Które z terminów wyborczych nie zostały dotrzymane?

Stan epidemii i zmienne prawo nie pozwalają Państwowej Komisji Wyborczej realizować kalendarza wyborczego. A przestrzeganie jego sztywnych terminów - powoływania komisji, wyznaczania obwodów do głosowania, publikowania obwieszczeń, informowania o sposobie oddawania głosu, czasie pracy komisji czy wydawania zaświadczeń o prawie do głosowania - jest gwarancją rzetelności wyborów.

PKW nie przeprowadza już wyborów. Kodeks Wyborczy – chociaż obowiązuje – nie jest przestrzegany. O tym, jak wybory mają przebiegać, mówią dzisiaj:

  • postanowienie Marszałka Sejmu RP z dnia 5 lutego 2020 r. w sprawie zarządzenia wyborów Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej
  • Kodeks Wyborczy ograniczony art. 102 tzw. Tarczy antykryzysowej 2.0
  • art. 102 tzw. tarczy antykryzysowej 2.0
  • decyzja premiera o rozpoczęciu przygotowań do wyborów przez Pocztę Polską oraz Polską Wytwórnię Papierów Wartościowych.

Zobaczcie, które z terminów organizacji wyborów nie zostały dotrzymane i tym samym uniemożliwiają legalne przeprowadzenie wyborów prezydenckich w dniu 10 maja br.:

  • do 23 marca 2020 r. PKW miała powołać okręgowe komisje wyborcze 

→ PKW uchwałą 93/2020 z 23 marca 2020 r. powołało 49 okręgowych komisji wyborczych

  • do 6 kwietnia 2020 r. komisarze wyborczy mieli czas na utworzenie obwodów w szpitalach, domach pomocy społecznej, więzieniach, aresztach i domach studenckich oraz ustalenie ich granic, siedzib i numerów 

→ obwody częściowo utworzono, ale samorządy oraz szefowie placówek zgłaszają problemy: jak głosować w DPS-ie, w którym są zarażeni na COVID-19?

  • do 10 kwietnia 2020 r. urzędy gmin miały czas na podanie w formie obwieszczenia informacji o numerach i granicach obwodów głosowania oraz siedzibach obwodowych komisji wyborczych, w tym o lokalach przystosowanych do potrzeb osób niepełnosprawnych oraz o możliwości głosowania korespondencyjnego i przez pełnomocnika 

→ według art. 102 Tarczy 2.0 (obowiązuje od 18 kwietnia) w wyborach prezydenckich w 2020 r. wójt/burmistrz/prezydent nie ma obowiązku publikowania obwieszczeń (przepisy wyłączono ze stosowania). 

Większość wójtów/burmistrzów/prezydentów wywiązała się z obowiązków i podała obwieszczenia do publicznej wiadomości.

  • do 10 kwietnia 2020 r. pełnomocnicy wyborczy w imieniu komitetów mieli czas na zgłaszanie kandydatów do składów obwodowych komisji wyborczych, a do 20 kwietnia 2020 r. komisarze wyborczy mieli czas na powołanie obwodowych komisji wyborczych 

→ Komisje zostały powołane, ale nie w pełnym składzie. Według wypowiedzi rzecznika Krajowego Biura Wyborczego, Tomasza Grzelewskiego, 20 kwietnia na 239 tys. potrzebnych członków komisji, zgłoszonych było 119 tys. 266.

Zobacz najnowsze

W niektórych miejscowościach komisarze nie powołali większości komisji np. w Sopocie powołano 2 na 21 wymaganych. 

  • do 20 kwietnia 2020 r. MSZ miało czas na podanie do wiadomości publicznej informacji o numerach i granicach obwodów głosowania utworzonych za granicą oraz siedzibach obwodowych komisji wyborczych 

→ 20 kwietnia MSZ wydało rozporządzenie zawierające numery i granice obwodów LINK

  • do 20 kwietnia 2020 r. gminy miały obowiązek sporządzić spisy wyborców. Zgodnie z zapisami Kodeksu gmina przechowuje spis wyborców w dwóch egzemplarzach, jeden z nich przed wyborami gmina przekazuje do właściwej komisji okręgowej.

→ mimo braku uprawnień 23 kwietnia wojewodowie oraz Poczta Polska wysyłali do samorządów żądanie przekazania Poczcie spisów wyborców. Wielu samorządowców odmówiło przekazania spisów ze względu na brak podstawy prawnej. Maile wysłane przez Pocztę Polską nie spełniały także wymogów formalnych. Niektórzy samorządowcy potraktowali je jako próbę wyłudzenia danych osobowych i zgłosili zawiadomienia do prokuratury.

  • do 20 kwietnia 2020 r. PKW miała czas na podanie do publicznej wiadomości danych o kandydatach na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej 

→ PKW podała dane kandydatów do informacji publicznej 15 kwietnia LINK

  • do 27 kwietnia 2020 r. wyborcy niepełnosprawni mieli czas zgłaszanie komisarzowi wyborczemu zamiaru głosowania korespondencyjnego w kraju, w tym przy pomocy nakładek na karty do głosowania w alfabecie Braille'a 

→ zgodnie z art. 102 Tarczy 2.0 podczas stanu zagrożenia epidemicznego lub epidemii  głosowanie korespondencyjne dla niepełnosprawnych, osób starszych oraz osób w kwarantannie nie odbywa się. Przepisy te zostały zawieszone.

  • 4 maja 2020 r. upływa termin na składanie wniosków o głosowaniu przez pełnomocnika

→ zgodnie z art. 102 Tarczy 2.0 podczas stanu zagrożenia epidemicznego lub epidemii nie ma możliwości głosowania przez pełnomocnika. Przepisy te zostały zawieszone.

  • do 5 maja 2020 r. wyborcy mogą składać wnioski o dopisanie do spisu wyborców w wybranym przez siebie obwodzie głosowania na terenie kraju, do 7 maja 2020 r. o wpisanie do spisu wyborców w obwodach głosowania utworzonych za granicą oraz o wpisanie do spisów wyborców w obwodach głosowania utworzonych na statkach. Nie będzie można natomiast, godnie z art. 102 Tarczy 2.0 uzyskać zaświadczenia o prawie do głosowania poza miejscem zamieszkania (wcześniej z takim zaświadczeniem można było przyjść do dowolnej komisji bez dopisywania się).
  • 8 maja 2020 r. o godz. 24:00 oficjalnie zakończy się kampania wyborcza
  • 9 maja 2020 r. przewodniczący obwodowych komisji wyborczych powinni otrzymać spisy wyborców
  • 10 maja 2020 r. w godz. 7:00‑21:00 powinno zostać przeprowadzone głosowanie, a 24 maja – ewentualna druga tura