Unia Europejska powinna skuteczniej chronić dziennikarzy i sygnalistów. Na dwudniowej sesji Parlamentu Europejskiego posłowie będą debatowali o raporcie na temat sytuacji mediów w Europie. Powróci temat wieloletniego budżetu UE. Posiedzenie zacznie się w Brukseli we wtorek, 2 maja, o 15.00.
Sesję otworzy oświadczenie Komisji Europejskiej w sprawie długoterminowego budżetu UE po roku 2020 r. W marcu Parlament przyjął swoje stanowisko w tej sprawie w dwóch sprawozdaniach, których współautorami byli Polacy – Janusz Lewandowski i Jan Olbrycht (obaj z PO i EPP). Europosłowie sprzeciwiają się cięciom budżetowym i oczekują, że Unia znajdzie nowe źródła finansowania. Mogłyby to być na przykład podatki dla korporacji, platform cyfrowych lub od międzynarodowych transakcji finansowych. Obecnie przeszło dwie trzecie środków UE pochodzi ze składek państw członkowskich.
Z pierwszych doniesień prasowych wynika, że budżet zaproponowany przez Komisję będzie prawdopodobnie korzystniejszy dla Polski niż wcześniej przewidywano. O sukcesie rządu mówiła we wtorek, 1 maja, Beata Mazurek. Są jednak też złe wiadomości dla Polski. Według Reutersa wstępna wersja dokumentu zakłada cięcia w dopłatach dla rolników oraz wprowadzenie mechanizmu warunkowości, który pozwala karać finansowo państwa łamiące zasady rządów prawa.
Szczegółowo debatę o zmianach w budżecie Wspólnoty opisywaliśmy tutaj oraz w artykule dla portalu polityka.pl.
Sprawozdanie o sytuacji mediów w Europie przedstawi Barbara Spinelli, posłanka Grupy Zjednoczonej Lewicy Europejskiej i córka Altiero Spinelliego – jednego z ojców założycieli UE. Autorka wzywa państwa członkowskie do podjęcia „adekwatnych środków”, aby chronić i rozwijać niezależne, pluralistyczne i wolne media oraz zapewnić bezpieczeństwo dziennikarzom.
We wrześniu ubiegłego roku w zamachu bombowym zginęła Daphne Caruana Galizia, dziennikarka śledcza z Malty, a w lutym na Słowacji wraz z narzeczoną został zastrzelony Ján Kuciak, pracujący dla portalu Aktuality.sk.
W kwietniu Reporterzy Bez Granic, międzynarodowa niezależna organizacja walcząca o wolność prasy, przedstawiła coroczny ranking wolności mediów. Polska znalazła się w nim na 58. miejscu wśród 180 państw (spadek o cztery pozycje w porównaniu do poprzedniego roku). W Unii Europejskiej niżej znalazły się tylko Malta (65), Chorwacja (69), Węgry (73), Grecja (74) i Bułgaria (111).
Choć sytuacja mediów w Europie jest wciąż najlepsza na świecie, to coraz częściej dochodzi do naruszeń wolności prasy i nacisków na dziennikarzy. Jest to szczególnie widoczne w krajach Grupy Wyszehradzkiej, której wszyscy członkowie spadli w rankingu w porównaniu do 2017 r. Szczegółowo sytuację mediów w Grupie Wyszehradzkiej analizowaliśmy tutaj.
Spinelli w sprawozdaniu mówi też o konieczności walki z mową nienawiści i fałszywymi informacjami w internecie, ale podkreśla, że prawo do cenzury nie powinno być oddawane w prywatne ręce – np. firm prowadzących platformy społecznościowe. „Jakiekolwiek środki ograniczające treści w internecie powinny być przyjmowane wyłącznie w jasno określonych okolicznościach i pod ścisłym nadzorem sądowym”, czytamy w dokumencie.
W raporcie Spinelli nawołuje Komisję Europejską i państwa członkowskie do przyjęcia rozwiązań prawnych gwarantujących bezpieczeństwo tzw. sygnalistom – osobom ujawniającym w imię pożytku publicznego nieprawidłowości w prywatnych firmach lub administracji publicznej.
Debata i głosowanie na raportem miały się odbyć się na kwietniowym posiedzeniu Parlamentu, ale jej termin został w ostatniej chwili przesunięty na maj.
Posłowie zagłosują nad rezolucją, która wzywa do globalnego zaprzestania testowania kosmetyków na zwierzętach. W Unii Europejskiej zakaz testowania gotowych produktów kosmetycznych na zwierzętach został wprowadzony w 2004 r., a od 2009 r. wszedł życie zakaz testowania ich składników. Od 2013 r. do Wspólnoty nie można sprowadzać kosmetyków, które były testowane na zwierzętach poza jej granicami.
Oprócz tego na sesji plenarnej: Posłowie będą debatowali o bezpieczeństwie pracy na europejskich farmach, sytuacji w sektorze mięsa koziego i owczego, lepszej ochronie ofiar stalkingu i dzieci migrantów. W ramach cyklu debat o przyszłości Europy wystąpi premier Belgii, Charles Michel.