Już wkrótce wybory do rad gmin, rad powiatów i sejmików województwa, czyli tzw. wybory samorządowe.
Nie znamy jeszcze konkretnego terminu, ale znamy ordynację wyborczą. Kto może głosować? Jak? Kto może głosować przez pełnomocnika w wyborach samorządowych? W jakich godzinach będą otwarte okręgowe komisje wyborcze w czasie wyborów samorządowych?
Nas też nurtują te wszystkie pytania, więc przygotowaliśmy krótki informator o wyborach.
Wybory są tajne, bezpośrednie, powszechne i równe
Głosować można osobiście lub przez pełnomocnika
Prawo do głosowania ma każdy kto w dniu głosowania kończy 18 lat i stale mieszka na obszarze działania danej rady.
Prawa do głosowania nie ma prawa osoba pozbawiona praw publicznych prawomocnym wyrokiem sądu, pozbawiona praw wyborczych orzeczeniem Trybunału Stanu, ubezwłasnowolnione prawomocnym orzeczeniem sądowym
Prawo do głosowania ma też obywatel UE, który ma skończone 18 lat i stale zamieszkuje na obszarze działania danej rady. Prawo do głosowania nie przysługuje tym obywatel UE, których pozbawiono prawa wybierania w kraju, którego są obywatelami.
Osoby, którym przysługuje prawo głosowania są wpisywane do spisu wyborców. Każda osoba może być wpisana tylko raz. Spis jest dostępny w urzędzie gminy. Tam też można składać reklamacje na nieprawidłowości zawarte w spisie.
Głosowanie w wyborach do rad odbywa się w stałych obwodach głosowania utworzonych na
obszarze gminy. Podział ten wykonuje rada gminy na wniosek wójta (burmistrza, prezydenta). Odrębne czyli dodatkowe obwody do głosowania mogą powstać na terenie szpitali, w zakładach pomocy społecznej, w zakładach karnych, aresztach śledczych, jeśli w dnu wyborów będzie w nich przebywać co najmniej 15 wyborców objętych rejestrem wyborców w gminie, na terenie której położona jest dana instytucja.
Numery i granice obwodów do głosowania są podawane 21 dni przed dniem wyborów.
Dostosowanie komisji wyborczych dla niepełnosprawnych zapewnia wójt (burmistrz, prezydent).
Wyborcy niepełnosprawni na wniosek złożony w urzędzie najpóźniej 5 dni przed dniem wyborów są dopisywanie do spisu wyborców w wybranym obwodzie głosowania mieszczącym się na terenie gminy, w której stale zamieszkuje. Dzięki temu mogą głosować w obwodowej komisji, która jest przystosowana do obsługi osób niepełnosprawnych.
We wniosku należy podać: imiona , nazwisko, datę urodzenia, numer PESEL oraz adres zamieszkania.
Głosowanie odbywa się w godzinach 8 – 22 bez przerwy.
W wyborach do rad gmin, rad powiatów i sejmików województwa można głosować przez pełnomocnika.
Pełnomocnikiem może zostać tylko osoba wpisana do rejestru wyborców w tej samej gminie, co udzielający pełnomocnictwa. Można być pełnomocnikiem tylko jednej osoby. Wyjątkiem jest sytuacja gdy pełnomocnik reprezentuje dwie osoby, w tym jedną z nim spokrewnioną (rodzice, dzieci, dziadkowie, małżonkowie, rodzeństwo).
Akt pełnomocnictwa do głosowania składa się na wniosek wyborcy wniesiony do wójta (burmistrza, prezydenta) najpóźniej 10 dni przed wyborami. We wniosku zamieszczamy: imiona i nazwisko, imię ojca, datę urodzenia, numer PESEL, adres zamieszkania wyborcy oraz pełnomocnika, oznaczenie wyborów, których dotyczy pełnomocnictwo. Do wniosku należy załączyć kopię aktu orzeczenia o niepełnosprawności oraz pisemną zgodę osoby, która ma zostać pełnomocnikiem. W przypadku osób, które będą głosować przez pełnomocnika, z powodu swojego wieku, orzeczenie nie jest konieczne.
Akt pełnomocnictwa jest sporządzany w miejscu zamieszkania wyborcy udzielającego pełnomocnictwa.
Pełnomocnictwo wygasa w momencie śmierci wyborcy udzielającego pełnomocnictwo lub wcześniejszego zagłosowania przez tę osobę. Pełnomocnictwo można cofnąć poprzez złożenie stosownego oświadczenia najpóźniej 2 dni przed wyborami lub w dniu wyborów poprzez doręczenie takiego oświadczenia właściwej komisji wyborczej w dniu głosowania.
W głosowaniu może być wykorzystana druga urna wyborcza. Służy ona do wrzucania kart do głosowania przez wyborców w obwodach do głosowania w szpitalach i zakładach pomocy społecznej. Wrzucenie karty może odbyć się jedynie w obecności dwóch członków obwodowej komisji wyborczej zgłoszonych przez różne komitety wyborcze.
A jak głosować?