Trudno znaleźć prezydenta, który 5 razy z rzędu wygrał wybory w pierwszej turze – to właśnie przypadek Wojciecha Szczurka, który rządzi Gdynią od 1998 r. W niedzielnych wyborach zmierzy się z nim czworo kandydatów. Inwestycje w drogi i kolej, tak dla miejskiego mieszkalnictwa, nie dla ciszy alkoholowej – co proponują gdyńscy kandydaci i kandydatka?
Gdynią od 26 lat rządzi Wojciech Szczurek, który prezydentem tego portowego miasta został w 1998 r., wybrany wówczas jeszcze decyzją radnych. Szczurek wygrywał następnie wybory bezpośrednie w 2002, 2006, 2010, 2014 i 2018 r. Kolejne reelekcje uzyskiwał w pierwszej turze, w 2010 r. zdobywając aż 87 proc. głosów. Czy w 2024 r. uda mu się wygrać szóste wybory z rzędu? Przeciw Szczurkowi występuje czworo kandydatów. Po raz pierwszy od 14 lat kandydata w Gdyni wystawia Koalicja (Platforma) Obywatelska – o fotel prezydenta stara się radny Gdyni Tadeusz Szemiot, a także: członek PiS, radny Gdyni, Marek Dudziński (Prawica i Społecznicy), przedsiębiorca i działacz Ruchu Narodowego Przemysław Olczyk (Konfederacja Bezpartyjni Polska Jest Jedna) oraz Aleksandra Kosiorek – bezpartyjna radczyni prawna, startująca z komitetu wyborców Gdyński Dialog.
Poniżej publikujemy analizę poglądów wszystkich kandydatów i kandydatki w wybranych kwestiach. Pytania, pełne odpowiedzi kandydatów, a także ich dodatkowe wyjaśnienia i krótkie notki biograficzne znajdziecie w profilach kandydatów.
Obwodnica Witomina, kolej na północ i termomodernizacja
Już w kwietniu 2024 r. do polskich samorządów trafi pierwsza transza z 150 mld zł z unijnej Polityki Spójności i Krajowego Planu Odbudowy (KPO). Część z tych środków zostanie wydana w Gdyni. Spytaliśmy o trzy inwestycje, które priorytetowo, zdaniem kandydatów, należy zrealizować w tym mieście. Trzech kandydatów (Dudziński, Olczyk, Szemiot) postuluje budowę obwodnicy dzielnicy Witomino. Również troje kandydatów jako priorytet wskazuje rozwój sieci kolejowej do północnych dzielnic (Kosiorek, Szczurek i Olczyk, który konkretnie wskazuje dzielnice Oksywie i Podgórze). Kosiorek i Szczurek są zgodni, co do konieczności zwiększania liczby miejsc w żłobkach, a także przeprowadzenia procesu termomodernizacji budynków (Kosiorek wskazuje na budynki prywatne, Szczurek na publiczne). Dudziński stawia na rozwój infrastruktury drogowej – poza obwodnicą Witomina, priorytetem jest dla niego budowa Drogi Czerwonej – przedłużenia obwodnicy do gdyńskiego portu i budowa przejazdu na Puckiej. Tadeusz Szemiot chce zaś budowy nowych buspasów i wzmocnienia „spójności infrastruktury rowerowej”.
Gdynia – to nie jest miasto dla zbiorkomu
Infrastruktura drogowa i kolejowa – to najczęściej wskazywane priorytety do realizacji w ramach funduszy z KPO. Jak przekłada się to na wizję transportu w Gdyni? Aż czworo z piątki kandydatów (Dudziński, Kosiorek, Olczyk, Szczurek) nie uważa, że inwestycje w transport zbiorowy powinny mieć priorytet ponad ruchem samochodowym. Marek Dudziński i Przemysław Olczyk wprost opowiadają się za priorytetem dla samochodów. Kandydat PiS dodaje do tego poparcie dla stworzenia sieci ścieżek rowerowych, a popierany przez Konfederację Olczyk stawia wyłącznie na auta. Aleksandra Kosiorek i Wojciech Szczurek nie chcą przyznać priorytetu ani samochodom, ani transportowi zbiorowemu, za tp oboje postulują stworzenie sieci ścieżek rowerowych, Szczurek dodaje do tego postulat wyznaczenia stref ruchu uspokojonego, Kosiorek nie ma zdania w tej sprawie. Jednoznaczne poparcie dla rozwoju transportu publicznego względem ruchu samochodowego deklaruje Tadeusz Szemiot, który popiera także rozwój sieci ścieżek rowerowych i tworzenie stref ruchu uspokojonego.
Koniec z najmem krótkoterminowym?
Zdecydowana większość kandydatów opowiada się za regulacjami najmu krótkoterminowego (Dudziński, Kosiorek, Szczurek – zdecydowanie, Szemiot – raczej), szczególnie popularnego w miastach turystycznych, jakim jest Gdynia. Przeciwny pogląd ma działacz Ruchu Narodowego Przemysław Olczyk.
Ta sama czwórka kandydatów opowiada się przeciwko sprzedaży mieszkań komunalnych i za zwiększeniem zasobu komunalnego (Dudziński, Szczurek, Szemiot – zdecydowanie, Kosiorek – raczej). Olczyk zaś zdecydowanie uważa, że „lokatorzy mieszkań komunalnych powinni mieć możliwość ich odkupienia na preferencyjnych warunkach”.
Miasto na ratunek nauczycielom!
Wszyscy gdyńscy kandydaci są zgodni (Dudziński, Kosiorek, Olczyk, Szemiot – zdecydowanie, Szczurek – raczej) – pensje nauczycielek i nauczycieli to również sprawa samorządu. Ich zdaniem Gdynia powinna dbać o to, żeby wynagrodzenia nauczycieli były atrakcyjne, nawet jeśli wymaga to dodatkowych inwestycji z budżetu miasta.
Wszyscy zgadzają się też, że szkolne boiska powinny być dostępne za darmo dla wszystkich chętnych mieszkanek i mieszkańców.
Zieleń ponad podziałami
Kandydatka i kandydaci na prezydenta Gdyni zgadzają się, że „tereny zielone pozytywnie wpływają na czystość powietrza. W naszym mieście należy objąć je szczególną ochroną, nawet jeśli negatywnie wpłynie to na plany inwestycyjne mające na celu rozwój miasta”.
Wszyscy, i to zdecydowanie, popierają też przyjęcie uchwały krajobrazowej.
Kultura i sport – lokalnie czy profesjonalnie?
Nieco bardziej zróżnicowane są poglądy kandydatów w kwestii inwestycji w kulturę i sport. Marek Dudziński i Tadeusz Szemiot zdecydowanie opowiadają się za inwestycjami w rozwój lokalnej oferty kulturalnej i sport amatorski i rekreacyjny. Podobne poglądy ma Aleksandra Kosiorek, choć w obu przypadkach wybrała mniej zdecydowaną formę odpowiedzi. Przemysław Olczyk chce wspierać lokalną ofertę kulturalną, ale w przypadku sportu zdecydowanie opowiada się za dofinansowaniem profesjonalnych klubów sportowych, co ma przyczynić się do promocji miasta i regionu. Odwrotnych odpowiedzi udzielił Wojciech Szczurek, który chce wspierać sport amatorski i rekreacyjny, a zarazem „raczej” stawiać na duże wydarzenia kulturalne i w ten sposób wspierać promocję miasta.
Nie dla ciszy alkoholowej
Mieszkańcy Gdyni raczej nie mają co oczekiwać wprowadzenia nocnej ciszy alkoholowej (zakazu sprzedaży alkoholu w sklepach i na stacjach benzynowych w określonych godzinach nocą – taki zakaz funkcjonuje np. w Krakowie), przeciwko takiemu rozwiązaniu opowiada się czwórka kandydatów, a aktualnie urzędujący prezydent Wojciech Szczurek nie ma w tej sprawie zdania. Dudziński i Szemiot postulują wyznaczenie dodatkowych miejsc w przestrzeni publicznej, w których spożywanie alkoholu byłoby legalne. Kosiorek, Olczyk i Szczurek są przeciwni takiemu rozwiązaniu.
Czy Gdynia będzie wydawcą mediów?
Czy samorząd powinien mieć możliwość wydawania własnych mediów (gazet, portali internetowych, a nawet telewizji)? Zdecydowanie przeciwni są Dudziński i Olczyk, raczej przeciw jest Szemiot, raczej za opowiada się Kosiorek, a zdecydowanie za byciem miastem-wydawcą opowiada się obecny prezydent Gdyni – Wojciech Szczurek.
Trójmiejska Strefa Czystego Transportu?
Kandydatów i kandydatki w Trójmieście pytaliśmy o kwestie ściśle związane z nadmorską aglomeracją. Te zagadnienia zostały opracowane przez Fundację Widzialne. Zdaniem czworga kandydatów (Dudziński, Kosiorek, Olczyk, Szemiot) wprowadzenie Strefy Czystego Transportu w Trójmieście nie jest potrzebne, Szczurek opowiada się za stworzeniem stref niskoemisyjnego transportu w Trójmieście, ale uważa, że nie powinno być to priorytetem w nadchodzącej kadencji.
Jeśli chodzi o Trójmiejski Park Krajobrazowy troje kandydatów (Dudziński, Kosiorek, Szczurek) uważa, że przede wszystkim powinien pełnić rolę przyrodniczą i należy podejmować działania mające na celu jego ochronę. Olczyk i Szemiot opowiadają się (raczej) za TPK, który przede wszystkim ma pełnić rolę społeczną – chcą rozwijać możliwości rekreacyjne na jego terenie.
***
Kwestionariusz MamPrawoWiedziec.pl to 25 pytań skierowanych do 133 kandydatów starających się o prezydenturę w 23 największych miastach w Polsce. Analizujemy odpowiedzi na wybrane pytania. Oprócz polityki transportowej, mieszkaniowej czy przestrzennej pytaliśmy kandydatów o programy integracji uchodźców, priorytety w polityce zdrowotnej, sposoby walki ze smogiem i wiele innych kwestii. Odpowiadając na pytania, kandydaci często dodają dodatkowe wyjaśnienia. Aby poznać pełne poglądy kandydatów, wypełnij kwestionariusz – sprawdź, kto jest Twoim kandydatem.