Polityka społeczna kosztuje

Większość sejmowa próbuje uchwalić prawo, które pozwoli spiąć budżet. Rząd PiS planuje przesunąć środki ze stworzonego w ubiegłej kadencji Solidarnościowego Funduszu Wsparcia Osób Niepełnosprawnych na finansowe wsparcie emerytów – m.in. trzynaste emerytury.

Decydowanie, które zadania państwa są priorytetowe i otrzymają wyższe finansowanie, a dla których, mimo potrzeb, należy szukać oszczędności, jest jednym z podstawowych narzędzi rządzenia. Uprzedzając takie decyzje, w kampanii wyborczej serwis MamPrawoWiedziec.pl pytał kandydatów i kandydatki, które usługi publiczne będą ich zdaniem priorytetem nadchodzącej kadencji.

Pomoc społeczna, która obejmuje również wsparcie osób niepełnosprawnych była jedną z najmniej ważnych polityk dla parlamentarzystów, którzy odpowiedzieli na pytania kwestionariusza MamPrawoWiedziec.pl. 

Wśród nielicznych jest Joanna Kluzik-Rostkowska, która tak argumentuje wybór pomocy społecznej, jako jednego z trzech priorytetowych usług publicznych: „W ostatnim czasie nastąpiło zwiększenie sfery ubóstwa (z 4 do 5 proc.). Nie neguję wartości programu 500+, ale w sytuacjach skrajnych ten program nie pomaga wyjść z dysfunkcjonalności rodzinom, które mają największe problemy z właściwą opieką nad swoimi dziećmi. Im potrzebna jest doskonale funkcjonująca pomoc społeczna, która potrafi pomóc nie tylko materialnie”.  Poza Kluzik-Rostkowską, na pomoc społeczną chcą postawić Dariusz Joński i Jagna Marczułajtis-Walczak z KO, Tomasz Latos (PiS), Tadeusz Tomaszewski (SLD) oraz Urszula Nowogórska i Michał Kamiński z PSL. 

Na pytanie o finansowanie usług publicznych najwięcej odpowiedzi udzielili posłowie Koalicji Obywatelskiej, którzy za najważniejsze sprawy kadencji uznali troskę o czyste środowisko, poprawianie jakości szkół i zwiększanie dostępności szpitali. „Wszystkie te trzy obszary wiążą się z fundamentalnymi dla mnie kwestiami równych szans i tworzenia wspólnoty” – uzasadnia Franciszek Sterczewski. „Od dostępu do specjalistycznej służby zdrowia zależy ludzkie życie, a więc nie powinien być uzależniony od sytuacji materialnej czy miejsca zamieszkania. Natomiast edukacja jest sprawą niezwykle istotną dla przyszłych pokoleń i kształtuje społeczeństwo we wszystkich wymiarach. Tylko nowoczesna szkoła zapewnić może świadomość ekologiczną czy wrażliwość społeczną. Zapewnienie dostępności transportu publicznego ukróci wykluczenie mieszkańców mniejszych miejscowości – rozwinięta sieć połączeń komunikacyjnych oznacza łatwiejszy dostęp do edukacji czy kultury, a także mieszkań i pracy. Transport jest również nieodłącznym elementem dobrego planowania przestrzennego.”

Dla posłów klubu Lewica priorytety to: dostępność mieszkań, transport publiczny między miejscowościami powiatowymi i czyste środowisko. Często wskazują też budowę żłobków. „Przy odpowiednim gospodarowaniu publicznymi pieniędzmi i nie wydawaniu ich na nieracjonalne inwestycje jak Centralny Port Komunikacyjny czy elektrownia Ostrołęka można poza wymienionymi zapewnić także żłobki dla każdego dziecka i dostępne mieszkania oraz wiele innych ważnych usług publicznych.” – twierdzi Agnieszka Dziemianowicz-Bąk.

Posłowie PSL wskazali mieszkania, przychodnie i ochronę środowiska. „Każde zadanie jest ważne – wyjaśnia Jacek Protasiewicz (Frakcja Europejskich Demokratów) – jednak starzejące się społeczeństwo polskie wymaga szybkiej naprawy systemu ochrony zdrowia, a z kolei młode rodziny muszą mieć realną szansę na „własny kąt”, stąd w programie PSL propozycja 50 tys. od państwa na wkład własny. Przy 100 tys. wniosków rozpatrzonych rocznie, koszt  programu wyniesie 5 mld zł. Rozsądnie i umiarkowanie, patrząc na aktualny stan budżetu państwa”. Wśród posłów i senatorów PiS za priorytety uznawane są rozwój transportu i dostępność mieszkań.

Członkowie Konfederacji, jeśli chodzi o zwiększanie wydatków na usługi publiczne, są bardzo zachowawczy.  „Wojsko, policja, sądy” – wymienia Konrad Berkowicz. Wtóruje mu Dobromir Sośnierz, który do tej listy dodaje jeszcze drogi i komentuje: „Państwo nie powinno wykonywać żadnych zadań, do których nie jest konieczne, ponieważ posługuje się przy tym przymusem i przemocą. Nie ma miejsca na przymus i przemoc w edukacji, kulturze, budownictwie itd.”. 

Chociaż budżet państwa jest ograniczony wpływami oraz limitem deficytu i aby zwiększyć wydatki, trzeba pozyskać nowe środki lub oszczędzić na innych działaniach, to część parlamentarzystów unika wyboru „Nowoczesne sprawne państwo dobrobytu powinno dbać o każdą z wymienionych sfer.” – mówi Maciej Konieczny (Lewica). 

Pytanie zadane w kawestionariuszu MamPrawoWiedziec.pl dla kandydatów w wyborach do Parlamentu (badanie realizowane między 5 września a 11 października 2019 r.)

By zaspokajać potrzeby obywateli państwo realizuje szereg zadań. Ograniczony budżet powoduje, że konieczny jest wybór priorytetów. Rozwój których wymienionych usług publicznych powinien być Pani/Pana zdaniem priorytetem w najbliższych czterech latach?  Prosimy wybrać maksymalnie trzy najpilniejsze zadania. 

Na pytanie odpowiedziało 129 obecnych posłów i senatorów, w tym: 

Koalicja Obywatelska    - 76 osób

Sojusz Lewicy Demokratycznej - 31 osób

Polskie Stronnictwo Ludowe    - 9 osób

Prawo i Sprawiedliwość - 9 osób

Konfederacja Wolność i Niepodległość - 4 osoby

żłobki

szpitale

przychodnie 

transport

poprawa jakości szkół

dostępność mieszkań

pomoc społeczna

czystość środowiska

ochrona przeciwpowodziowa

dostęp do kultury

ład przestrzenny