60 mld zł na polski atom – podsumowanie 29. posiedzenia Sejmu

Za nami 29. posiedzenie Sejmu, podczas którego posłowie przeznaczyli pieniądze na polski atom, podwyższyli akcyzę na e-papierosy i zgodzili się na zawieszanie prawa do azylu.

ilustr.: Katarzyna Prachnio

60 mld zł na polski atom

Sejm znowelizował ustawę, która określa ramy rozwoju polskiej energetyki jądrowej. Głównym celem zmian jest zapewnienie finansowania dla pierwszej polskiej elektrowni jądrowej w wysokości 60 mld złotych. Środki na budowę elektrowni przekaże Skarbu Państwa. Finansowanie ma trafić do spółki Polskie Elektrownie Jądrowe. 

Całość inwestycji ma kosztować 190 mld zł, a pozostała kwota zostanie pozyskana z instytucji finansowych. Elektrownia ma powstać w Lubiatowie-Kopalinie w woj. pomorskim.

Przepisy poparli wszyscy posłowie obecni podczas z głosowania z wyjątkiem Małgorzaty Tracz z KO, która głosowała przeciw.

Tomasz Nowak (KO):

Spodziewamy się tego, że transformacja energetyczna, którą realizujemy od wielu lat, uzyska stabilizację systemu energetycznego dzięki elektrowni atomowej. Rośnie nam OZE, maleją wydobycie węgla i produkcja energii elektrycznej z węgla, co powoduje, że prawdopodobnie (...) w 2030–2031 w systemie energetycznym może zabraknąć ok. 10 tys. MW mocy. Trzeba to powtarzać z tej trybuny często, żeby wszyscy mieli świadomość, że przyspieszenie transformacji energetycznej jest niezbędne. 

Maciej Małecki (PiS):

W związku z tym klub Prawa i Sprawiedliwości będzie głosował za nowelizacją tej ustawy, ale też zapowiadamy, że będziemy bacznie pilnowali, żeby rząd wywiązywał się z tego zobowiązania. My dokładnie obserwujemy, co robicie z fundamentalnymi projektami dla Polski, m.in. budową elektrowni atomowej, i widzimy tu szereg ryzyk, z którymi koalicja 13 grudnia nie potrafi sobie poradzić. Już widzimy opóźnienia i obawiamy się nawet o dotrzymanie tych opóźnionych terminów. 

Adam Dziedzic (PSL):

Ustawa przewiduje dokapitalizowanie spółki Polskie Elektrownie Jądrowe przez Skarb Państwa na kwotę ok. 60,2 mld zł w latach 2025-2030. Mechanizmy wsparcia obejmują zarówno wypłaty gotówkowe, jak i wkład w formie skarbowych papierów wartościowych. Zapewni to płynność finansową i terminowość realizacji inwestycji. Założony w projekcie model przewiduje, że inwestycja ma zostać sfinansowana w 30% z kapitału własnego i w 70% z kapitału obcego.

Bartłomiej Pejo (Konfederacja):

Oczywiście jeżeli chodzi o zachwalanie atomu, z tym należy się zgodzić, natomiast, szanowni państwo, Polacy czekają na elektrownię atomową od dekad bez żadnych, dosłownie żadnych efektów. Niestety. (...) Donald Tusk już kiedyś był premierem i powołał spółkę celową PGE EJ1, która jako inwestor miała zająć się budową pierwszej elektrowni jądrowej w Polsce. Obiecano nam wtedy, że elektrownia powstanie do roku 2020. No i jakie są efekty? Wiemy jakie.

Drożej za e-papierosy

Sejm przyjął ustawę wprowadzającą zmiany w podatku akcyzowym. Wyższa akcyza będzie naliczana przy sprzedaży jednorazowych i wielorazowych e-papierosów, podgrzewaczy oraz saszetek nikotynowych.

Według nowych przepisów akcyza za każde urządzenie do waporyzacji (wielorazowe papierosy elektroniczne, podgrzewacze, urządzenia wielofunkcyjne) wyniesie 40 zł. W przypadku jednorazowych papierosów elektronicznych akcyza wyniesie: stawkę za każdy mililitr płynu plus 40 zł. Dodatkowo od 1 lipca za mililitr płynu zapłacimy 0,96 zł podatku, a od 1 stycznia 2026 r. 1,44 zł.      

Zmiany poparło 242 posłów, w tym posłowie koalicji rządzącej, 3 posłów PiS i koło Razem. Ustawa trafi teraz do Senatu.

Krystyna Skowrońska (KO):

Oczekiwanym efektem zmian wprowadzonych w ustawie o podatku akcyzowym jest, po pierwsze, ograniczenie dostępności cenowej urządzeń – myślę, że poprzez cenową podwyżkę – które służą do waporyzacji płynów i wyrobów nowatorskich, szczególnie jednorazowych (...). Po drugie, opodatkowanie akcyzą saszetek nikotynowych, innych wyrobów nikotynowych oraz wyrobów nowatorskich beztytoniowych ze względu na ich substytucyjność w stosunku do szeroko rozumianych wyrobów tytoniowych.

Zobacz najnowsze

Filip Kaczyński (PiS):

Zgodnie z raportem Instytutu Prognoz i Analiz Gospodarczych większość obrotu wyrobami nowatorskimi odbywa się w kanałach dystrybucji nie tylko niemonitorowanych, ale wręcz zakazanych w ustawie o ochronie zdrowia. Według szacunków instytutu rynek jednorazowych papierosów w Polsce funkcjonuje w 60% z naruszeniem polskiego prawa. (...) Zauważyć przy tym należy, że rozpowszechnia się fałszerstwo dokumentów wśród nieletnich, związane z posługiwaniem się nielegalnymi dowodami, a także podrabianymi elektronicznymi dowodami. Niestety skali tego problemu nie przeanalizowano, kolejny raz przymykając oko na szarą strefy.

Wioleta Tomczak (Polska 2050-TD):

Branża wapingowa za wszelką cenę broni swoich interesów. (...) Proszę porozmawiać z posłami, którzy potwierdzają, jak wiele maili i listów dociera do parlamentarzystów – ja chociażby jeden z nich znalazłam dzisiaj w swojej skrytce poselskiej – by zrozumieć, z jak silnym lobbingiem mieli do czynienia zarówno rząd, jak i parlamentarzyści. (...) Branża próbowała nas do tego przekonać, ale wierzę, że od września wszystkie wyroby dostarczające nikotynę, które pojawią się na rynku, będą opatrzone znakami akcyzy.

Jarosław Sachajko (Wolni Republikanie):

Mam nadzieję, iż akcyza rośnie nie tylko po to, by zwiększyć wpływy budżetowe, ale przede wszystkim, by ograniczyć konsumpcję tych produktów i zminimalizować ich negatywny wpływ na zdrowie społeczne. Jednak aby to podejście było wiarygodne i skuteczne, musimy zadbać o to, by wpływy z akcyzy na wyroby szkodliwe były celowane: nie na bieżące potrzeby budżetowe, ale na system ochrony zdrowia. To tam są potrzebne dodatkowe środki na leczenie chorób wynikających z uzależnień, na profilaktykę, na programy edukacyjne dla młodzieży i na wsparcie dla osób, które chcą wyjść z nałogu.

Zawieszenie prawa do azylu

Sejm przegłosował ustawę zezwalającą rządowi na czasowe zawieszenie prawa do azylu na wybranych odcinkach granicy. Przed przegłosowaniem ustawy Sejm przyjął jedną poprawkę autorstwa klubu Polska 2050, która wyklucza rozdzielanie rodzin, jeśli członek rodziny należy do grupy wrażliwej i może złożyć wniosek o azyl.  

Przypomnijmy, że projekt ustawy spotkał się z uwagami ze strony m.in. Biura Legislacyjnego Sejmu oraz Rzecznika Praw Obywatelskich z powodu wątpliwości co do jego zgodności z Konstytucją. O szczegółach projektu informowaliśmy w jednym z poprzednich filmów na naszym profilu.

Ustawa przeszła głosami 386 posłów – głównie posłów PiS, KO, Polski 2050, PSL oraz Konfederacji. Przeciw była Lewica, Razem, 8 posłów PiS oraz 7 posłów KO.

Jarosław Zieliński (PiS):

Proponowane przepisy są dalece niewystarczające, choć zmierzają we właściwym kierunku, i nie rozwiążą problemu nielegalnego, przestępczego i siłowego przekraczania granicy polsko-białoruskiej przez imigrantów w ramach zorganizowanej przez reżim Putina i Łukaszenki wojny hybrydowej oraz stworzonego przez nich sztucznego szlaku migracyjnego. Przypominałem także karygodną postawę z pierwszej fazy tej wojny ówczesnej opozycji, a obecnie koalicji 13 grudnia Donalda Tuska, związaną z kwestionowaniem konieczności budowy zapory granicznej (...) Mimo wszystko Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość poprze ten projekt w głosowaniu, oczekując, że zostanie ona szybko wdrożona jako jeden z instrumentów służących bezpieczeństwu naszego państwa i jego obywateli.

Maria Janyska (KO):

Są takie sytuacje, w których państwo musi reagować. Państwo musi też umieć wyważyć, połączyć humanitaryzm z obowiązkiem wobec swoich mieszkańców, którym musi zapewnić bezpieczeństwo. Chodzi o bezpieczeństwo społeczne, bezpieczeństwo publiczne, bezpieczeństwo osobiste i bezpieczeństwo militarne. Temu właśnie służy ta ustawa. Ta ustawa zakłada sytuacje, w których państwo będzie używało tych środków. Bardzo dobrze pan minister powiedział na posiedzeniu komisji: oby ona nie musiała być użyta.

Katarzyna Ueberhan (Lewica):

Tak, polska granica musi być bezpieczna, ale powtórzę to po raz już nie wiem który w tej Izbie, bo jakoś to do państwa nie dociera, więc muszę to powtórzyć: polska granica musi być bezpieczna, a bezpieczna granica to taka, na której nie umiera żaden człowiek, nie umiera ten, kto tej granicy chroni, ale nie umiera też ten, kto szuka na tej granicy schronienia.

Krzysztof Mulawa (Konfederacja):

Zmiany, które proponowane są w tym projekcie, oczywiście idą w dobrym kierunku, ale są niewystarczające. (...) Kiedy Konfederacja wołała: stop imigracji, stop imigrantom, Platforma krzyczała do nas: ludzie Rosji, zaprzańcy, a wy mówicie dzisiaj językiem Konfederacji, powielacie nasze pomysły. Brawo! Nie będę się na was patrzył – brawo, Platformo. Jeżeli mieszkacie w Warszawie, to zapraszam do siebie, będziecie chyba chcieli podpisywać deklarację przystąpienia do Ruchu Narodowego.