Propalestyński protest na UW, a autonomia uczelni

Sejm X kadencji

Zapowiedź 14. posiedzenia Sejmu

W środę 26 czerwca rozpocznie się 14. posiedzenie Sejmu, który będzie obradował w częściowo nowym składzie. W izbie przybędzie 24 nowych parlamentarzystów. Obejmą mandaty w miejsce posłów wybranych do Parlamentu Europejskiego. Taryfy ulgowej jednak nie będzie, bo Sejm czekają wyjątkowo intensywne trzy dni pracy.

Operacja wojskowa w czasie pokoju. Do kogo będzie mógł strzelać żołnierz?

Minister obrony narodowej chce usprawnienia działań Sił Zbrojnych, Policji i Straży Granicznej i wprowadza nowe pojęcie prawne: operację wojskową w czasie pokoju. 18 czerwca przedstawił projekt ustawy, której bezpośrednią przyczyną jest śmierć młodego żołnierza ranionego nożem na granicy polsko-białoruskiej oraz zagrożenie bezpieczeństwa państwa. 21 czerwca ustawa została skierowana do Sejmu.

4 projekty aborcyjne w Sejmie

Aktualnie na rozpatrzenie w Sejmie oczekują 4 projekty poselskie dotyczące aborcji: dwa z nich złożyła Lewica, jeden Koalicja Obywatelska, ostatni jest propozycją Trzeciej Drogi. Co znajduje się w proponowanych ustawach?

Wybory do Parlamentu Europejskiego

Kto będzie reprezentował Polskę w Brukseli? Podsumowanie wyborów do Parlamentu Europejskiego

W 27 krajach członkowskich Unii Europejskiej wyborcy zdecydowali, kto będzie ich reprezentował w Parlamencie Europejskim. Kogo wybraliśmy w Polsce? Zapraszamy na podsumowanie wyników do PE.

Wybory do PE – najwięksi przegrani

Znamy już wszystkich 53 europosłów, którzy w nadchodzącej X kadencji Parlamentu Europejskiego zostali wybrani w Polsce. Najwięcej przedstawicieli w PE będzie miała Koalicja Obywatelska (21), najmniej Trzecia Droga i Lewica (3). Dla każdego kandydata i kandydatki europejski mandat to ogromny sukces. Są jednak też tacy, którzy, mimo dużych oczekiwań, do Brukseli nie pojadą.

Europejskie dylematy

Energetyka i klimat

Jaka będzie przyszłość Zielonego Ładu? W jaki sposób przeprowadzić zieloną transformację? Czy Unia Europejska powinna dofinansować inwestycje w energetykę jądrową? Sprawdzamy, przed jakimi dylematami dotyczącymi transformacji gospodarczo-energetycznej staną europosłowie X kadencji Parlamentu Europejskiego.

Bezpieczeństwo

To pierwsze wybory w historii Unii Europejskiej, podczas których tuż za jej granicą toczy się pełnoskalowa wojna. Przyszli europosłowie będą więc musieli odpowiedzieć na trudne pytania o przyszłość wspólnoty i zdecydować, czy ma ona nabrać charakteru obronnego. Rosyjska inwazja wymusiła także debatę na temat zmiany formatu i zadań unijnej struktury, tak aby każdy Europejczyk mógł przede wszystkim czuć się bezpiecznie.

Ustrój

Jednym z regularnie przewijających się tematów bieżącej kampanii do Parlamentu Europejskiego jest przyszły kształt Unii Europejskiej. Jeszcze przed rozpoczęciem formalnej kampanii w Brukseli i Strasburgu niejednokrotnie dyskutowano o zacieśnianiu lub rozluźnianiu relacji pomiędzy państwami członkowskimi. Sprawdziliśmy, o jakiej wizji ustroju Unii dyskutuje się na chwilę przed wyborami do PE.

Migracje

Jednym z najważniejszych tematów europejskiej kampanii wyborczej ponownie stały się migracje. W kwestii tak upolitycznionej ciężko o merytoryczną dyskusję, łatwo natomiast o głośne krzyki i stanowcze deklaracje. Po dekadzie pracy Unia Europejska przyjęła jednak reformę systemu azylowego. Wypracowany konsensus zdaje się jednak nie zadowalać prawie nikogo.

Quiz wyborczy

Porównaj się z kandydatami

Wybierz okręg:

Okręg:

Około 30 proc. budżetu Unii Europejskiej przeznaczane jest na rolnictwo i rozwój obszarów wiejskich. Które z poniższych stwierdzeń jest bliższe Pani/Pana poglądom?

A. Wszystkie polityki unijne powinny odpowiadać na zmiany klimatyczne, dlatego dopłaty dla rolników powinny być uzależnione od tego, czy dbają oni o przyrodę i klimat.
B. Produkcja żywności wewnątrz Unii jest kluczowa dla bezpieczeństwa żywieniowego krajów członkowskich. Dopłaty dla rolników nie powinny być uzależnione od przestrzegania przez nich zasad ochrony środowiska i klimatu.

Czy zgadza się Pani/Pan z poniższymi stwierdzeniami?

Unia Europejska powinna przyjąć cel redukcji emisji CO2 o 90 proc. do 2040 r. (względem 1990 r.).
Unia Europejska powinna odroczyć zakaz rejestracji nowych aut spalinowych, który ma obowiązywać od 2035 r.

W Unii Europejskiej atom stanowi alternatywę dla produkcji energii z paliw kopalnych. Mimo to, w przeciwieństwie do odnawialnych źródeł energii, UE nie finansuje inwestycji w energię jądrową. Które z poniższych stwierdzeń jest bliższe Pani/Pana poglądom?

A. Atom jest niezbędny do przeprowadzenia transformacji przy zachowaniu bezpieczeństwa energetycznego. Unia Europejska powinna finansować inwestycje w energię jądrową, bo jest to stabilne źródło niskoemisyjne.
B. Inwestycje w atom nie powinny być finansowane przez Unię Europejską. Dalszy rozwój elektrowni jądrowych powinien być co najwyżej samodzielnie finansowany przez państwa członkowskie.

Trwa dyskusja na temat kierunków rozwoju gospodarki Unii Europejskiej – jej potencjału i ograniczeń. W kontekście zielonej transformacji Unia musi zdecydować, czy będzie korzystać z technologii i produktów (np. auta elektryczne, panele fotowoltaiczne) wytwarzanych przez państwa trzecie, m.in. Chiny, czy skupi się na rozwoju własnej bazy przemysłowej i technologicznej. Które z poniższych stwierdzeń jest bliższe Pani/Pana poglądom?

A. Unia Europejska powinna otworzyć się na technologie i produkty z państw trzecich, m.in. z Chin, aby ograniczyć koszty i jak najszybciej przeprowadzić transformację energetyczną.
B. Należy wspierać produkcję „zielonych” towarów i technologii na terenie Unii Europejskiej oraz wprowadzić wysokie cła na produkty z państw trzecich, m.in. z Chin, aby wzmocnić europejską bazę przemysłową i zwiększyć jej konkurencyjność w trakcie transformacji energetycznej.

Sztuczna inteligencja jest uważana za technologię rewolucyjną – może znacząco poprawić jakość usług publicznych, zwiększyć wydajność produkcji czy pomóc w zapewnieniu bezpieczeństwa. Może też jednak nieść za sobą zagrożenia dla państw, demokracji i praw człowieka. Które z poniższych stwierdzeń jest najbliższe Pani/Pana poglądom?

Unia Europejska nie jest obecnie sojuszem obronnym. System bezpieczeństwa w Europie oparty jest o polityki obronne prowadzone przez poszczególne państwa członkowskie i sojusze militarne, w tym przede wszystkim NATO. Tymczasem w UE trwa dyskusja nad budową europejskiego systemu obrony i bezpieczeństwa. Które z poniższych stwierdzeń jest bliższe Pani/Pana poglądom?

A. Nie należy zwiększać funkcji obronnych Unii Europejskiej, bo wspólnota wchodziłaby w ten sposób w kompetencje NATO.
B. W kwestii bezpieczeństwa kraje Unii Europejskiej nie mogą polegać tylko na NATO. UE powinna, nawet kosztem napięcia w relacjach ze Stanami Zjednoczonymi, budować własny system bezpieczeństwa.

Na początku 2024 r. przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen zaprezentowała pierwszą w historii Europejską Strategię Przemysłu Obronnego. Zakłada ona, że w 2030 r. 50 proc. zakupów broni w UE powinno pochodzić z europejskich fabryk zbrojeniowych. Które z poniższych stwierdzeń jest bliższe Pani/Pana poglądom?

A. Gwarancją bezpieczeństwa Unii Europejskiej jest szybkie uzbrojenie armii państw członkowskich. W związku z tym państwa członkowskie UE powinny kupować broń od państw trzecich, np. Korei Południowej czy Stanów Zjednoczonych, które są w stanie dostarczyć ją szybciej niż europejski przemysł zbrojeniowy.
B. Państwa członkowskie Unii Europejskiej powinny ograniczyć import broni i postawić na wspólny europejski przemysł zbrojeniowy, aby zwiększać własny potencjał militarny.

Służby graniczne państw członkowskich w celu uniemożliwienia przedostania się migrantów na teren Unii Europejskiej stosują przemoc oraz tzw. pushbacki (wywózki). Które z poniższych stwierdzeń jest bliższe Pana/Pani poglądom?

A. Pushbacki oraz przemoc stosowana przez służby graniczne są konieczne do zapewnienia bezpieczeństwa granic UE i powinny być zalegalizowane.
B. Pushbacki oraz przemoc nie powinny być stosowane przez służby graniczne, ponieważ są sprzeczne z prawem międzynarodowym i wartościami Unii Europejskiej.

Integracja państw członkowskich w ramach Unii Europejskiej już dawno wykroczyła poza ideę jednolitego rynku. Które z poniższych stwierdzeń dotyczących dalszej współpracy w ramach wspólnoty jest bliższe Pani/Pana poglądom?

A. Państwa członkowskie Unii Europejskiej powinny dążyć do większej integracji i poszerzania kompetencji organów unijnych.
B. Unia Europejska powinna być związkiem państw o możliwie największym stopniu autonomii.

Obecnie dziewięć państw (Albania, Bośnia i Hercegowina, Czarnogóra, Gruzja, Macedonia Północna, Mołdawia, Serbia, Turcja i Ukraina) ma status kandydata do Unii Europejskiej. Aby przystąpić do UE, kraje te muszą spełnić kryteria akcesyjne. Które z poniższych stwierdzeń dotyczących przyjmowania nowych państw do UE jest najbliższe Pana/Pani poglądom?

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej zapewnia jednolitą wykładnię prawa we wszystkich krajach Unii oraz stoi na straży jego przestrzegania przez kraje i instytucje UE. Czy Pani/Pana zdaniem orzeczenia krajowych sądów konstytucyjnych powinny stać wyżej w hierarchii od orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości UE?

Wieloletni budżet Unii Europejskiej na lata 2021-2027 wynosi 1,2 bln euro. Równolegle Unia przyjęła NextGenerationEU (800 mld euro), czyli pakiet środków przeznaczonych na odbudowę gospodarki po pandemii COVID-19. Które z poniższych stwierdzeń jest bliższe Pani/Pana poglądom?

A. Unia Europejska powinna przede wszystkim inwestować w silne ośrodki przemysłowe i naukowe, by jak najskuteczniej wpływać na rozwój gospodarczy całej wspólnoty.
B. Unia Europejska powinna przede wszystkim inwestować w słabiej rozwinięte obszary, aby dążyć do wyrównywania różnic w poziomie życia między poszczególnymi regionami i państwami.

W ramach budżetu Unii Europejskiej na lata 2021-2027 na rozwój transportu w UE przeznaczono 25,8 mld euro. Które środki transportu powinny być Pani/Pana zdaniem priorytetowo finansowane z tego budżetu?

Prosimy o wybranie co najwyżej 2 odpowiedzi.

Poniżej wymieniliśmy wybrane postulaty związane z regulacjami rynku pracy na poziomie Unii Europejskiej. Czy zgadza się Pani/Pan z poniższymi stwierdzeniami?

W Unii Europejskiej powinny obowiązywać jednolite zasady wyliczania płacy minimalnej (np. określony procent średniego wynagrodzenia w danym kraju).
W związku z malejącą liczbą pracowników Unia Europejska powinna przyjmować więcej migrantów zarobkowych.
Darmowe staże i praktyki powinny być zakazane na terenie Unii Europejskiej.

Czy zgadza się Pani/Pan z poniższymi stwierdzeniami?

Państwa członkowskie powinny obowiązkowo uwzględniać naukę o chrześcijańskich korzeniach Europy w programach szkolnych.
Małżeństwa jednopłciowe zawarte w jednym kraju Unii Europejskiej powinny być uznawane we wszystkich państwach członkowskich.
Prawo unijne powinno gwarantować wszystkim mieszkankom UE dostęp do antykoncepcji awaryjnej i aborcji.

Czy zgadza się Pani/Pan z poniższymi stwierdzeniami?

Państwa członkowskie powinny uzgodnić europejską listę leków refundowanych.
Unia Europejska powinna podnieść minimalny podatek na wyroby tytoniowe oraz inne produkty z nikotyną.
Obywatele Unii Europejskiej powinni mieć prawo do zakupu marihuany oraz uprawy konopi indyjskich na własny użytek.
Odpowiadasz tylko na część pytań. Wypełnij cały kwestionariusz MamPrawoWiedziec.pl.
Chcesz wiedzieć więcej o programach wyborczych? Zrób Latarnika wyborczego CEO..
Poprzednie
Następne

Europosłowie o migracji i azylu

Rozmowa z Janiną Ochojską – polską europosłanką z Europejskiej Partii Ludowej

Bardzo mnie boli, że nowy rząd do straszenia migrantami dorzucił jeszcze jedno narzędzie – bezpieczeństwo. Ja też jestem za bezpieczeństwem polskiej granicy i za bezpieczeństwem mojego kraju. Natomiast to nie migranci stanowią niebezpieczeństwo.

Rozmowa z Andrzejem Halickim – polskim europosłem z Europejskiej Partii Ludowej

Nie można traktować tych osób bezdusznie, natomiast zawracanie przy nielegalnym przejściu może mieć miejsce i pewnie takie przypadki są. Ja w ogóle jestem za tym, żeby uregulować pushback legislacyjnie.

Rozmowa z Cyrusem Engererem – maltańskim europosłem z Postępowego Sojuszu Socjalistów i Demokratów

Kiedy jesteś na brzegu i patrzysz, jak ludzie toną na twoich oczach, uświadamiasz sobie, że to nie jest pytanie o relokację.

Rozmowa z Damianem Boeselagerem – niemieckim europosłem z grupy Zieloni / Wolny Sojusz Europejski

Zamiast zająć się lokalnymi problemami, zastanawiamy się, czy fajnie byłoby strzelać do ludzi na naszych granicach.

Unia Europejska

Jak zapadają decyzje w Unii Europejskiej?

Proces legislacyjny w Unii Europejskiej jest wieloetapowy i podzielony pomiędzy kilka instytucji – przede wszystkim Parlament Europejski, Radę UE i Komisję Europejską. Kto zatem i w jaki sposób decyduje o zmianach w unijnym prawie?

Rada Europejska i Rada Unii Europejskiej – czy to jedno i to samo?

Parlament Europejski nie jest jedyną instytucją, która uczestniczy w procesie tworzenia prawa unijnego. Oprócz europarlamentu, najczęściej możemy usłyszeć o spotkaniach Rady Europejskiej lub Rady Unii Europejskiej. Czy obie rady wykonują te sama zadania? Poniżej wyjaśniamy, czym zajmują się te instytucje.

Czym jest Europejska Inicjatywa Obywatelska?

W procesie tworzenia prawa unijnego inicjatywa wnoszenia nowych aktów prawnych należy do Komisji Europejskiej. Istnieje jednak droga, która pozwala składać projekty obywatelom Unii Europejskiej – to Europejska Inicjatywa Obywatelska.

12. posiedzenie Sejmu

11. posiedzenie Sejmu

10. posiedzenie Sejmu

Jak widzą nasze miasta?

Kielce potrzebują inwestycji od zaraz

W Kielcach szykuje się jeden z najciekawszych pojedynków wyborczych – stanowisko prezydenta opuszcza Bogdan Wenta (PO), a o schedę po byłym piłkarzu ręcznym powalczy aż siedmioro kandydatów. Przyciągnięcie inwestycji, remont infrastruktury i termomodernizacja budynków – to wyzwania, które widzą przed sobą.

Czy Gdynia po raz szósty postawi na Szczurka?

Trudno znaleźć prezydenta, który 5 razy z rzędu wygrał wybory w pierwszej turze – to właśnie przypadek Wojciecha Szczurka, który rządzi Gdynią od 1998 r. W niedzielnych wyborach zmierzy się z nim czworo kandydatów. Inwestycje w drogi i kolej, tak dla miejskiego mieszkalnictwa, nie dla ciszy alkoholowej – co proponują gdyńscy kandydaci i kandydatka?

Mały Wiedeń wybiera prezydenta – jak będzie wyglądać Bielsko-Biała przyszłości?

W niedzielnych wyborach o fotel prezydenta Bielska-Białej powalczy siedmioro kandydatów. Inwestycje w transport publiczny, budowa nowego szpitala oraz remonty budynków mieszkalnych – sprawdziliśmy, jakie postulaty proponują mieszkańcom Bielsko-Białej kandydaci na urząd prezydenta miasta.

Posłowie, rektor, radny – kto po Profesorze?

30 kwietnia 2024 r. w Krakowie zakończą się ponad 20-letnie rządy Jacka Majchrowskiego. Miasto potrzebuje zmian w transporcie i jest zmęczone turystyką. Nowy włodarz będzie musiał odpowiedzieć na potrzeby mieszkańców – czyste powietrze, porządek w przestrzeni i usługi publiczne w dzielnicach. Czego dla miasta chcą kandydaci na prezydenta Krakowa?

Samorządowe Q&A

Kiedy odbędą się wybory samorządowe?
Wybory samorządowe odbędą się 7 kwietnia (II tura 21 kwietnia).
Czytaj więcej
Kogo wybieramy w wyborach samorządowych?
W wyborach samorządowych wybieramy naszych przedstawicieli do organów stanowiących samorządu terytorialnego: rad gmin, rad powiatów i sejmików wojewódzkich oraz władze wykonawcze: wójta (w gminie wiejskiej) lub burmistrza (w gminach, w których siedziba znajduje się w mieście położonym na jej terytorium) lub prezydenta
Czytaj więcej
Czy w wyborach samorządowych mogę zagłosować poza miejscem stałego zamieszkania (stałego pobytu)?
Nie. Specyfika wyborów samorządowych polega na tym, że głosujemy w miejscu, z którym jesteśmy związani terytorialnie.
Czytaj więcej
Jak oddać ważny głos?
Wyborach samorządowych otrzymasz 4 karty: jedną z listą kandydatów i kandydatek do rady gminy, drugą do rady powiatu, trzecią z kandydatami do sejmiku województwa i czwartą z kandydatami na wójta (burmistrza lub prezydenta miasta).
Czytaj więcej

Wybory samorządowe

Skąd gmina bierze pieniądze?

Część podatku PIT i CIT, podatki i opłaty lokalne, przychody własne – co składa się na dochody gminy? Jaki wpływ na wysokość budżetu mają władze lokalne? O co w związku z gminnymi finansami pytać w kampanii kandydatów i kandydatki? Wyjaśniamy, skąd bierze się budżet gminy.

Usługi publiczne w gminie

Mieszkanie, prąd, woda. Jak mieszka się w gminie?

Gmina przyznaje mieszkania socjalne dla osób w trudnej sytuacji majątkowej. Planuje, ile miejsc parkingowych znajdzie się przy nowo wybudowanym bloku. Samodzielnie prowadzi usługi komunalne lub zleca ich utrzymanie.

Szkoła, przedszkole, żłobek. Edukacja w gminie

Kto odpowiada za przedszkole i szkołę podstawową w twojej miejscowości? Skąd gmina bierze fundusze na pensje nauczycieli? Które szkoły podlegają władzom gminy, a które władzom powiatu? Przybliżamy wpływ władz samorządowych na edukację.

Samochód, autobus, chodnik, ścieżka. Jak poruszasz się po swojej gminie?

Priorytet dla transportu publicznego? System ścieżek rowerowych? Remont zaniedbanej drogi? Sprawdź, jak władze gminy mogą wpływać na rozwój transportu w twojej miejscowości.

Co może gmina?

Uporządkowana przestrzeń

Atrakcyjny teren rekreacyjny sprzedany pod kolejny supermarket? Hałaśliwy klub w centrum miasta? Parking zamiast parku? Nowe osiedle bez żłobka i szkoły? To wszystko jest możliwe, jeśli gmina nie ma miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.

Czas wolny w gminie. Kultura i sport

Wsparcie zawodowej drużyny piłkarskiej czy rozwój sportu amatorskiego? Inwestycje w dom kultury czy sylwester marzeń? Czy radni mają plan na rozwój turystyczny miejscowości? Sprawdź, jak gmina może tworzyć ofertę kulturalną dla mieszkańców.

Czysta, zadbana przestrzeń

Zaśmiecony las, puszki wokół akwenu wodnego czy odpady pozostałe po remoncie na skwerku w centrum? Tak niekiedy wygląda codzienność niejednej polskiej gminy. Ale to właśnie samorząd odpowiada za utrzymanie porządku i czystości na swoim terenie.

Jak gmina dba o nasze bezpieczeństwo?

Powołanie straży miejskiej, ochrona przed powodzią, dodatkowe wsparcie dla policji, wyposażenie Ochotniczej Straży Pożarnej – sprawdź, jak gmina dba o twoje bezpieczeństwo.

Zdrowie i pomoc społeczna

Jakie programy profilaktyczne realizowane są w twojej gminie? Czy w przychodniach na terenie twojej gminy znajdziesz specjalistę, którego szukasz? Jakie wygląda pomoc społeczna w twojej gminie? Przybliżamy zadania gminy w ochronie zdrowia i pomocy społecznej.

Smog. Sprawa mieszkańców czy samorządu?

Smog to utrzymująca się w powietrzu mieszanina różnego rodzaju cząstek – pyłów, rakotwórczego benzo(a)pirenu, tlenków azotu i siarki, metali ciężkich i innych niebezpiecznych substancji. Jest niezwykle toksyczny dla organizmu. Co może zrobić gmina, aby ograniczyć działanie smogu?

Krótka Piłka

Jakie priorytety stawia sobie nowa Rzeczniczka Praw Dziecka?

Zakres władzy rodzicielskiej, dostępność edukacji domowej, przeciwdziałanie kryzysowi psychologicznemu – to tylko niektóre kwestie, o które spytaliśmy Monikę Hornę-Cieślak – nową Rzeczniczkę Praw Dziecka. Zapoznajcie się z jej priorytetami na nadchodzącą kadencję.

Co posłowie i posłanki sądzą o prawach dziecka?

O poglądy na temat praw dziecka zapytaliśmy posłów i posłanki pracujące w dwóch sejmowych komisjach: Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Sprawiedliwości i Praw Człowieka. Prezentujemy odpowiedzi tych 20 z nich, którzy odpowiedzieli na pytania przygotowane przez nas w Krótkiej Piłce.

Rzeczniczka Praw Dziecka

Jakie są zadania Rzecznika Praw Dziecka?

W grudniu tego roku zakończyła się pięcioletnia kadencja Mikołaja Pawlaka – Rzecznika Praw Dziecka. Zgodnie z wolą Sejmu nową Rzeczniczką została mecenas Monika Horna-Cieślak. Przypominamy, jakie ustawowe obowiązki spoczywają na osobie pełniącej ten urząd.

Informacja bieżąca rządu dotycząca Funduszu Sprawiedliwości

Przesłuchania przed komisją śledczą ds. wyborów kopertowych

Kwestionariusz do PE

W Unii Europejskiej atom stanowi alternatywę dla produkcji energii z paliw kopalnych. Mimo to, w przeciwieństwie do odnawialnych źródeł energii, UE nie finansuje inwestycji w energię jądrową. Które z poniższych stwierdzeń jest bliższe Pani/Pana poglądom?

A. Atom jest niezbędny do przeprowadzenia transformacji przy zachowaniu bezpieczeństwa energetycznego. Unia Europejska powinna finansować inwestycje w energię jądrową, bo jest to stabilne źródło niskoemisyjne.

B. Inwestycje w atom nie powinny być finansowane przez Unię Europejską. Dalszy rozwój elektrowni jądrowych powinien być co najwyżej samodzielnie finansowany przez państwa członkowskie.

Poradniki dla obywatela

Czego możesz wymagać od posła?

Po nadchodzących, jesiennych wyborach parlamentarnych rozpocznie się kolejna, już X kadencja Sejmu – oto parę porad, które pomogą Ci zrozumieć, jak nawiązać kontakt z posłem a także skutecznie monitorować jego pracę.

Czy obywatel ma inicjatywę ustawodawczą?

W drugiej części naszego poradnika przedstawiamy dwie możliwości wpływu na proces ustawodawczy przez obywateli – zgłoszenie petycji oraz złożenie własnego projektu w ramach obywatelskiej inicjatywy ustawodawczej.

Jak obywatel może dochodzić swoich praw?

W ostatniej części poradnika przedstawiamy kolejne sposoby obywatelskiego zaangażowania - nadsyłanie uwag do procesu legislacyjnego, wniosek o udostępnienie informacji oraz zwrócenie się do właściwego rzecznika.

Po wyborach

Jak powstaje rząd?

Według zapowiedzi prezydenta Andrzeja Dudy pierwsze posiedzenie Sejmu X kadencji odbędzie się w poniedziałek 13 listopada. Tego dnia, w czasie posiedzenia, premier Mateusz Morawiecki złoży dymisję rządu i formalnie rozpocznie się proces tworzenia nowej Rady Ministrów.

Co dzieje się na pierwszym posiedzeniu Sejmu nowej kadencji?

Pierwsze posiedzenie nowo wybranego Sejmu otwiera marszałek senior powołany przez prezydenta spośród najstarszych wiekiem posłów.

Kto tworzy klub Koalicji Obywatelskiej?

W nowej – X – kadencji Sejmu po raz kolejny powstanie klub parlamentarny Koalicji Obywatelskiej. Będzie liczył 157 posłów i posłanek, a więc o 23 osoby więcej niż w dniu jego powstania po wyborach w 2019 r. Poniżej prezentujemy skład i poglądy członków drugiego co do wielkości klubu w nadchodzącej kadencji Sejmu.

Kim są posłowie i posłanki Trzeciej Drogi?

W nowym parlamencie zasiądzie 65 posłanek i posłów startujących z Koalicyjnego Komitetu Wyborczego Trzecia Droga Polski 2050 Szymona Hołowni i Polskiego Stronnictwa Ludowego. Kim są posłowie i posłanki tego ugrupowania?

Kto tworzy klub Konfederacji?

Konfederacja w wyborach parlamentarnych 2023 zdobyła piąty wynik i wprowadziła do Sejmu 18 przedstawicieli. Kto będzie tworzył klub parlamentarny tego ugrupowania?

Kto tworzy klub Lewicy?

W nowej – X – kadencji Sejmu ponownie powstanie klub parlamentarny Lewicy. W wyborach parlamentarnych 2023 KW Nowa Lewica wprowadziła do niższej izby parlamentu 26 posłanek i posłów, zdobyła więc 23 mandaty mniej niż w 2019 roku. Kim są ludzie Nowej Lewicy?

Programy komitetów

Co proponują komitety wyborcze, żeby rozwiązać problem dostępności mieszkań?

W Polsce brakuje ok. 1,5 mln mieszkań. Wyjaśniamy, jak chcą rozwiązać ten problem poszczególne komitety.

Co sądzą komitety: relacje państwo – Kościół

W ostatnim spisie powszechnym 71 proc. Polek i Polaków zadeklarowało, że należy do Kościoła katolickego. Jakich relacji między państwem i Kościołem chcą komitety wyborcze?

Jak komitety wyborcze chcą reformować system edukacji?

Powtórzmy za hetmanem Zamoyskim: „Takie będą Rzeczypospolite, jakie ich młodzieży chowanie”. No właśnie, czyli jakie? Przedstawiamy poglądy komitetów na system edukacji.

W kolejce do lekarza. Jak komitety wyborcze chcą uzdrowić system opieki medycznej?

Pomysły na usprawnienie ochrony zdrowia to punkt obowiązkowy w programach wyborczych. Nie ma komitetu, który pominąłby tę kwestię.

Transformacja energetyczna w programach komitetów wyborczych

OZE, atom czy węgiel? Jakie źródła energii powinniśmy traktować priorytetowo zdaniem partii, które ubiegają się o nasze głosy w wyborach 15 października?

Pytania wyborcze

Kiedy odbędą się wybory parlamentarne?
Wybory parlamentarne w 2023 r. odbędą się 15 października.
Czytaj więcej
Kto organizuje wybory?
Wybory parlamentarne zarządza prezydent RP.
Czytaj więcej
Kogo wybieramy w wyborach parlamentarnych?
W wyborach wybierzemy 460 posłów/posłanek do Sejmu oraz 100 senatorów/senatorek do Senatu.
Czytaj więcej
Ilu posłów zostanie wybranych w moim okręgu?
Polska w wyborach do Sejmu podzielona jest na 41 okręgów. W każdym z nich zostanie wybranych od 7 do 20 posłów/posłanek.
Czytaj więcej
Ilu senatorów zostanie wybranych w moim okręgu?
Polska w wyborach do Senatu podzielona jest na 100 jednomandatowych okręgów. W każdym z nich wybrany zostanie więc jeden senator lub jedna senatorka
Czytaj więcej
Jakie znaczenie ma kolejność na listach?
Po przeliczeniu głosów, OKW sprawdzają, ile mandatów otrzymuje każdy komitet w danym okręgu.
Czytaj więcej
Na których kandydatów będę mógł zagłosować, mieszkając za granicą?
Obywatele głosujący poza granicami kraju, zgodnie z Kodeksem wyborczym, „przynależą” do dzielnicy Warszawa-Śródmieście.
Czytaj więcej

Analizy wyborcze

Kim z zawodu są kandydaci i kandydatki do Sejmu?

Nauczycielki, kadra zarządzająca, samorządowcy, rolnicy, medyczki, hodowcy bydła – jakie zawody deklarują kandydatki i kandydaci do Sejmu?

Kim jest Trzecia Droga?

Nie jest tajemnicą, że choć na listach wyborczych znajdują się setki działaczek i działaczy, to o tożsamości partii decydują kandydaci ze szczytów list. Przyjrzeliśmy się dla Was liderom Trzeciej Drogi.

Jak wielu kandydatów i kandydatek startuje poza miejscem swojego zamieszkania?

W wyborach parlamentarnych wybieramy 460 posłów w 41 okręgach wyborczych. W każdym okręgu komitety wystawiają lokalne listy z kandydatami. Sprawdziliśmy, jak wielu kandydatów zabiega o głosy wyborców „u siebie”, a ilu z nich kandyduje do parlamentu z daleka od swojego miejsca zamieszkania.

Kogo będą reprezentować kobiety, czyli płeć na listach wyborczych

Równość płci i szerzej – prawa kobiet – są jednym z najistotniejszych tematów trwającej kampanii wyborczej. Obecnie zaledwie 28 proc. osób zasiadających w Sejmie to kobiety. Przyjrzyjmy się zatem temu, jak zostały skonstruowane listy wyborcze i czy jest szansa na to, żeby w przyszłej kadencji reprezentacja w naszym parlamencie była bardziej równa pod względem płci.

Jak dziś głosowałyby partie w kluczowych sprawach

Lewica

Zielona transformacja, rozbudowany program socjalny oraz wsparcie Ukrainy. Jakie propozycje ma dla Polek i Polaków Lewica?

Polska 2050

Wsparcie dla przedsiębiorców, transformacja energetyczna i rozwój usług publicznych, to najważniejsze postulaty Polski 2050 przed nadchodzącymi wyborami parlamentarnymi.

Koalicja Obywatelska

Wzmocnienie relacji sojuszniczych, transformacja energetyczna bez rewolucji, kredyt 0% i zwiększenie kwoty wolnej to tylko niektóre z postulatów KO w nadchodzących wyborach.

Polskie Stronnictwo Ludowe

W tym roku PSL do wyborów przygotowuje się razem z Polską 2050. Pomimo deklarowanej przez oba ugrupowania wspólnej wizji Polski, każde z nich odznacza się własnymi i różnymi przekonaniami w większości kwestii społeczno-politycznych. Jak dziś głosowaliby przedstawiciele „starszego” koalicjanta w Trzeciej Drodze, a więc posłowie i posłanki PSL-u?

Konfederacja

Najbardziej prawicowy projekt na polskiej scenie politycznej przedstawia się jako partia przede wszystkim antysystemowa, będąca połączeniem środowisk wolnościowych, narodowych i monarchistycznych. Efekty potrzeby pogodzenia stanowisk tych trzech stronnictw widoczne są w poglądach partii na większość najważniejszych kwestii w polskiej debacie publicznej.

Prawo i Sprawiedliwość

Wzmocnienie bezpieczeństwa, kontynuacja programów socjalnych i edukacja patriotyczna. Co, po 8 latach rządów, proponuje Polkom i Polakom Prawo i Sprawiedliwość?