Kto tworzy klub Koalicji Obywatelskiej?

Koalicyjny Komitet Wyborczy Koalicja Obywatelska zajął drugie miejsce w wyborach do Sejmu, otrzymując 6 629 402 głosów (30,7%), które przełożyły się na 157 mandatów poselskich. Tym samym KO poprawiła wynik sprzed 4 lat o nieco ponad półtora miliona „iksów” na kartach wyborczych (5 060 355 głosów w 2019 r.). Jej kandydaci i kandydatki najlepiej poradzili sobie w województwie pomorskim, w którym zdobyli 39,7% wszystkich głosów. Do 40% zbliżyli się też w zachodniopomorskim – 39,6%, a najmniejszym poparciem cieszyli się w województwie podkarpackim, w którym mogli liczyć tylko na 17% głosujących. KO osiągnęła najwyższe wyniki spośród wszystkich komitetów w województwie opolskim, wielkopolskim, dolnośląskim, lubuskim, zachodniopomorskim i pomorskim.  

Najlepsze wyniki indywidualne na listach KO, zdobywając ponad 100 tys. głosów, osiągnęli Borys Budka (okręg 31 – Katowice), Barbara Nowacka (okręg 26 – Gdynia), Adam Szłapka (okręg 39 – Poznań) i Donald Tusk (okręg 19 – Warszawa i zagranica). Lider Platformy Obywatelskiej rozbił zresztą bank i jako jedyny kandydat na posła przekroczył magiczną barierę pół miliona głosów (538 634 głosów). 

Z list KO do Sejmu dostały się wszystkie „jedynki”, 38. „dwójek”, 24. „trójki”, 14. „czwórek”, jedenaście osób z miejsc nr 5, osiem osób z miejsc nr 6, siedem osób z miejsc nr 7, w sumie osiem osób z miejsc nr 8-11, jeden kandydat z miejsca nr 20 (które nie było jednocześnie ostatnim miejscem na liście) i 5 kandydatów zamykających listy w poszczególnych okręgach – Maciej Wróbel (okręg nr 35 – Olsztyn), Tomasz Kostuś (okręg nr 21 – Opole), Jarosław Wałęsa (okręg nr 25 – Gdańsk), Zdzisław Gawlik (okręg nr 23 – Rzeszów) i Roman Giertych (okręg nr 33 – Kielce).      

Kandydaci z drugich miejsc nie weszli do Sejmu jedynie w okręgu nr 10 (Piotrków Trybunalski, w sumie 2 mandaty dla KO), nr 15 (Tarnów, również 2 mandaty) i nr 40 (Koszalin). W tym okręgu KO otrzymała aż 4 mandaty, a do Sejmu nie dostała się ani „dwójka”, ani „trójka” z ich listy, tylko kandydaci z miejsca pierwszego, czwartego, szóstego i siódmego.    

Niespodziewani zwycięzcy i wielcy przegrani

Warto też spojrzeć na niespodziewanych zwycięzców w szeregach KO. Jednym z nich jest z pewnością Patryk Jaskulski – szczeciński radny PO, który uzyskał mandat, startując z 20. miejsca (na 24–osobowej liście). Podobna historia miała miejsce w przypadku Jolanty Niezgodzkiej – radnej Nowoczesnej z Wrocławia, która, pomimo dopiero jedenastej lokaty na liście, również zasiądzie w sejmowych ławach. Łódź z kolei reprezentować będzie m.in. Marcin Józefaciuk – nauczyciel i ultramaratończyk, startujący z dziesiątej pozycji.

Pomimo tego że KO ułożyła listy, stosując metodę suwaka – mającą zapewnić podobną liczbę „miejsc biorących” na listach dla kobiet i mężczyzn – w Sejmie X kadencji w klubie KO zasiądzie tylko 61 posłanek przy 96 posłach. Taki wynik wymaga dokładniejszej analizy, jednak o dysproporcji między kobietami i mężczyznami w klubie KO, przynajmniej częściowo, zdecydowały wyborczynie i wyborcy. Na przykład w okręgu nr 41 (Szczecin), w którym KO zdobyła 6 mandatów, do Sejmu nie dostały się kandydatki z miejsc nr 4 i 6, bo lepsze wyniki osiągnęli kandydaci startujący z miejsc 7 i 20. Podobnie w okręgu nr 39 (Poznań) z 5 mandatów dla KO tylko jeden przypadł kobiecie, między innymi dlatego, że startujący z 10. miejsca Franek Sterczewski osiągnął lepszy wynik, niż kandydatka Koalicji z 4. miejsca. Warto jednak zaznaczyć, że np. w okręgu nr 3 (Wrocław) czy 19 (Warszawa) więcej mandatów z list KO zdobyły kobiety niż mężczyźni.

Jednocześnie największa partia – dotychczas – opozycyjna do niższej izby parlamentu wprowadzi aż 41 debiutantów (26 proc. całego klubu) i 116 mniej lub bardziej stałych bywalców Sejmu bądź Senatu. Mówiąc o nowych twarzach, nie sposób nie wspomnieć o nazwiskach, takich jak Bogusław Wołoszański (wieloletni prowadzący programu „Sensacje XX wieku”), Apoloniusz Tajner (były trener Adama Małysza, a następnie prezes Polskiego Związku Narciarskiego) czy Rafał Siemaszko (były napastnik Arki Gdynia). Mandat posła po raz pierwszy sprawować będzie także Michał Kołodziejczak – lider Ruchu Społecznego Agrounia TAK, znany z organizacji głośnych protestów rolniczych w całym kraju. 

Powiedzieć należy również o przegranych, choć akurat w obozie liberalnym takich osób jest w tym roku niewiele. Z Sejmem żegnają się jednak chociażby Paweł Poncyljusz czy Hanna Gill–Piątek. Konserwatywny Poncyljusz stracił mandat, startując w liberalno–lewicowym okręgu warszawskim (startował z 12. miejsca), z kolei Gill–Piątek (startująca z ostatniego miejsca w Łodzi – okręg nr 9) po aż dwóch zmianach barw partyjnych (od Lewicy przez Polskę 2050 do KO) w mijającej kadencji nie przekonała wyborców do poparcia swojej kandydatury. Mandatu poselskiego nie uzyskała również Iwona Śledzińska–Katarasińska. To informacja o tyle ciekawa, że posłanką była nieprzerwanie od I kadencji Sejmu (1991 r.).

Warto pamiętać, że w klubie Koalicji Obywatelskiej znajdą się posłowie i posłanki z pięciu różnych partii. Głównym aktorem na tej liberalnej scenie jest oczywiście Platforma Obywatelska, którą w Sejmie reprezentować będzie 122 członków. Nowoczesna może pochwalić się 6 posłami i posłankami, a po trzy osoby wprowadzą Zieloni i Inicjatywa Polska. Michał Kołodziejczak z kolei będzie jedynym przedstawicielem Ruchu Społecznego Agrounia TAK. Dodatkowo z listy KO do Sejmu weszły 22 osoby niezrzeszone w żadnej partii politycznej.

Na koniec garść ciekawostek zawodowych. Wśród przyszłych posłów obozu Donalda Tuska najwięcej będzie osób deklarujących się jako parlamentarzysta, bo aż 28. W klubie KO znajdziemy również 22 ekonomistów, 15 politologów, 13 prawników, 12 nauczycieli, 7 lekarzy, 5 dziennikarzy oraz po 4 historyków i przedsiębiorców. W nadchodzącej kadencji w ławach sejmowych zasiądzie także 2 trenerów sportu, aktorka, filolog, maszynistka biurowa, technolog żywności i sportowiec.

Jakie poglądy w Koalicji?

Kwestionariusz MamPrawoWiedzieć.pl wypełniło 41 z 157 posłów i posłanek Koalicji Obywatelskiej, czyli 26 proc. jej sejmowej reprezentacji. 

Mówiąc o energetyce, większość posłów i posłanek wskazuje na odnawialne źródła energii (OZE) oraz energię jądrową jako na główne składowe przyszłego polskiego miksu energetycznego. Z tego schematu wyłamują się pojedyncze osoby oraz reprezentantki Zielonych – ich zdaniem Polska powinna skupić się wyłącznie na rozwoju OZE.

Ważnym tematem kampanii pozostawała również kwestia dostępności Polek do aborcji. Posłowie KO zgadzają się ze stwierdzeniem, iż „aborcja powinna być legalnym zabiegiem medycznym”. Zaznaczają, że ich program zawiera postulat legalnej aborcji do 12 tygodnia ciąży.

Wspólny głos Koalicja prezentuje także w sprawie praworządności. Jasno stwierdza, że konieczne jest odwrócenie reform wprowadzonych w ostatnich 8 latach w sądownictwie. Posłowie i posłanki podkreślają także konieczność oddzielenia roli Prokuratora Generalnego od ministra sprawiedliwości, które obecnie pełni jedna osoba. Przypominają też o obowiązku wykonywania wyroków TSUE przez Polskę. 

Tak samo zgodni posłowie i posłanki pozostają w kwestii pozycji samorządów terytorialnych. Chcą większej decentralizacji państwa, która powinna dokonać się poprzez pogłębienie kompetencji władzy samorządowej wraz ze zwiększeniem jej finansowania. 

Nowy klub KO będzie nieco zróżnicowany pod kątem podejścia do rozwiązania problemów mieszkaniowych młodych Polaków. Większość jego członków (przynajmniej spośród tych, którzy wypełnili kwestionariusz) poparłoby zarówno budowę mieszkań na tani wynajem przez państwo i samorządy, jak i programy niskoprocentowych kredytów na pierwsze lokum. Jednak część przedstawicieli KO stawia na pomysł finansowania wkładu własnego przy takiej pożyczce. 

Niewielkie podziały należy też dostrzec w propozycjach rozwiązania kryzysu humanitarnego na granicy polsko–białoruskiej. Duża część przyszłych posłów i posłanek koalicji chce skupić się na rozbijaniu grup przemytników i handlarzy ludźmi. Poza tym niektórzy proponują podjęcie działań w krajach pochodzenia migrantów zniechęcające ich do przybywania do Europy, a inni wybudowanie sieci punktów pomocy dla uchodźców w pasie przygranicznym.

Wybrani z list KO zgadzają się co do strategii zapewnienia bezpieczeństwa militarnego Polski w przyszłych latach. Za priorytet uznają odbudowę relacji zewnętrznych i pracę z partnerami w ramach sojuszy międzynarodowych. Obecny poziom wydatków na rzecz polskiej armii uznają za wystarczający, choć niekiedy podkreślają konieczność jej modernizacji.

Nie zdziwi pewnie fakt, że w sprawie reform dotyczących telewizji publicznej liberałowie pozostają wyjątkowo zgodni. Planują więc rezygnację z abonamentu telewizyjnego, decentralizację TVP oraz likwidację Rady Mediów Narodowych. Jednocześnie nikt nie opowiada się za ograniczeniem działalności podmiotów zagranicznych na polskim rynku medialnym.

Poniżej prezentujemy listę posłów i posłanek KO w kolejności alfabetycznej wraz z podziałem partyjnym: