Posłowie, rektor, radny – kto po Profesorze?

W ostatnim tygodniu przed wyborami dwóch kandydatów Jerzy Muzyk (2.04.2024) i Stanisław Mazur (3.04.2024) zrezygnowało z kandydowania.

Do walki o władzę w drugim największym mieście w Polsce stanęło aż dziewięciu kandydatów. Nie ma wśród nich żadnej kobiety. Prezydentem chce zostać dwóch zastępców Majchrowskiego – Andrzej Kulig (Ku Przyszłości) oraz Jerzy Muzyk (Samorządny Kraków), czterech posłów – Konrad Berkowicz (Konfederacja), Łukasz Kmita (PiS), Rafał Komarewicz (Kraków Trzecia Droga) i Aleksander Miszalski (KO), były poseł i obecny radny Krakowa Łukasz Gibała (Kraków dla Mieszkańców), aktywista Adam Hareńczyk (Zjednoczeni dla Krakowa) oraz rektor Uniwersytetu Ekonomicznego – Stanisław Mazur (KWW Stanisława Mazura).

Poniżej publikujemy analizę ich poglądów w wybranych kwestiach. Wszystkie pytania, pełne odpowiedzi kandydatów, a także ich dodatkowe wyjaśnienia i krótkie notki biograficzne znajdziecie w profilach kandydatów. W Krakowie na pytania MamPrawoWiedziec.pl nie odpowiedział tylko Łukasz Kmita (stan na 29 marca, g. 19:00).  

Metro, tramwaje, budowa żłobków i nowe źródła energii

W najbliższych latach do samorządów trafi 150 mld zł z unijnej Polityki Spójności i Krajowego Planu Odbudowy (KPO). Pierwszą część środków Polska ma otrzymać w kwietniu 2024 r. Część z nich trafi do Krakowa. Spytaliśmy więc o trzy inwestycje, które priorytetowo, zdaniem kandydatów, należy z nich zrealizować. Sześciu, jako pierwszy priorytet, wskazało konieczność budowy metra, trzech (Gibała, Mazur, Muzyk) planuje budowę linii tramwajowej na Azory. Kandydaci wskazują też na edukację, w tym konieczność budowy żłobków czy termomodernizację budynków szkolnych. Berkowicz ze środków KPO chce zbudować małą elektrownię jądrową, a Komarewicz – farmę fotowoltaiczną w Nowej Hucie. Wśród odpowiedzi znajdziemy także postulat rewitalizacji Bulwarów Wiślanych (Jerzy Muzyk).     

Auta, komunikacja zbiorowa, infrastruktura rowerowa – czy da się to wszystko połączyć? 

Trzech kandydatów (Kulig, Mazur, Miszalski) wyraźnie stawia na transport publiczny i infrastrukturę rowerową. Nieco bardziej wstrzemięźliwy jest Łukasz Gibała, który popiera rozwój transportu publicznego i budowę ścieżek rowerowych w całym mieście, ale nie ma zdania, czy ruch samochodowy powinien być traktowany w Krakowie priorytetowo. Zdecydowaną opinię ma za to Konrad Berkowicz. Kandydat Konfederacji uważa, że to ruch samochodowy powinien być uprzywilejowany względem innych sposobów poruszania się po mieście. Gdzieś pomiędzy pozostają Adam Hareńczyk i Rafał Komarewicz, których odpowiedzi pozostają mniej spójne, a także Jerzy Muzyk, który jest cztery razy na TAK – chce przyznać priorytet zarówno samochodom, jak i inwestycjom w transport publiczny, a dodatkowo chce rozbudowywać system ścieżek rowerowych i tworzyć strefy ruchu uspokojonego.   

Najem krótkoterminowy – NIE, mieszkania komunalne – TAK. 

W związku z galopującym wzrostem cen mieszkań i najmu w miastach, w kwestionariuszu pytaliśmy o politykę mieszkaniową.  Zdecydowana większość krakowskich kandydatów uważa, że należy dążyć do ograniczenia liczby lokali wynajmowanych krótkoterminowo. Za takim rozwiązaniem zdecydowanie opowiada się Gibała, Mazur i Muzyk, w mniej zdecydowany sposób z regulacjami na rynku najmu zgadzają się Miszalski, Kulig, Komarewicz i Hareńczyk. Jedynie Berkowicz zdecydowanie uważa, że „najem krótkoterminowy jest jedną z wielu form prowadzenia działalności gospodarczej przez mieszkańców i nie powinien być regulowany”. 

Podobny rozkład poglądów prezentują kandydaci pytani o kwestie mieszkań komunalnych. Pięciu opowiada się przeciwko ich sprzedaży i za zwiększeniem zasobu komunalnego (Mazur „zdecydowanie”, Hareńczyk, Komarewicz, Kulig i Miszalski „raczej”). Berkowicz (raczej) i Muzyk (zdecydowanie) są przeciwnego zdania i uważają, że lokatorzy mieszkań komunalnych powinni mieć możliwość ich odkupienia na preferencyjnych warunkach. Prowadzący w sondażach Łukasz Gibała nie ma zdania w tej sprawie.

Pensje nauczycieli to również sprawa samorządu?

Zdecydowana większość kandydatów na prezydenta Krakowa uważa, że wysokość pensji nauczycieli to nie tylko sprawa władz centralnych, ale też lokalnych. Deklarują, że miasto powinno dopłacać do pensji nauczycieli i w ten sposób tworzyć dla nich bardziej atrakcyjne warunki pracy. Za takim rozwiązaniem opowiadają się Gibała, Kulig, Mazur, Muzyk (zdecydowanie), a także Hareńczyk i Komarewicz (raczej). Przeciwną opinię, zgodnie z którą za wysokość pensji nauczycieli powinien odpowiadać tylko rząd, popierają Konrad Berkowicz i Aleksander Miszalski.  

Przestrzeń publiczna i tereny zielone

Styk szkoły i przestrzeni publicznej wyznaczają szkolne boiska. Czy powinny być bezpłatnie dostępne dla wszystkich mieszkańców, czy udostępniane chętnym przede wszystkim na zasadach komercyjnych? Za pierwszym rozwiązaniem opowiada się sześciu kandydatów, zdania w tej sprawie nie ma obecny radny miasta Kraków, Łukasz Gibała, za wynajmem komercyjnym boisk przyszkolnych obstaje Konrad Berkowicz. 

Kolejne kwestie związane z zarządzaniem przestrzenią publiczną, a w szczególności terenami zielonymi przynoszą podobne odpowiedzi. Za koniecznością przyjęcia uchwały krajobrazowej opowiada się siedmiu kandydatów, tych samych siedmiu kandydatów uważa, że tereny zielone powinny być objęte szczególną ochroną, nawet jeśli będzie to miało negatywny wpływ na plany inwestycyjne (zdecydowania za – Gibała, Hareńczyk, Komarewicz, Mazur, Miszalski, Muzyk, raczej za – Kulig). W obu przypadkach odmienne zdanie ma Berkowicz. 

Sport łączy wszystkich krakowskich kandydatów

Zgadzają się, że miasto powinno dofinansowywać przede wszystkim sport amatorski i rekreacyjny, a nie inwestować w profesjonalne kluby sportowe. 

Podobnie w przypadku polityki kulturalnej. Sześciu kandydatów zgadza się, że należy bardziej wspierać rozwój lokalnej oferty kulturalnej (poprawa programu bibliotek miejskich, miejsc aktywności lokalnej czy kin i teatrów) niż organizację dużych wydarzeń kulturalnych. Dwóch (Berkowicz i Komarewicz) nie ma w tej sprawie zdania.   

Nocna cisza alkoholowa może nie przetrwać wyborów

Od lipca 2023 r. między północą a 5:30 alkohol w Krakowie kupić można jedynie w restauracjach, barach i klubach. Czy kandydaci popierają to rozwiązanie? 

W podejściu krakowskich kandydatów do dostępności alkoholu wyróżnić można trzy podejścia. Najbardziej zachowawcze proponują obecni wiceprezydenci Jerzy Muzyk i Andrzej Kulig, którzy popierają nocną ciszę alkoholową, a zarazem sprzeciwiają się tworzeniu dodatkowych miejsc w przestrzeni publicznej, w których picie alkoholu byłoby dozwolone. Za nocną ciszą alkoholową, ale jednocześnie za zwiększeniem liczby publicznych miejsc, w których spożywanie alkoholu powinno być dozwolone opowiadają się Rafał Komarewicz, Stanisław Mazur i Aleksander Miszalski. Przeciwko nocnej ciszy alkoholowej występują Konrad Berkowicz i Adam Hareńczyk (obaj popierają też zwiększenie liczby miejsc publicznych z legalnym alkoholem). Łukasz Gibała nie ma w tych kwestiach zdania.

Media lokalne czyli media lokalnej władzy

Kraków jest liderem w tworzeniu tzw. mediów samorządowych (portali i gazet wydawanych przez władze). Prezydent Jacek Majchrowski prowadzi między innymi własną telewizję krakow.pl, stąd w tym mieście pytanie o wydawanie mediów przez urząd miasta jest wyjątkowo zasadne. Zdania w tej sprawie rozkładają się prawie po połowie. Pięciu kandydatów uważa, że samorząd nie powinien móc prowadzić mediów (zdecydowanie przeciw są Gibała, Komarewicz i Muzyk), trzech jest odmiennego zdania (w tym zdecydowanie za możliwością wydawania mediów opowiadają się Adam Hareńczyk i Stanisław Mazur). 

***

Kwestionariusz MamPrawoWiedziec.pl to 25 pytań skierowanych do 133 kandydatów starających się o prezydenturę w 23 największych miastach w Polsce. Oprócz polityki transportowej, mieszkaniowej czy przestrzennej pytaliśmy kandydatów o programy integracji uchodźców, priorytety w polityce zdrowotnej, sposoby walki ze smogiem i wiele innych kwestii. Odpowiadając na pytania, kandydaci często dodają dodatkowe wyjaśnienia. Aby poznać pełne poglądy kandydatów, wypełnij kwestionariusz – sprawdź, kto jest Twoim kandydatem.