Sejm przyjął budżet, a prezydent nie spotkał się z Victorem Orbanem. Tajne obrady i nieodrzucone weto. Dwa szczyty zdrowotne, zamrażarka, weto łańcuchowe i prezydenckie Mikołajki w Kanale Zero. Zapraszamy na przegląd tygodnia.

Prezydent Nawrocki wetuje i skarży się na sejmową zamrażarkę. Na uniwersytecie Karola w Pradze opowiada o swojej wizji Unii Europejskiej. Partia Razem rusza w trasę. Cel? 49 byłych miast wojewódzkich. TSUE chroni (tęczowe) rodziny, a Polska zbroi się pod wodą. Zapraszamy na przegląd tygodnia.

Wczoraj minęły dwa lata od inauguracji Sejmu X kadencji. Od 13 listopada 2023 roku posłowie zebrali się na 44 posiedzeniach i uchwalili 337 ustaw, z czego większość to nowelizacje już istniejących przepisów. Przez dwa lata utrzymał się podział na rządzącą koalicję 15 października z wiodącą rolą Koalicji Obywatelskiej i opozycję, której ton nadaje najliczniejszy klub w Sejmie, czyli Prawo i Sprawiedliwość.

W tym tygodniu czekają nas aż dwa posiedzenia Sejmu. 46. w środę i czwartek i 47. w piątek. Wszystko ze względu na prace nad budżetem. Dodatkowe sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych w sprawie budżetu może być bowiem procedowane dopiero na – formalnie – kolejnym posiedzeniu. Co znajdziemy w budżecie i czym jeszcze posłowie zajmą się w tym tygodniu?

26 września do Sejmu wpłynął projekt ustawy gwarantującej bezpłatne, ciepłe posiłki dla uczniów publicznych szkół podstawowych. Z taką inicjatywą wyszła partia Razem. Trwa też zbiórka podpisów pod projektem obywatelskim w tej sprawie. Czy uda się przegłosować zmiany ponad podziałami? 

Polska 2050 zapowiedziała „ofensywę legislacyjną”. W ciągu niespełna dwóch ostatnich tygodni posłowie tego ugrupowania złożyli w Sejmie 7 projektów ustaw. Pierwszy z nich dotyczy obowiązkowych badań lekarskich i psychologicznych dla posiadaczy broni. Przyglądamy się proponowanym rozwiązaniom.

3 września Karol Nawrocki spotkał się w Waszyngtonie z prezydentem USA Donaldem Trumpem. To pierwsza zagraniczna wizyta prezydenta po objęciu urzędu. O czym rozmawiali politycy?

Prawicowa wieś, centro-lewicowe miasto – ostatnie wybory potwierdziły historyczne sympatie wyborców. Czy kandydaci poddali się tym podziałom, jeżdżąc w kampanii tylko do swoich? Czy próbowali wyjść poza utarty schemat i spotkać się z wyborcami niezależnie od tendencji z poprzednich elekcji?

Przeprowadziliśmy analizę, której celem jest znalezienie statystycznie istotnych anomalii oraz potencjalnych nieprawidłowości na poziomie obwodowych komisji wyborczych. Jej wyniki wskazują na brak znaczących nieprawidłowości w wyborach prezydenckich w 2025 r.

Dziś o 13:00 Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych podejmie uchwałę o stwierdzeniu ważności wyborów prezydenckich. Uchwała nie zakończy jednak dyskusji o wyborach. Kontrowersje budzi bowiem sama Izba.

Pierwszą turę wygrała skrajna prawica, zdobywając wbrew oczekiwaniom 21 proc. głosów. W liczbach bezwzględnych – Sławomira Mentzena i Grzegorza Brauna poparło 4,1 mln wyborców. To prawie trzy razy więcej niż w 2023 r. Konfederację. Teraz pozostali w wyścigu zabiegają o względy byłych już kontrkandydatów, a tak właściwie ich wyborców. Kim więc są osoby, o których głosy toczy się największy bój?

34 987 głosów zdobył Karol Nawrocki w Bydgoszczy, w której zainicjował kampanię przed drugą turą wyborów prezydenckich. To tu w powyborczy poniedziałek 19 maja zorganizował swój pierwszy wiec. Pomimo tego, że nad Brdą zebrał ponad dwa razy mniej głosów niż Trzaskowski, bydgoski Stary Rynek wypełnił się tłumem, również młodych, wyborców.

„To kandydatka, która najbardziej działa. Nie ukrywajmy. Adrian Zandberg tylko mówi. Magdalena Biejat działa. Trzy pozwy w czasie kampanii. Czy ktoś inny coś takiego zrobił?”. Kim są zwolennicy Magdy Biejat i dlaczego na jej wiecach spotykamy wyborców Trzaskowskiego, Zandberga i Mentzena – odpowiedzi szukamy w Gdyni, Warszawie i Krakowie.

Czy, jak i kiedy możesz wesprzeć finansowo kampanię kandydatów na prezydenta?

Kandydatów na członków komisji wyborczych zgłaszają pełnomocnicy wyborczy komitetów wyborczych (lub osoba upoważniona przez pełnomocnika). Jeśli chcesz zostać członkiem komisji – najlepiej, jeśli zgłosisz się do jednego z komitetów wyborczych.

Kłótnia Zełenskiego z Trumpem w Białym Domu, odcięcie Ukrainy od amerykańskiej pomocy i kryzysowy szczyt europejskich liderów w Londynie. Oto kulminacja napięć, które w ostatnich tygodniach wystąpiły między Ukrainą i nową administracją Stanów Zjednoczonych. Co dalej?

Ostatnie wypowiedzi prezydenta USA Donalda Trumpa i członków jego administracji rzucają cień na stosunki transatlantyckie. Zaniepokojenie budzi m.in. sposób, w jaki USA planuje doprowadzić do zakończenia sprowokowanej przez Rosję wojny w Ukrainie, i marginalizowanie roli Europy w negocjacjach z Moskwą przy jednoczesnym wskazywaniu jej jako jedynego gwaranta bezpieczeństwa Ukrainy po zawarciu pokoju.

Unijna machina biurokratyczna może wydawać się niedostępna dla zwykłego człowieka. Istnieją jednak narzędzia oddolnego wpływu na europejskie instytucje, w tym na Komisję Europejską. Jakie kroki mogą podjąć obywatele? Tłumaczymy.

1 stycznia Polska rozpoczęła prezydencję w Radzie Unii Europejskiej. Przez pierwsze sześć miesięcy 2025 roku polski rząd będzie przewodniczył obradom tej instytucji, ustalał program jej pracy i dbał o sprawny przebieg unijnego procesu legislacyjnego, czyli dialog między Radą a Parlamentem Europejskim i Komisją Europejską. Jak wygląda podział zadań między Komisją i Radą UE?

Parlament Europejski opublikował w październiku „Powyborczy sondaż UE 2024”. Badanie przeprowadzono w okresie od 13 czerwca do 8 lipca 2024 r. w 27 państwach członkowskich. Dlaczego Polacy i Europejczycy poszli w czerwcu do wyborów? Co jest najważniejsze dla starszych, a co dla najmłodszych wyborców – analizujemy wyniki eurobarometru Parlamentu Europejskiego.

7 października rozpoczęła się trzecia sesja plenarna Parlamentu Europejskiego X kadencji. W trakcie obrad najwięcej emocji wzbudziło przemówienie Viktora Orbana, który przedstawił priorytety węgierskiej prezydencji w Radzie UE. Poza obserwowaniem wymiany ciosów premiera Węgier z Ursulą von der Leyen, europosłowie dyskutowali nt. konfliktu na Bliskim Wschodzie, kontroli granicznych w UE czy kryzysów – mieszkaniowego i przemysłu motoryzacyjnego.

W Stanach Zjednoczonych wciąż trwa liczenie głosów, ale amerykańskie media ogłosiły, że to Donald Trump wygrał wybory prezydenckie. Do Trumpa płyną gratulacje z całego świata.

Wszystko wskazuje na to, że wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych będą niezwykle wyrównane. Na ostatniej prostej kampanii kandydaci robią wszystko, aby przekonać do siebie Amerykanów. Zobaczmy, jak wyglądają poglądy Kamali Harris i Donalda Trumpa na kluczowe dla wyborców sprawy.

Bardzo mnie boli, że nowy rząd do straszenia migrantami dorzucił jeszcze jedno narzędzie – bezpieczeństwo. Ja też jestem za bezpieczeństwem polskiej granicy i za bezpieczeństwem mojego kraju. Natomiast to nie migranci stanowią niebezpieczeństwo.

Nie można traktować tych osób bezdusznie, natomiast zawracanie przy nielegalnym przejściu może mieć miejsce i pewnie takie przypadki są. Ja w ogóle jestem za tym, żeby uregulować pushback legislacyjnie.

Kiedy jesteś na brzegu i patrzysz, jak ludzie toną na twoich oczach, uświadamiasz sobie, że to nie jest pytanie o relokację.

Zamiast zająć się lokalnymi problemami, zastanawiamy się, czy fajnie byłoby strzelać do ludzi na naszych granicach.

O poglądy na temat praw dziecka zapytaliśmy posłów i posłanki pracujące w dwóch sejmowych komisjach: Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Sprawiedliwości i Praw Człowieka. Prezentujemy odpowiedzi tych 20 z nich, którzy odpowiedzieli na pytania przygotowane przez nas w Krótkiej Piłce.

Po nadchodzących, jesiennych wyborach parlamentarnych rozpocznie się kolejna, już X kadencja Sejmu – oto parę porad, które pomogą Ci zrozumieć, jak nawiązać kontakt z posłem a także skutecznie monitorować jego pracę.

W drugiej części naszego poradnika przedstawiamy dwie możliwości wpływu na proces ustawodawczy przez obywateli – zgłoszenie petycji oraz złożenie własnego projektu w ramach obywatelskiej inicjatywy ustawodawczej.

W ostatniej części poradnika przedstawiamy kolejne sposoby obywatelskiego zaangażowania - nadsyłanie uwag do procesu legislacyjnego, wniosek o udostępnienie informacji oraz zwrócenie się do właściwego rzecznika.