Kampania wyborcza toczy się na zasadach określanych przez kandydatów: przychodzimy na spotkania, które organizują, czytamy materiały, które opracowali, a debaty dotyczą kwestii, które według nich są ważne. Nie zawsze są to sprawy najistotniejsze dla mieszkańców.
Grupy obywateli w kilkudziesięciu miejscach Polski postanowiły przejąć inicjatywę w kampanii i same zdecydować, o czym będą rozmawiać z kandydatami do władz w swoich miejscowościach. Serwis MamPrawoWiedziec.pl współpracuje z blisko 30 organizacjami, grupami nieformalnymi i lokalnymi serwisami informacyjnymi, które przygotowują internetowe kwestionariusze dla kandydatów, organizują przedwyborcze debaty, nagrywają wypowiedzi kandydatów i tworzą archiwa obietnic wyborczych. Większość z nich działa w ramach zadania „Głosuj świadomie!” akcji „Masz Głos, Masz Wybór”.
Głos obywateli. Grupa nieformalna Miasto Obywatelskie Lubartów zebrała ponad 500 ankiet, w których mieszkańcy wskazywali, czego chcieliby się dowiedzieć od przyszłych władz gminy. Fundacja Normalne Miasto Fenomen zaprosiła do układania pytań inne organizacje działające w Łodzi. Miesięcznik „Puls Gminy Dopiewo” konsultuje propozycje pytań w swoim serwisie internetowym.
Pytania do kandydatów. Wyborcy pytają najczęściej o to, w jaki sposób przyszli radni zamierzają z nimi współpracować, czyli jak chcą angażować w podejmowanie decyzji i informować o swojej pracy. Fundacja Przyszłość i Rozwój na rzecz Gminy Korfantów zadaje wszystkim kandydatom pytania o wprowadzenie budżetu obywatelskiego i umożliwienie obywatelom zabierania głosu podczas sesji rad gminy. Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Gminy Krynice zbiera deklaracje na temat komunikacji radnych z mieszkańcami i informowania o sesjach rady, a także o wprowadzeniu imiennych rejestrów głosowań. Grupa Zmiana z Radomia chce znać stosunek kandydatów do propozycji publikowania rejestrów umów zawieranych przez urząd i spółki miejskie.
Kolejna kwestia ważna dla pytających to infrastruktura. Wiele programów wyborczych jest swojego rodzaju wyliczanką wszystkich obiektów, które należałoby wybudować lub wyremontować. Budżet gminy jest zawsze ograniczony i trzeba decydować o tym, co jest najpilniejsze, a co może poczekać jeszcze kilka lat. Dlatego w Lubartowie wyborcy pytają o kolejność inwestycji. Czy najpierw chodnik i kanalizacja przy ul. Lipowej, parking przy cmentarzu, a może zagospodarowanie Ogródka Jordanowskiego?
Pojawiają się również kwestie dotyczące rozwoju gminy. Kandydaci będą proszeni o zarysowanie swojej wizji dla gminy. Czy potrafi Pan/i wyobrazić sobie Radom za 15 lat? Jakim jest miastem? Jak przebiegał rozwój miasta? – o to pyta młodzież z Radomia. Proszę opisać w 100 słowach swój program wyborczy dla miasta – to zadanie stawia Fundacja Normalne Miasto Fenomen z Łodzi. Aktywni obywatele proszę też o ocenę konkretnych pomysłów na rozwój miejscowości – np. współpraca Korfantowa z Opolskim Centrum Rehabilitacji lub integracja podpoznańskiej gminy Dopiewo z metropolią, o którą pyta „Puls Gminy”.
Pada również wiele pytań o kwestie, którymi musi lub może zajmować się samorząd – porządek publiczny, sytuacja finansowa gminy, zwalczanie przemocy domowej, odnawianie zabytków czy oferta edukacyjna.
Kim jesteś kandydacie? Bez wyjątku wyborcy chcą wiedzieć więcej o tym, kim są kandydaci. Fundacja Normalne Miasto Fenomen z Łodzi prosi o wymienienie miejsc pracy i pełnionych stanowisk, ze szczególnym wskazaniem na doświadczenie w zarządzaniu. Kolejne pytania dotyczą największych sukcesów i porażek ubiegających się o mandat. Prosimy o krótkie opisanie, co się dotychczas Pani/Panu udało zrobić dla swoich współmieszkańców? – chcą wiedzieć wyborcy z gminy Krynice. Z kolei mieszkańców Lubartowa interesują przede wszystkim informacje o umiejętnościach: Jakie są Pani/Pana najważniejsze umiejętności, które zamierza Pani/Pan wykorzystać w pełnieniu funkcji radnego/ burmistrza?
Wyborcom przestaje wystarczać lakoniczna informacja o ukończonym kierunku studiów lub wykonywanym zawodzie. Chcą wiedzieć, co z tego wynika, jakie konkretne doświadczenie i umiejętności ma kandydatka lub kandydat i co planuje zrobić, jeśli uzyska mandat. Aktywni obywatele nie głosują – oni wybierają świadomie.
Kiedy wybory? Wybory samorządowe odbywają się w całej Polsce w niedzielę 16 listopada w godz. 7.00-21.00.
Tekst powstał w oparciu o ankiety dla kandydatów opracowane przez: