W dniach 22-25 kwietnia odbędzie się finalne posiedzenie Parlamentu Europejskiego IX kadencji. Eurodeputowani spotkają się w Strasburgu na 4-dniowej sesji plenarnej, by po raz ostatni przed złożeniem mandatu zadecydować o obowiązującym w UE prawie. Sprawdzamy, jakie tematy PE wybrał na swoje ostatnie posiedzenie.
W poniedziałek o godzinie 17:00 Parlament Europejski rozpocznie ostatnią w tej kadencji sesję plenarną. Na jej początek zaplanowano pięciogodzinną serię debat. Agenda zakłada m.in. dyskusję o „prawie do naprawy”, dzięki któremu konsumenci będą mogli żądać zreperowania produktów, które UE zdefiniowała jako technicznie możliwe do naprawy (np. sprzęt AGD). Ponadto, w myśl zasady zrównoważonej konsumpcji, nowe przepisy mają ułatwić dostęp do warsztatów naprawczych oraz części zamiennych na stworzonej na te potrzeby europejskiej platformie internetowej.
We wtorek Parlament Europejski będzie debatował nad nowym prawem o zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej. Przepisy mają ułatwić ofiarom dostęp do wymiaru sprawiedliwości i opieki zdrowotnej. Uszczegółowione zostaną również kwestie dotyczące cyberprzestępstw, a przymusowe małżeństwa i okaleczanie żeńskich narządów płciowych będą od tej pory uznawane za przestępstwa. Jest to pierwsze takie prawo w historii UE. Dyrektywa zostanie poddana pod głosowanie w środę.
Posłowie zajmą się też wsparciem handlowym dla Ukrainy – przedłużeniem liberalizacji obecnych przepisów, które ułatwiają wwóz towarów rolnych z Ukrainy, jednak z uwzględnieniem interesów rolników w UE. Rozporządzenie wprowadza bowiem „hamulec bezpieczeństwa”, który można uruchomić w obliczu zagrożenia dla europejskich producentów rolnych w zakresie konkurencji na rynku szczególnie wrażliwych produktów. W tekście pojawia się również zobowiązanie Komisji Europejskiej do lepszego monitorowania importu zboża.
Na wtorek zaplanowane jest również głosowanie nad prawem dotyczącym zwalczania opóźnień w płatnościach w transakcjach handlowych. Projekt ma na celu uniknięcie zakłóceń przepływów pieniężnych i jest uzupełnieniem obecnej dyrektywy. PE rozważy też zmiany w dyrektywie i rozporządzeniu (którego sprawozdawcą jest Marek Belka, Lewica, S&D), które dotyczą usług płatniczych. Posłowie pochylą się nad proponowanymi rozwiązaniami chroniącymi przed oszustwami oraz poprawą dostępu do gotówki.
Środa rozpocznie się od świętowania 20 rocznicy największego rozszerzenia UE, a kluczowa debata tego dnia dotyczyć będzie ataku Iranu na Izrael, również w szerszym kontekście – roli Unii jako siły geopolitycznej.
Eurodeputowani mają również przyjąć pierwszą ogólnounijną kartę osoby niepełnosprawnej i kartę parkingową dla osób niepełnosprawnych. Dzięki wprowadzeniu karty obywatele UE z niepełnosprawnościami będą mogli korzystać z praw dla osób z niepełnosprawnościami, które obowiązują w poszczególnych państwach członkowskich.
Tego samego dnia pod ostateczne głosowanie zostaną poddane przepisy dotyczące zrównoważonych opakowań. Celem zmian jest redukcja używanych opakowań i zmiana zasad ich ponownego użycia. Ponadto na mocy nowego prawa wszystkie opakowania będą musiały nadawać się do recyklingu.
Parlament Europejski ma również zająć stanowisko w sprawie przepisów dążących do poprawy jakości powietrza. Rozpatrywane prawo zakłada podwyższenie limitów i wartości docelowych na 2030 r. dla kilku substancji mających negatywny wpływ na zdrowie (np. drobny pył zawieszony), a także uspójnienie wskaźników jakości powietrza w UE. W sytuacji naruszenia zdrowia, nowe prawo otwiera obywatelom drogę do podjęcia działań prawnych przeciwko władzom publicznym w krajach członkowskich i uzyskania odszkodowania.
W środę Parlament Europejski zajmie się również kwestią przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowania terroryzmu. Kluczowym punktem proponowanego pakietu regulacji jest dostęp do informacji o rzeczywistych beneficjentach przepływów finansowych. Przepisy zakładają też zwiększenie uprawnień jednostek analityki finansowej oraz nowej Agencji ds. Przeciwdziałania Praniu Pieniędzy i Finansowaniu Terroryzmu (AMLA). W tym zakresie wspomina się m.in. o większej kontroli profesjonalnych klubów piłkarskich oraz multimilionerów.
Podjęta zostanie też kwestia zasad należytej staranności dla firm, tj. niwelowania ich negatywnego wpływu na ludzi i środowisko. Dyrektywa obejmie zarówno firmy z UE, jak i spoza niej. Nieprzestrzeganie przepisów będzie skutkowało grzywnami w wysokości do 5% światowego obrotu netto firmy, a grzywny będzie nakładać organ nadzorczy wyznaczony przez państwo członkowskie. Przepisy stanowią uzupełnienie do istniejących aktów prawnych, wdrażanych od 2021 r.
Agenda posiedzenia przewiduje również ostateczne głosowanie nad dyrektywą o pracy za pośrednictwem platform internetowych. Eurodeputowani zadecydują o wprowadzeniu domniemania stosunku pracy w sytuacji, gdy wskazują na to okoliczności w postaci występowania kontroli i kierownictwa w przedsiębiorstwie. Celem regulacji jest przeciwdziałanie fikcyjnemu samozatrudnieniu i w konsekwencji poprawa warunków pracy. Przepisy adresują też kwestie algorytmów – zgodnie z projektem decyzja algorytmu nie może być podstawą do zwolnienia pracownika, a nadzór nad ważnymi decyzjami bezpośrednio dotyczącymi pracowników musi być sprawowany przez człowieka. Treść dyrektywy została już uzgodniona przez Parlament i Radę Unii Europejskiej.
Eurodeputowani rozważą także rozszerzenie listy karalnych wykroczeń drogowych (np. o niebezpieczne parkowanie, wyprzedzanie lub ucieczkę z miejsca wypadku) oraz zwiększenie współpracy między państwami członkowskimi w tym zakresie. Regulacja ma na celu zaadresowanie problemu związanego z brakiem egzekwowania większości kar w przypadku transgranicznych wykroczeń. Sprawozdawcą wniosku jest Kosma Złotowski (PiS, ECR).