We wtorek w Parlamencie Europejskim odbędzie się debata o sytuacji w Polsce. Podczas czterodniowego posiedzenia plenarnego (18–21 stycznia) posłowie zajmą się także wnioskiem o uchylenie immunitetu Czesława Siekierskiego.
13 stycznia Komisja Europejska zdecydowała o przeprowadzeniu wstępnej oceny sytuacji wokół zmian w polskim Trybunale Konstytucyjnym z wykorzystaniem unijnej procedury ochrony państwa prawa (opiera się ona głównie na formułowaniu opinii i zaleceń). Przy braku woli współpracy między państwem objętym procedują a Komisją na końcu drogi są: wniosek o zawieszenie w prawach członka Unii oraz pozbawienie prawa głosu w Radzie UE.
W ten sposób instytucje unijne dbają o przestrzeganie artykułu 2. Traktatu o Unii Europejskiej. Mówi on, że „Unia opiera się na wartościach poszanowania godności osoby ludzkiej, wolności, demokracji, równości, państwa prawnego, jak również poszanowania praw człowieka, w tym praw osób należących do mniejszości. Wartości te są wspólne Państwom Członkowskim w społeczeństwie opartym na pluralizmie, niedyskryminacji, tolerancji, sprawiedliwości, solidarności oraz na równości kobiet i mężczyzn”.
Teraz sprawą zajmie się Parlament Europejski. Od godziny 16 we wtorek europosłowie będą debatować o praworządności i ograniczeniach wolności prasy w Polsce. Zaczną od wysłuchania oświadczeń Rady i Komisji Europejskiej. Wiceszef tej ostatniej Frans Timmermans poinformuje o uruchomionej procedurze ochrony państwa prawa wobec Polski. Po nim wystąpi premier Beata Szydło.
– Cenimy to wszystko, co przynosi nam przynależność do Unii Europejskiej. Dlatego będziemy dążyć do zwiększenia efektywności działania Unii. Do pełnego przestrzegania europejskiego prawa i tych zasad, które legły u podstaw procesu zjednoczenia Europy. Jesteśmy przekonani, że odchodzenie od nich szkodzi Unii Europejskiej jako całości i każdemu państwu należącemu do Unii oddzielnie – deklarowała polska premier w listopadzie w swoim przemówieniu programowym w Sejmie.
W europarlamencie głos po niej zabierze po trzech reprezentantów z każdej frakcji politycznej (z ich liderami premier Szydło spotka się przed debatą).
Po 90-minutowej dyskusji premier Szydło będzie mogła odpowiedzieć na pytania posłów, jeżeli takie padną. Natomiast na kolejnej sesji parlamentu na początku lutego posłowie zagłosują nad rezolucją dotyczącą sytuacji w Polsce.
Nie jest to pierwsza debata o sytuacji w jednym z krajów członkowskich. Wcześniej takie rozmowy dotyczyły m.in. Grecji (2015 r.), Węgier (2015 r.), Włoch (2012 r.) i Francji (2010 r.). Ostatni z wymienionych krajów był obiektem krytyki w Unii po tym, jak francuskie władze rozprawiły się z nielegalnymi koczownikami z Rumunii, argumentując, że obywatele tego kraju wpływają na wzrost przestępczości.
Podczas posiedzenia posłowie będą jeszcze debatować o sytuacji w Syrii, Arabii Saudyjskiej, Iranie, południowo-wschodniej Turcji oraz o sytuacji humanitarnej w Jemenie.
Parlament zajmie się rozpatrzeniem wniosku o uchylenie immunitetu posłowi Czesławowi Siekierskiemu (Europejska Partia Ludowa, PSL). Wniosek w tej sprawie złożył do PE Główny Inspektorat Transportu Drogowego RP. 19 kwietnia 2015 r. w miejscowości Stopnica europoseł jechał z prędkością 79 km/h w terenie zabudowanym, co zostało zarejestrowane przez fotoradar. Jak czytamy we wniosku Inspekcji, „w odpowiedzi na wezwanie skierowane do Czesława Adama Siekierskiego w dniu 29 kwietnia 2015 r. Czesław Adam Siekierski nadesłał kserokopie legitymacji poselskiej, zaświadczenia o wyborze na Posła do Parlamentu Europejskiego oraz oświadczenie, w którym przyznał, że w przedmiotowym terminie był kierującym pojazdem”.
Komisja prawna PE jest za uchyleniem immunitetu polskiemu europosłowi, by mógł odpowiedzieć za złamanie przepisów.
Przewodniczący Komisji Europejskiej Jean-Claude Juncker oraz przewodniczący Rady Europejskiej Donald Tusk przedstawią europosłom wyniki ostatniego spotkania przywódców państw europejskich w Brukseli (17–18 grudnia). Politycy rozmawiali na nim m.in o zarządzaniu kryzysem migracyjnym i walce z terroryzmem. Podczas debaty posłowie będą mogli wypowiedzieć się także na temat zapowiedzianego przez Wielką Brytanię referendum o opuszczeniu Unii oraz pomysłu utworzenia Europejskiej Straży Granicznej i Przybrzeżnej, która miałaby być uzupełnieniem Fronteksu.
Zaczęła się dwunasta prezydencja Holandii w Unii Europejskiej. Przez ostatnie pół roku sprawował ją Luksemburg. We wtorek odbędzie się debata podsumowująca ten okres z udziałem premiera Luksemburga Xaviera Bettela. A w środę rano premier Holandii Mark Rutte przedstawi założenia prezydencji holenderskiej. Jej priorytetami będą: migracje i bezpieczeństwo międzynarodowe, innowacje i tworzenie miejsc pracy, uzdrowienie finansów i pobudzenie strefy euro oraz polityka klimatyczna i energetyczna.
W środę eurodeputowani będą debatować o konsekwencjach powołania się przez Francję na art. 42.7 Traktatu UE mówiący o wzajemnej pomocy zbrojnej w przypadku agresji. Francuski minister obrony Jean-Yves Le Drian wezwał do solidarności w walce z Państwem Islamskim po zamachach w Paryżu 13 listopada 2015 r. Wszystkie państwa Unii zadeklarowały chęć pomocy Francji. – Polska w pełni respektuje i aprobuje to stanowisko Francji. Wyraziłem naszą gotowość do natychmiastowych, pełnych i nieograniczonych rozmów na temat realizacji wymogów tego artykułu, podkreślając, że źródła terroryzmu, który tak straszliwie uderzył Francję, wielokrotnie także doświadczały Polskę – powiedział minister obrony narodowej Antonii Macierewicz po spotkaniu ministrów w Brukseli 17 listopada.
Posłowie będą rozmawiać o tym, jakie powinno być zaangażowanie krajów Unii w związku z klauzulą wzajemnej pomocy zbrojnej, a potem swoje pisemne zalecenia przekażą przedstawicielom państw członkowskich i Komisji Europejskiej.
Opracowanie Biura Analiz PE nt. klauzuli pomocy wzajemnej
Treść klauzuli wzajemnej pomoc
W parlamentarnej debacie na temat porozumienia klimatycznego zawartego na szczycie w Paryżu weźmie udział francuski minister spraw zagranicznych i rozwoju Laurent Fabius. Głównym założeniem szczytu „jest utrzymanie wzrostu globalnych średnich temperatur na poziomie znacznie mniejszym niż o 2 stopnie Celsjusza w stosunku do epoki przedindustrialnej i kontynuowanie wysiłków na rzecz ograniczenia wzrostu temperatur o 1,5 stopnia”. Cel ma zostać osiągnięty poprzez zmniejszenie emisji gazów cieplarniach. Aby rozpoczęła się procedura ratyfikacji postanowień szczytu przez kraje Unii, potrzebna jest na to zgoda PE. Debata odbędzie się w środę o 20.
Więcej informacji o szczycie w Paryżu
Europosłowie będą dyskutować o zaproponowanym przez KE podniesieniu limitów emisji tlenków azotu (NOx) przez samochody z silnikami diesla. Przepisy miałyby wejść w życie od września 2017 r. i dotyczyć nowych modeli samochodów. Zmianie ulegnie sposób pomiaru emisji spalin, które będą dokonywane nie tylko w warunkach laboratoryjnych, lecz także w drogowych. Różnica między wartościami tych pomiarów początkowo będzie mogła wynosić maksymalnie 110 proc. Do stycznia 2020 r. będzie musiała zostać zmniejszona do 50 proc.
– Unia jest pierwszym i jedynym regionem na świecie, który wprowadza takie pewne metody pomiarów – oświadczyła komisarz ds. rynku wewnętrznego Elżbieta Bieńkowska.
Przeciwko wprowadzeniu tych przepisów opowiada się m.in. Greenpeace, który zauważa, że doprowadzą one do zwiększenia ilości spalin. Według nich obecne unijne limity emisji spalin przez samochody z silnikami diesla to 80 miligramów tlenku azotu na kilometr, a środowe uzgodnienia oznaczają, że do września 2019 r. samochody te będą mogły emitować ponad dwa razy więcej, bo 168 mg/km tlenku azotu, a od 2020 r. – 120 mg.
Komisja ds. wspólnego rynku i przemysłu przedstawi posłom projekt rezolucji dotyczącej jednolitego rynku cyfrowego uzyskanego przez m.in. likwidację blokowania geograficznego. „Cała unijna polityka i wszystkie przepisy prawa Unii w dziedzinie jednolitego rynku cyfrowego powinny pozwalać na tworzenie i rozwój nowych możliwości dla użytkowników i przedsiębiorstw”, czytamy w przygotowanej rezolucji.
Wprowadzenie przepisów ma wpłynąć na zwiększenie wykorzystywania internetu przez przedsiębiorców – obecnie jedynie 1,7 proc. firm w Unii w pełni wykorzystuje zaawansowane technologie cyfrowe, a jedynie 14 proc. małych i średnich przedsiębiorstw korzysta z internetu jako jednego z kanałów sprzedaży. Jednolity rynek cyfrowy będzie tematem debaty we wtorek.
16 inicjatyw KE w sprawie jednolitego rynku cyfrowego
Parlament zajmie się rezolucją w celu zwalczania bezrobocia wśród młodych autorstwa polskiego europosła Marka Plury (EPL, PO). Poseł wzywa w niej państwa członkowskie do „wymiany dobrych praktyk w dziedzinie szkolenia zawodowego i rozwoju szkolenia przez umiejętności, aby móc poprawić dostęp młodych ludzi do rynku pracy”. Podkreśla także, że powinno się zachęcać młodych do większej mobilności zawodowej, rozwijania tzw. umiejętności miękkich oraz potwierdzić istotność wykształcenia pozaformalnego obejmującego wolontariat. Rezolucja ma charakter niewiążący i będzie głosowana we wtorek.