Rada Europy apeluje o zwiększenie przejrzystości w instytucjach europejskich

W czasie ostatniej sesji plenarnej Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy w Strasburgu po raz kolejny dyskutowano nad potrzebą i kształtem regulacji działalności lobbingowej. Tłem dla dyskusji był raport przygotowany przez serbską deputowaną Natašę Vučković, a także opinia Komisji Regulaminowej, Immunitetów i Spraw Instytucjonalnych (Committee on Rules of Procedure, Immunities and Institutional Affairs), autorstwa gruzińskiej deputowanej Chiory Taktakishvili. W konsekwencji przyjęto Rezolucję nr 2125 (2016)Przejrzystość i otwartość instytucji europejskich (Transparency and openness in European institutions), a także Rekomendację dla Komitetu Ministrów Rady Europy nr 2094 (2016).

W rezolucji podkreślono przede wszystkim, że: 

1. lobbyści są integralną częścią społeczeństwa demokratycznego;
2. mimo to nieprzejrzysty i nieuregulowany lobbing może podważać zasady demokracji i dobrego rządzenia;
3. obywatele powinni wiedzieć kto wywiera wpływ na podejmowanie decyzji politycznych, czy proces legislacyjny.

W związku z tym Zgromadzenie Parlamentarne zaapelowało do instytucji Unii Europejskiej m.in. o:

1. wdrożenie rekomendacji Europejskiego Rzecznika Praw Obywatelskich dot. przejrzystości, unikania konfliktu interesów oraz zapewnienie obywatelom dostępu do dokumentów;
2. rozwijanie unijnego Rejestru Służącego Przejrzystości, poprzez objęcie jego zakresem wszystkich instytucji UE, wprowadzenie dla lobbystów obowiązku rejestracji, a także sankcji za jego nieprzestrzeganie lub podawanie błędnych informacji;
3. publikowanie „śladu legislacyjnego”;
4. wprowadzenie regulacji zapobiegającej przechodzeniu posłów do Parlamentu Europejskiego przez „drzwi obrotowe”;
5. rozszerzenie regulacji dot. dostępu do unijnych dokumentów;

a także do państw członkowskich o wprowadzenie efektywnego rejestru lobbingowego oraz wdrożenie rekomendacji GRECO.

Warto w tym miejscu wspomnieć, że mimo upływającego terminu Polska w dalszym ciągu nie wdrożyła rekomendacji GRECO dot. regulacji lobbingu, zawartych w raporcie z 4 rundy ewaluacyjnej.

Natomiast w Rekomendacji dla Komitetu Ministrów Rady Europy Zgromadzenie Parlamentarne wskazało m.in. na potrzebę jak najszybszego ukończenia prac nad rekomendacją Komitetu Ministrów Rady Europy dot. prawnej regulacji działalności lobbingowej, a także przygotowania porównawczej analizy regulacji lobbingu w krajach członkowskich Rady Europy.

Cieszy, że przedstawione zalecenia w wielu punktach są zbieżne z rekomendacjami zawartymi w raporcie Fundacji Frank Bold Lobbying – a risk or an opportunity? Lobbying regulation in the Polish, Slovak, and Czech perspective, a także że Rada Europy po raz kolejny wysyła sygnał, że przejrzysta regulacja lobbingu jest niezbędnym elementem funkcjonowania demokracji europejskiej, tak w wydaniu krajowym, jak i unijnym. Unia Europejska już teraz prowadzi intensywne prace nad poprawieniem regulacji lobbingu. Czy doczekamy się takiej inicjatywy również nad Wisłą?

Publikacja współfinansowana ze środków projektu Lobbying transparency in Poland, finansowanego ze środków Open Society Initiative for Europe jako  część działań Fundacji Open Society