Pierwszego dnia 13. posiedzenia Sejmu X kadencji (12-14.06.2024 r.) odbyło się pierwsze czytanie prezydenckiego projektu ustawy o działaniach organów władzy państwowej na wypadek zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa państwa, której celem jest zmiana systemu kierowania obroną kraju. Relację fotograficzną z tego wydarzeń przygotował Piotr Wójcik/Picture Doc.
12 czerwca w Sejmie odbyło się pierwsze czytanie złożonej przez prezydenta Andrzeja Dudę ustawy, której celem jest zmiana systemu kierowania obroną państwa. Propozycję nowego prawa prezentował Jacek Siewiera – szef Biura Bezpieczeństwa Narodowego. Nowe przepisy mają włączyć do systemu zarządzania m.in. marszałka Sejmu, marszałka Senatu, Biuro Bezpieczeństwa Narodowego oraz prezesa Rady Ministrów. Projekt przewiduje też zmiany w strukturze dowodzenia wojskiem.
Projekt ustawy przewiduje też możliwość prowadzenia przez wojsko operacji na terenie kraju bez wprowadzenia stanu wyjątkowego lub wojennego. „Zaszyty w polskim systemie prawa lęk przed użyciem Sił Zbrojnych na terytorium RP, dziedzictwo sowieckiego systemu, do dziś pokutuje i upośledza działanie państwa” – mówił Siewiera, odwołując się do traumy, jaką miało spowodować użycie wojska w trakcie stanu wojennego w 1981 r. Przepisy wprowadzające taką możliwość przygotowywane są również przez rząd.
Podsumowując wystąpienie, szef BBN powiedział: „Te prace trwały za poprzedniego parlamentu, trwają i dziś. I mogą być najsilniejszym sygnałem, jaki polskie państwo wyśle za wschodnią granicę”. Wystąpienie prezydenckiego ministra nie spotkało się jednak z zainteresowaniem posłów – przysłuchiwało się mu zaledwie kilkunastu parlamentarzystów.
14 czerwca projekt został skierowany do dalszych prac w sejmowej Komisji Obrony Narodowej. Wniosek o niezwłoczne skierowanie do drugiego czytania poparło zaledwie 9 posłów (7 z PiS i 2 z Kukiz’15), 399 było przeciw (162 z PiS, 140 z KO, 30 z PSL-TD, 28 z Polski 2050-TD, 23 z Lewicy, 14 z Konfederacji i 2 posłów niezrzeszonych), 4 wstrzymało się od głosu (3 z PiS, 1 z Konfederacji).