotyczące różnego rodzaju obchodów rocznic i świąt (1 proc. wpisów w 7. kadencji w porównaniu z 7 proc. w 8.).
Po odliczeniu tych wszystkich wiadomości, które z konkretnymi wydarzeniami na terenie Sejmu nie mają wiele wspólnego, pozostało nam do przejrzenia kilka procent wpisów, dotyczących wystaw, seminariów, konferencji czy spotkań o charakterze kulturalnym lub lobbingowym.
Sto trzydzieści cztery
Znaleźliśmy 134 konferencje i spotkania, w których uczestniczyły różne grupy interesu: 76 w kadencji 7. i 58 w 8. Czego dotyczyły te wydarzenia?
Na 15 wydarzeniach dyskutowano o różnych problemach zdrowotnych. Temat ten częściej pojawiał się w kadencji 7. niż w 8. W 7. kadencji dodatkowo szczególnym rodzajem zagadnienia były sprawy kobiet, zarówno w aspekcie zdrowotnym, jak i społecznym. Inicjatorkami tych wydarzeń często były marszałkinie Ewa Kopacz i Wanda Nowicka. W 8. kadencji temat ten zupełnie zniknął. Podobnie stało się z tematami dotyczącymi mniejszości.
Regularnie na stronie pojawiały się doniesienia o wydarzeniach dotyczących seniorów, a także osób z niepełnosprawnościami (w sumie po 9 w ciągu ostatnich 8 lat). Również konferencje czy seminaria, w których brali udział przedstawiciele samorządów, były z dużą regularnością relacjonowane (po 6 w obu kadencjach).
“Twarde” tematy (może oprócz wspomnianego już zdrowia) takie jak energetyka, rolnictwo podatki były przedmiotem relacjonowanych konferencji bardzo rzadko. Co ciekawe, więcej informacji na ich temat można znaleźć w kadencji 8. Przykładowo możemy się dowiedzieć, że we wrześniu 2018 r. marszałek Kuchciński spotkał się z “liderami” sektora energetycznego w Polsce. Wydarzenie nie było jednak zwykłym spotkaniem, tylko uroczystą galą z okazji stulecia polskiej energetyki (czyli znowu jakiegoś rodzaju obchodami, w których obecna władza chętnie bierze udział i sama je organizuje).
Jeśli chodzi o bardziej kameralne wydarzenia, dowiedzieliśmy się o spotkaniu posłów i marszałka z ekspertami do spraw smogu (listopad 2017), przedstawicielami samorządów na temat energetyki na wsi (wrzesień 2016 r.) czy ostatnio z przedstawicielami polskich firm z branży satelitarnej (maj 2019 r.).
W tym roku w marcu posłowie spotkali się też z przedstawicielami przedsiębiorców. Pretekstem było podsumowanie skutków wprowadzenia ustawy o zakazie handlu w niedzielę. W tym samym czasie tematem podnoszonym w mediach była zapowiedź zaostrzenia ustawy (miała m.in. objąć sieć handlową “Żabka”). Ostatecznie zmiany nie weszły w życie.
Wydarzeniem, które podsumowuje kilkuletni, międzynarodowy lobbing była konferencja dotycząca połączenia kolejowego Przemyśl – Lwów – Kijów. Konferencja z tej okazji wprawdzie nie odbyła się na terenie Sejmu, tylko w Przemyślu, ale warta jest wspomnienia. Jednym z orędowników połączenia, lobbującym za jego utworzeniem był sam reprezentujący Podkarpacie marszałek Kuchciński. Sprawa była jednym z tematów corocznej konferencji Europa Karpat, na której bywał marszałek i posłowie i o której również mogliśmy co roku czytać na stronie Sejmu.
Źródło: Jawny Lobbing na podstawie sejm.gov.pl, dane za okres 7. i 8. kadencji Sejmu do 14 sierpnia 2019 r.
_________________
Odpowiedzi z biura komunikacji Sejmu
Warszawa, 11 czerwca 2019 r.
Kancelaria Sejmu
Biuro Komunikacji Społecznej
Wiejska 4/6/8
00-902 Warszawa
BKSP-144-4708/19
Pani
Magdalena Wnuk
Szanowna Pani
W odpowiedzi na Pani wniosek z dnia 5 czerwca 2019 r. o udostępnienie informacji publicznej, dotyczący osób uprawnionych do korzystania z pomieszczeń sejmowych, Biuro Komunikacji Społecznej Kancelarii Sejmu uprzejmie informuje, że zasady wejścia/wstępu na teren budynków sejmowych są uregulowane w Zarządzeniu nr 1 Marszałka Sejmu z dnia 9 stycznia 2008 r. w sprawie wstępu do budynków pozostających w zarządzie Kancelarii Sejmu oraz wstępu i wjazdu na tereny pozostające w zarządzie Kancelarii Sejmu.
Z treścią dokumentu można zapoznać się na stronie www.sejm.gov.pl w zakładce O Sejmie/ Obserwowanie obrad Sejmu.
Informacje o posłach są dostępne na stronie sejm.gov.pl. Dane osób niepełniących funkcji publicznych nie podlegają udostępnieniu.
Z poważaniem
Magdalena Baszkowska
starszy specjalista
Kancelaria Sejmu
Biuro Komunikacji Społecznej
Wiejska 4/6/8
00-902 Warszawa
BKSP-144-4708/19
Pani
Magdalena Wnuk
Szanowna Pani
W odpowiedzi na Pani wniosek z dnia 5 czerwca 2019 r. o udostępnienie informacji publicznej, dotyczący „wydarzeń” w Sejmie, Biuro Komunikacji Społecznej Kancelarii uprzejmie informuje, że Pani wniosek jest zbyt ogólny.
Na podstawie podanych przez Panią informacji nie jesteśmy w stanie udzielić merytorycznej odpowiedzi na wniosek. Bez doprecyzowania, jakie konkretnie wydarzenia (poza posiedzeniami Sejmu oraz posiedzeniami komisji sejmowych), są przedmiotem Pani zainteresowania, nie będzie możliwe ustosunkowanie się do wniosku.
Magdalena Baszkowska
starszy specjalista